Những kịch bản khiến 'con mồi' không lối thoát
Ngày 25/6, Công an tỉnh Nghệ An đã thông tin về vụ bắt giữ gần 100 đối tượng lừa đảo xuyên quốc gia, khiến nhiều người Việt Nam mất trắng hơn 2.000 tỷ đồng. Trong số gần 100 đối tượng bị bắt giữ, khởi tố, có 2 đối tượng cầm đầu đường dây lừa đảo gồm Phan Đình Thịnh (SN 1995) và Lê Thị Trà (SN 1999, cùng trú tại xã Hưng Đạo, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An).
Cơ quan điều tra cho biết, băng nhóm tội phạm này do đối tượng người nước ngoài trực tiếp cầm đầu, điều hành với sự tham gia của nhiều đối tượng người Việt Nam. Băng nhóm có 2 chi nhánh với trụ sở đặt ở tại các nước Myanmar và Philippines.
Mỗi chi nhánh trong ổ nhóm trên được phân công 1 đối tượng người Việt Nam điều hành, quản lý theo mô hình công ty, có cấu kết rất chặt chẽ, có quy mô, tổ chức, phân công, phân cấp tinh vi theo từng bộ phận, được trả lương theo từng cấp bậc để dễ dàng điều hành.
Theo cơ quan công an, các đối tượng trong đường dây được đào tạo bài bản theo kịch bản đã dựng sẵn để dẫn dắt bị hại thực hiện nhiệm vụ chuyển tiền mua hàng trên sàn thương mại điện tử để nhận tiền hoa hồng khủng hoặc kịch bản lừa đảo tình cảm - kết bạn, hẹn hò để thao túng, dẫn dắt tâm lý của bị hại.
Nhiều đối tượng đã dùng các tài khoản mạng xã hội ảo, đăng tải hình ảnh của những người phụ nữ xinh đẹp, thu nhập cao, đời sống khá giả rồi lên Facebook tìm kiếm đàn ông thành đạt rồi kết bạn, làm quen nhằm xây dựng tình cảm.
Sau khi tình cảm đã đến "độ chín", các đối tượng đã dẫn dụ bị hại qua tài khoản Viber để tiện nói chuyện.
Từ Viber, sau khi nói chuyện được khoảng 2 ngày, các đối tượng sẽ mời gọi các nạn nhân vào đầu tư với hình thức nhờ bị hại thực hiện nhiệm vụ giúp “nhân vật” để nhận quà tặng của sàn thương mại điện tử (thực tế đây là sàn thương mại điện tử ma được các đối tượng lập ra nhằm thực hiện hành vi lừa đảo).
Đối với các nhiệm vụ đầu tiên, các bị hại sẽ được nhận tiền “hoa hồng, lẫn tiền gốc” để tạo lòng tin. Khi khách hàng đã tin tưởng làm theo, các đối tượng sẽ tiếp tục yêu cầu khách hàng thực hiện thêm nhiệm vụ. Số tiền sản phẩm khách cần thanh toán ngày càng lớn, nhưng không được hoàn tiền do “lỗi hệ thống, sai cú pháp”, yêu cầu bị hại tiếp tục nạp thêm tiền thực hiện thêm nhiệm vụ nhưng đều bị chiếm đoạt.
Kết quả điều tra cho thấy, với thủ đoạn nói trên, nhóm đối tượng đã lừa đảo chiếm đoạt tài sản của người dân Việt Nam, ước tính lên đến hơn 2.000 tỷ.
Làm gì để không mất tiền oan?
Trước các thủ đoạn lừa đảo trên, công an khuyến cáo người dân tuyệt đối không nghe và làm theo lời dụ dỗ về đầu tư tài chính trên không gian mạng; Tuyệt đối không tham gia vào các group chat, không đầu tư vào các website, ứng dụng khi chưa tìm hiểu kỹ thông tin về đơn vị chủ quản.
Ngoài ra, người dân không chuyển tiền, cung cấp thông tin cá nhân, tài khoản ngân hàng, mật khẩu… cho bất kỳ ai trên không gian mạng. Trường hợp nghi vấn các đối tượng thực hiện hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, người dân và nhà đầu tư cần báo ngay cho cơ quan công an nơi gần nhất để được hướng dẫn.
Mới đây, Phòng Cảnh sát hình sự Công an TPHCM cũng đưa ra nguyên tắc vàng để không bao giờ trở thành nạn nhân của tội phạm lừa đảo, cụ thể gồm:
Một là, không tin - không sợ - không chuyển tiền
Hai là, không cung cấp thông tin cá nhân - tài khoản - OTP
Ba là, luôn xác minh từ nhiều phía trước khi làm theo
Bốn là, báo công an gần nhất khi có dấu hiệu nghi vấn
Đồng thời, công an cũng có thêm những khuyến cáo quan trọng như: Các trường học nên tổ chức giờ học ngoại khóa về kỹ năng xử lý cuộc gọi lừa đảo. Hay như, gia đình nên tập các kịch bản giả định, ví dụ “Nếu con gọi về mượn tiền, ông bà sẽ làm gì?” hoặc cài đặt phần mềm chặn cuộc gọi rác, ứng dụng cảnh báo lừa đảo.
Thạc sĩ, luật sư Lê Văn Kiên, Trưởng Văn phòng Luật sư Ánh sáng công lý cho biết: Với tính chất, quy mô và mức độ phạm tội của băng nhóm tội phạm này, hai đối tượng Phan Đình Thịnh (SN 1995) và Lê Thị Trà (SN 1999, cùng trú tại xã Hưng Đạo, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An) sẽ bị khởi tố về tội “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” theo quy định tại khoản 4 Điều 174 Bộ luật Hình sự. Đây là khung hình phạt cao nhất của Điều 174 với mức án từ 12, 20 năm hoặc tù chung thân.
Ngoài ra, các đối tượng còn có thể phải chịu hình phạt bổ sung là phạt tiền từ 10 - 100 triệu đồng, cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định từ 1 - 5 năm hoặc tịch thu một phần hoặc toàn bộ tài sản.
