Việc trồng và đặt cây xanh trong không gian sống là xu hướng ngày càng phổ biến, đặc biệt ở các đô thị chật chội, nơi con người luôn muốn đem thiên nhiên vào gần mình hơn. Cây xanh không chỉ mang lại vẻ đẹp thẩm mỹ mà còn có khả năng lọc không khí, giảm căng thẳng và tăng cảm giác thư giãn. Tuy nhiên, các chuyên gia khuyên không nên để cây xanh trong phòng ngủ.
Lý do không nên để cây xanh trong phòng ngủ
Dưới đây là những lý do bạn không nên để cây xanh trong phòng ngủ, xét trên nhiều khía cạnh từ khoa học đến sức khỏe và phong thủy.
Quá trình hô hấp ngược vào ban đêm
Hầu hết các loài thực vật thực hiện quá trình quang hợp vào ban ngày, khi có ánh sáng mặt trời, để hấp thụ carbon dioxide (CO₂) và thải ra oxy (O₂). Tuy nhiên, vào ban đêm, khi không có ánh sáng, cây ngừng quang hợp và bắt đầu thực hiện quá trình hô hấp ngược, tức là hấp thụ oxy và thải ra CO₂.
Điều này có nghĩa là, khi bạn ngủ, cây cũng đang sử dụng lượng ôxy trong không khí – chính là nguồn dưỡng khí bạn cần để thở. Dù lượng CO₂ mà cây thải ra không nhiều, nhưng trong một không gian kín như phòng ngủ, việc này có thể ảnh hưởng đến chất lượng không khí, tạo cảm giác ngột ngạt, thiếu trong lành, làm bạn khó ngủ sâu và dễ tỉnh giấc giữa đêm.
Vì sao không nên để cây xanh trong phòng ngủ? (Ảnh: The spruce)
Cản trở hô hấp với người nhạy cảm
Đối với những người có cơ địa nhạy cảm, dễ dị ứng hoặc mắc bệnh hô hấp (hen suyễn, viêm xoang, viêm mũi dị ứng…), việc đặt cây xanh trong phòng ngủ có thể gây phản tác dụng. Một số loại cây tỏa ra phấn hoa, hương thơm mạnh, hoặc có thể là nơi cư trú của nấm mốc, vi khuẩn và côn trùng như muỗi, kiến, thậm chí là gián.
Độ ẩm trong đất trồng cây cũng có thể tạo điều kiện cho nấm mốc phát triển, phát tán vào không khí và làm giảm chất lượng giấc ngủ, gây ho, nghẹt mũi hoặc dị ứng khi ngủ ban đêm.
Tăng độ ẩm khiến nấm mốc dễ phát triển
Cây xanh cần tưới nước thường xuyên, một số loại còn yêu cầu độ ẩm không khí cao. Khi đặt cây trong phòng kín, độ ẩm tăng cao sẽ dễ tạo môi trường cho nấm mốc, vi khuẩn, bọ mạt sinh sôi.
Trong phòng ngủ – nơi tiếp xúc gần và lâu dài với cơ thể mỗi đêm – việc này có thể gây ra dị ứng, viêm mũi, hen suyễn hoặc viêm da với những người nhạy cảm, đặc biệt là trẻ nhỏ hoặc người già.
Côn trùng và muỗi ẩn náu
Cây xanh, nhất là cây có tán rậm, nhiều lá, thường là nơi trú ngụ lý tưởng cho muỗi, kiến, bọ nhỏ… Nếu bạn đặt cây trong phòng ngủ, nhất là gần cửa sổ hay giường ngủ, bạn vô tình tạo môi trường lý tưởng cho côn trùng phát triển.
Không chỉ gây phiền toái trong giấc ngủ, muỗi còn tiềm ẩn nguy cơ truyền bệnh như sốt xuất huyết, Zika hoặc viêm não Nhật Bản. Đó là lý do bạn không nên đặt những chậu cây lớn, tán rộng trong không gian nghỉ ngơi này.
Ảnh hưởng phong thủy và năng lượng không gian
Theo quan điểm phong thủy phương Đông, phòng ngủ là nơi cần sự tĩnh lặng, yên bình để nuôi dưỡng năng lượng âm – phù hợp với quá trình nghỉ ngơi và phục hồi của con người. Trong khi đó, cây xanh lại được coi là đại diện cho năng lượng dương, có tính vận động, sinh trưởng và thay đổi liên tục.
Việc đưa quá nhiều yếu tố dương vào một không gian âm có thể làm mất cân bằng năng lượng trong phòng ngủ, dẫn đến khó ngủ, mất ngủ hoặc giấc ngủ chập chờn. Ngoài ra, theo phong thủy, cây xanh đặt sai vị trí có thể cản trở luồng khí, ảnh hưởng đến tài lộc và sức khỏe của người trong phòng.
Khả năng gây rối loạn giấc ngủ do phát thải hóa học
Một số loài cây, đặc biệt là cây có tinh dầu hoặc mùi thơm mạnh (như oải hương, bạch đàn, hương thảo…), có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh nếu bạn tiếp xúc lâu trong không gian kín. Những hợp chất hữu cơ dễ bay hơi (VOCs) được phát ra từ một số cây cảnh có thể gây đau đầu, chóng mặt, thậm chí là mất ngủ ở người nhạy cảm.
Dù có những cây được quảng bá là có tác dụng thư giãn, nhưng nếu không chọn đúng loại và không kiểm soát được số lượng, hiệu quả đạt được có thể ngược lại với mong muốn ban đầu.
Một số loại cây còn gây độc hoặc kích ứng
Không phải loại cây nào cũng an toàn. Một số cây cảnh phổ biến như trầu bà, vạn niên thanh, lưỡi mèo, lan quân tử… tuy đẹp mắt nhưng lại chứa nhựa độc, nếu vô tình tiếp xúc có thể gây kích ứng da, bỏng rát hoặc ngộ độc nếu trẻ em hoặc vật nuôi liếm phải.
Đặt những loại cây này trong phòng ngủ – nơi thiếu ánh sáng và thường đóng kín – sẽ làm tăng rủi ro tiếp xúc do người dùng thường xuyên ở gần chúng suốt đêm.
Loại cây nào đặt được trong phòng ngủ?
Thực tế, không phải mọi cây xanh đều gây hại nếu đặt trong phòng ngủ. Một số loại cây có đặc tính hấp thụ CO₂ và thải ra O₂ ngay cả vào ban đêm (nhờ khả năng quang hợp CAM) như:
Không nên để cây xanh trong phòng ngủ trừ một số loài cây đặc biệt như lô hội, tuy nhiên chỉ nên chọn cây nhỏ. (Ảnh: The Rugs)
- Lưỡi hổ: Có thể hấp thụ CO₂ ban đêm và tạo ra một lượng oxy nhỏ, ít cần chăm sóc.
- Lan Ý: Thanh lọc không khí, hút bụi mịn, lọc formaldehyde, phù hợp đặt trong phòng ngủ.
- Nha đam: Ngoài công dụng làm đẹp, nha đam cũng tạo ra oxy vào ban đêm, dễ trồng trong chậu nhỏ.
Tuy nhiên, nếu bạn thực sự muốn đặt cây trong phòng ngủ, hãy chọn số lượng ít, kích thước nhỏ và chăm sóc đúng cách, tránh tạo môi trường ẩm thấp hoặc lộn xộn. Đồng thời, cần mở cửa thông gió thường xuyên để không khí được lưu thông.
Cây xanh mang lại nhiều lợi ích cho môi trường sống, nhưng phòng ngủ không phải là nơi lý tưởng để trưng bày nhiều cây. Với những rủi ro liên quan đến sức khỏe, phong thủy, và chất lượng giấc ngủ, việc hạn chế đặt cây xanh trong phòng ngủ là điều nên cân nhắc. Nếu thực sự muốn thêm yếu tố thiên nhiên vào không gian nghỉ ngơi, bạn có thể chọn giải pháp thay thế như tranh thiên nhiên, vật liệu tự nhiên, hoặc vài chậu cây nhỏ đã được nghiên cứu kỹ về lợi ích ban đêm.
