Clip tìm kiếm người mất tích tại "hố tử thần" ở Bắc Kạn:
Hiện tượng hố sụt xuất hiện tại một thôn thuộc tỉnh Bắc Kạn, với báo cáo cho biết có đến 7 ‘hố tử thần’ hình thành trong thời gian ngắn, khiến người dân hoang mang. Chính quyền địa phương đang khẩn trương đi tìm lời giải.
Trao đổi với VietNamNet, TS Nguyễn Xuân Nam, Phó GĐ điều hành Trung tâm Karst và Di sản Địa chất - Viện khoa học Địa chất và Khoáng sản, cho biết: Đây là hiện tượng liên quan đến nền địa chất karst (đá vôi) và các cấu trúc hang ngầm dưới lòng đất.
“Khi nước mưa theo các khe nứt, đứt vỡ trong đá vôi, chúng hòa tan đá vôi tạo thành các hang động ngầm. Hang động ngầm ngày càng phát triển do bởi nhiều nguyên nhân ngoại sinh, nội sinh. Đặc biệt là nguyên nhân nội sinh thúc đẩy hoạt động của các đứt gãy, những chỗ đứt gãy giao nhau tạo thành đới xung yếu.
Những hang động ngầm nơi có trần hang ở đới xung yếu sẽ sập xuống tạo thành hố sụt. Việc xuất hiện nhiều hố sụt cùng lúc là dấu hiệu đáng báo động. Bởi không chỉ liên quan đến hoạt động nhân sinh mà còn do hoạt động kiến tạo nội sinh", TS Nam lý giải.
Tuy nhiên, trượt, sạt lở taluy đường mới là hiểm họa lớn hơn, đặc biệt trong mùa mưa lũ. Theo TS Nam, Bắc Kạn có địa hình dốc, đất đá phong hóa mạnh là yếu tố cao dẫn đến sạt trượt xảy ra khi mưa lớn.
Ông nhấn mạnh, so với hiện tượng sụt lún ở nền đá vôi, sạt lở đất đá trên các tuyến đường giao thông vùng núi mới là mối đe dọa thường xuyên và có ảnh hưởng trên diện rộng.
Vụ mất tích dưới hố sâu: Có thể bị cuốn theo sông ngầm
Vụ việc một người điều khiển xe máy rơi xuống hố sâu và vẫn chưa tìm thấy tung tích, dù đã bơm nước suốt nhiều ngày, cho thấy sự nguy hiểm của hệ thống hang ngầm tại đây.
“Không phải hố sâu quá, mà có thể vật thể bị cuốn theo dòng sông ngầm bên dưới. Dòng nước chảy ngầm dưới nền đất vôi có thể rất dài và phức tạp”, TS Nam nhận định.
TS Nguyễn Xuân Nam thông tin thêm, hiện tượng này không phải lần đầu xuất hiện ở Việt Nam. Trước đó, các tỉnh như Hòa Bình, Mỹ Đức (Hà Nội), hay một số vùng núi phía Bắc đã từng ghi nhận hố sụt sâu hàng mét, nuốt trọn cả cây cối, nhà cửa.
Bên cạnh yếu tố tự nhiên, hoạt động khai thác khoáng sản, phá rừng, và tác động khí hậu cực đoan cũng góp phần làm gia tăng rủi ro địa chất.
“Một số khu như Na Rì có khai thác khoáng sản. Tác động của con người làm yếu nền đất, làm tăng nguy cơ sạt lở và sụt lún”, TS Nam nhấn mạnh.
Viện Khoa học Địa chất và Khoáng sản hiện đang có đề tài nghiên cứu sụt sập trong vùng kasrt, kết quả của đề tài sẽ xây dựng bản đồ cảnh báo sập sụt tại các tỉnh miền núi phía Bắc, trong đó có tỉnh Bắc Kạn. Tuy chưa phủ rộng toàn tỉnh, nhưng nhiều khu vực nguy cơ đã được xác định và cảnh báo.
Theo TS Nguyễn Xuân Nam trước mắt, tỉnh Bắc Kạn nên cắm biển cảnh báo tại các điểm nguy cơ cao trước mùa mưa bão; giảm độ dốc taluy các tuyến đường trọng điểm; đánh giá tai biến địa chất, khoanh vùng đứt gãy hoạt động, và xác định các khu vực có thể bị ảnh hưởng bởi hang động ngầm.
Chuyên gia cũng khẳng định, cần đẩy mạnh việc điều tra tai biến địa chất, đặc biệt tại những vùng có nền đá vôi hoặc có biểu hiện sụt sập bất thường. Những tín hiệu như mặt đất lún nhẹ, nứt gãy, mất nước mặt bất thường là những chỉ báo sớm mà người dân cần được hướng dẫn để nhận biết.
Công tác cứu hộ gặp khó
Như VietNamNet đã đưa tin, vào khoảng 21h, ngày 26/7, một vụ tai nạn nghi người đi xe máy với tốc độ cao đã đâm vào khu vực đang được rào chắn, cảnh báo nguy hiểm tại vị trí hố sụt lún lớn nằm giữa Quốc lộ 3B, đoạn qua thôn Hiệp Lực, xã Kim Lư, huyện Na Rì, tỉnh Bắc Kạn.
UBND huyện Na Rì đã chỉ đạo các lực lượng gồm bộ đội, công an và dân quân địa phương tổ chức tìm kiếm cứu nạn, cứu hộ. Tuy nhiên, công tác cứu nạn, cứu hộ gặp nhiều khó khăn do vị trí sụt lún rất sâu, có dấu hiệu tồn tại hang nước ngầm nguy hiểm bên dưới.
Lực lượng Cảnh sát PCCC & CNCH đã triển khai thiết bị camera ghi hình dưới nước để thăm dò địa hình sau đó. Họ cũng phối hợp với quân đội sử dụng các loại sào lắp ghép dài, có gắn móc kim loại để dò tìm trong khu vực hố sụt.
Kết quả khảo sát cho thấy hố có kết cấu phức tạp, chứa nhiều bùn đất, thành hố dạng tổ mối. Tình trạng này khiến việc lặn trực tiếp xuống tìm kiếm không khả thi.
Trước tình hình đó, lực lượng chức năng đã triển khai phương án hút nước. Hai máy bơm chuyên dụng của PCCC cùng ba máy bơm từ lực lượng dân quân địa phương đã được huy động.
Đến chiều tối ngày 28/5, sau khi triển khai 5 máy bơm dã chiến để hút nước, mực nước trong hố đã giảm đáng kể nhưng vẫn chưa tìm thấy nạn nhân.
Trao đổi với phóng viên VietNamNet, bà Hoàng Thị Thu Nguyệt, Trưởng phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Na Rì (tỉnh Bắc Kạn) cho biết, đến 16h, công tác tìm kiếm nạn nhân rơi xuống 'hố tử thần' tại xã Kim Lư vẫn chưa mang lại kết quả.
Theo bà Nguyệt, dù đã sử dụng camera chuyên dụng để khảo sát lòng hố sụt có độ sâu từ 8 - 12m, cũng như triển khai hút nước ra khỏi hố, nhưng hiệu quả vẫn rất hạn chế.
“Chúng tôi đang nghiên cứu các phương án khác, có thể sẽ tiến hành múc đất, đá từ dưới hố lên để hỗ trợ tìm kiếm”, bà Nguyệt cho biết thêm.
Vụ việc đang thu hút sự quan tâm đặc biệt của người dân địa phương. Hàng trăm người đã có mặt tại hiện trường, theo dõi công tác cứu hộ với hy vọng sớm tìm thấy nạn nhân.
