Cách đây 23 năm, ông N.N.H (60 tuổi, Hà Nội) bất ngờ biết mình nhiễm HIV khi mới 37 tuổi. Sau khi được bác sĩ giải thích, ông H. đã tuân thủ uống thuốc kháng virus ARV và có cuộc sống gần như người thường.
Những ngày gần đây, ông H. mệt mỏi, sút cân nên đã tới Trung tâm Phẫu thuật Gan mật và Tiêu hóa – Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương khám trong tình trạng chán ăn, ăn uống kém và sụt cân rõ rệt, cân nặng chỉ còn khoảng 47–50 kg.
Ngoài HIV, ông H. có tiền sử viêm gan C đã điều trị khỏi, suy thận mạn và tăng huyết áp cần dùng thuốc hằng ngày. Thể trạng gầy, miễn dịch kém và dinh dưỡng giảm sút khiến bệnh nhân rơi vào tình trạng suy kiệt.
Kết quả nội soi dạ dày và sinh thiết cho thấy ông H. mắc ung thư dạ dày biểu mô tuyến, trong đó có thành phần tế bào nhẫn – một thể ung thư ác tính cao, tiến triển nhanh và dễ lan rộng.
Ca mổ cắt 3/4 dạ dày bệnh nhân.
Ung thư dạ dày có triệu chứng "mờ nhạt" ở giai đoạn đầu
Điểm đáng lưu ý là ung thư dạ dày ở giai đoạn đầu thường không có triệu chứng điển hình, chỉ gây đầy bụng, khó tiêu, ợ chua, đau âm ỉ vùng thượng vị – rất dễ nhầm với bệnh viêm dạ dày thông thường - nên người bệnh thường chủ quan. Khi bệnh tiến triển, bệnh nhân bắt đầu có cảm giác no sớm, sụt cân, thiếu máu kéo dài. Đây cũng chính là những biểu hiện mà ông H. gặp phải.
Ở các giai đoạn muộn, người mắc ung thư dạ dày thậm chí còn có thể sờ thấy khối cứng vùng bụng trên hoặc nổi hạch thượng đòn trái, nhưng khi đó việc điều trị trở nên khó khăn hơn rất nhiều.
BSCKII Nguyễn Thanh Sơn, Trung tâm Phẫu thuật Gan mật – Tiêu hóa (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết: “Khi tiếp nhận, bệnh nhân suy nhược, ăn kém, chức năng các cơ quan đều giảm nên nguy cơ gặp biến chứng trong và sau mổ rất lớn. Tuy nhiên, nếu trì hoãn, khối u có thể xâm lấn sâu hơn hoặc gây tắc nghẽn, chảy máu, khiến người bệnh không còn đủ điều kiện để phẫu thuật. Vì vậy, can thiệp ở thời điểm hiện tại là cần thiết để cải thiện tiên lượng”.
Sau hội chẩn, các bác sĩ thống nhất lựa chọn phẫu thuật nội soi cắt 3/4 dạ dày và nạo vét hạch – phương pháp điều trị nền tảng cho ung thư dạ dày chưa có di căn xa.
Trong quá trình mổ, ê-kíp phẫu thuật ghi nhận khối u tại bờ cong nhỏ dạ dày, kích thước khoảng 2 cm. Dù không lớn nhưng khối u nằm ở vị trí sát các mạch máu lớn và dây chằng gan – dạ dày, khiến việc bóc tách phải cực kỳ tỉ mỉ để tránh chảy máu. Khó khăn lớn nhất là thể trạng bệnh nhân yếu, mô dạ dày mỏng, mạch máu dễ vỡ, dạ dày teo nhỏ do bỏ ăn kéo dài, khiến không gian thao tác nội soi rất hạn chế. Ê-kíp phải điều khiển dụng cụ trong trường nhìn hẹp, cẩn trọng từng milimet khi bóc tách gần mạch vị trái, đồng thời kiểm soát lượng máu chảy trong từng thì mổ.
Ca mổ được tiến hành hoàn toàn bằng nội soi, sử dụng hệ thống stapler để cắt phần dạ dày bệnh lý và nối lại dạ dày – ruột. Đường cắt và miệng nối được kiểm tra kỹ, đảm bảo không rò dịch, không chảy máu. Dù đối mặt nhiều nguy cơ, cuộc phẫu thuật diễn ra thành công, hạn chế tối đa mất máu và không xảy ra biến chứng trong mổ.
Bác sĩ Sơn khuyến cáo người dân không nên chủ quan với các triệu chứng kéo dài như chán ăn, đầy bụng, sút cân không rõ nguyên nhân hay đau âm ỉ vùng thượng vị. Đây có thể là dấu hiệu sớm của ung thư dạ dày. Người có bệnh mạn tính cần được khám định kỳ để phát hiện sớm bất thường, bởi nếu phát hiện giai đoạn đầu, cơ hội điều trị thành công sẽ cao hơn rất nhiều.
