Nữ binh sĩ từ đơn vị Khartiia (Ảnh: KI).
Khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra gần 4 năm trước, một nữ binh sĩ 26 tuổi của Kiev không tìm thấy vai trò nào mà cô có thể đảm nhận trên tiền tuyến. Nhưng điều đó đã thay đổi khi công nghệ tái định hình chiến trường và mở ra những vị trí chiến đấu mới.
Năm ngoái, nữ binh sĩ có biệt danh Monka gia nhập quân đội với tư cách là người vận hành UAV FPV tầm ngắn, sau khi bỏ công việc quản lý một nhà hàng ở nước ngoài và trở về Ukraine để phục vụ.
Theo giới quan sát, điều này phản ánh một xu hướng rộng hơn: Ngày càng nhiều phụ nữ gia nhập quân đội Ukraine trong các vai trò chiến đấu, một thay đổi được giới chức quân sự giải thích là nhờ sự chuyển đổi công nghệ của tác chiến hiện đại.
“Công nghệ cho phép chúng tôi đưa đạn dược đến mục tiêu mà không phải mang chúng trên tay hay chạy đến tiền tuyến”, Monka nói.
Hơn 70.000 phụ nữ phục vụ trong quân đội Ukraine vào năm 2025, tăng 20% so với năm 2022, trong đó hơn 5.500 người được triển khai trực tiếp ra tiền tuyến, theo Bộ Quốc phòng Ukraine.
Một số đơn vị đã điều chỉnh nỗ lực tuyển quân hướng tới phụ nữ, mở rộng quân số nhằm cho thấy Ukraine đang tìm cách củng cố và mở rộng quân đội.
Theo quy định hiện hành, Ukraine không gọi nhập ngũ bắt buộc phụ nữ, nên các vị trí này đều là tự nguyện tham gia.
“Chúng tôi cần tất cả mọi người, kỹ sư, phi công, chuyên gia IT, lập trình viên, chúng tôi đơn giản là cần những cái đầu. Không phải chuyện đàn ông hay phụ nữ. Chúng tôi cần những người sẵn sàng làm việc”, Monka nói.
Theo giới chức quân đội, phi công UAV là một trong những vị trí chiến đấu phổ biến nhất được phụ nữ Ukraine lựa chọn.
Điều này tương tự với nữ quân nhân Imla, người đã từ bỏ sự nghiệp khúc côn cầu chuyên nghiệp, để gia nhập quân đội. Ban đầu cô muốn làm quân y, nhưng sau thời gian huấn luyện, cô đã chuyển sang điều khiển UAV vì phù hợp và yêu thích vị trí này.
Quân đoàn Khartiia đã tiếp nhận thêm nhiều phụ nữ hơn vào hàng ngũ, ghi nhận mức tăng 20% từ năm 2024. Khoảng 6 tháng trước, lữ đoàn đã khởi động chiến dịch tuyển dụng hướng đến phụ nữ cho các vai trò chiến đấu và công nghệ, phối hợp với Quỹ Dignitas, một tổ chức từ thiện hỗ trợ Ukraine bằng cách tài trợ đổi mới công nghệ và các dự án phát triển.
Theo đại diện của đơn vị, càng nhiều công nghệ mới xuất hiện, ví dụ như UAV, thì chúng mở ra những vị trí mới mà không chỉ nam giới có thể đảm nhiệm.
Nhiều nữ binh sĩ Ukraine chia sẻ rằng, ban đầu họ đối mặt với định kiến và nghi ngờ rằng cô không giỏi kỹ thuật vì là phụ nữ. Nhưng họ đã vượt qua những thách thức này và trở nên mạnh mẽ hơn.
Olha Meloshyna, phát ngôn viên của Lực lượng Hệ thống Không người lái Ukraine, cho biết 4,2% lực lượng này là phụ nữ, con số bà coi là đáng kể vì nữ giới đều tình nguyện gia nhập.
Đơn vị này cũng đang tiến hành một chiến dịch tuyển dụng tập trung vào truyền thông, nhằm thu hút và tuyển 15.000 người, bao gồm phụ nữ.
Một số đơn vị tiến bộ như Khartiia đang nỗ lực thay đổi điều đó, đặc biệt thông qua việc cải cách nội bộ. Hồi tháng 6, đơn vị này đã lần đầu mở chiến dịch tuyển mộ nữ giới với thông điệp rằng: Phụ nữ được chào đón và có thể phát triển mạnh mẽ trong nhiều vai trò khác nhau.
