Kế hoạch 28 điểm
NBC News ngày 20.11 dẫn lời một quan chức Mỹ tiết lộ Tổng thống Donald Trump đã phê duyệt kế hoạch hòa bình 28 điểm nhằm chấm dứt chiến sự ở Ukraine. Dù chưa công bố chi tiết, kế hoạch được mô tả là đảm bảo an ninh lâu dài cho cả Nga - Ukraine và đáp ứng những điều Kyiv cần để đạt hòa bình bền vững. Thông tin về kế hoạch trên được trang tin Axios đăng tải đầu tiên và Nhà Trắng chưa lên tiếng xác nhận.
Tổng thống Mỹ Trump, Tổng thống Ukraine Zelensky và Tổng thống Nga Putin
ẢNH: AFP
Kế hoạch được tiết lộ có thể yêu cầu Ukraine từ bỏ một số lãnh thổ ở miền đông, giảm một số loại vũ khí, thu nhỏ quy mô quân đội. Đổi lại, Mỹ và châu Âu sẽ cung cấp các bảo đảm an ninh cho Ukraine. Tuy nhiên, theo Hãng thông tấn Anadolu, Ukraine không tham gia định hình nội dung kế hoạch và nhiều điểm trong số này là điều Kyiv lâu nay bác bỏ.
Thông tin về kế hoạch nói trên được đưa ra trong bối cảnh tình hình chiến trường tiếp tục căng thẳng. Nga hiện áp sát Pokrovsk - thành trì then chốt ở miền đông, nhiều đoạn phòng tuyến Ukraine xuất hiện khoảng trống lên đến hàng trăm mét do thiếu hụt binh sĩ và vũ khí, theo The New York Times.
Ukraine sẽ phải nhượng bộ Nga trong đề xuất mới của Mỹ?
Trong tình hình đó, Mỹ đang gia tăng các hoạt động ngoại giao. Trên mạng xã hội X tối 19.11, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho hay Washington "tiếp tục xây dựng danh sách ý tưởng" để tìm lối thoát cho xung đột Nga - Ukraine, nhấn mạnh cả 2 bên sẽ phải chấp nhận "những nhượng bộ khó khăn". Bộ trưởng Lục quân Mỹ Dan Driscoll dẫn đầu phái đoàn đã có mặt tại Kyiv ngày 20.11 để khảo sát thực địa và thảo luận với các quan chức Ukraine về các phương án chấm dứt chiến sự.
Phản ứng của các bên
Các quan chức Ukraine đã tiếp cận bản kế hoạch cho hay nội dung đề xuất phản chiếu các yêu cầu tối đa của Nga và nếu không có điều chỉnh đáng kể, Ukraine sẽ không thể chấp nhận, theo The Kyiv Independent. Tối 19.11, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky không bình luận trực tiếp về bản kế hoạch, song ông khẳng định Kyiv ủng hộ "mọi đề xuất hòa bình mạnh mẽ và công bằng", đồng thời nhấn mạnh vai trò quyết định của Mỹ và Tổng thống Trump trong việc chấm dứt xung đột. Trong khi đó, nghị sĩ Oleksiy Goncharenko thuộc đảng Đoàn kết châu Âu đối lập của Ukraine nói với Đài DW rằng các thông tin ban đầu về kế hoạch hòa bình "nghe giống như một sự đầu hàng".
Trong khi đó, phía Nga giữ thái độ dè chừng. TASS dẫn lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Maria Zakharova ngày 19.11 nói nước này chưa nhận thông tin về bất kỳ đề xuất hòa bình mới nào của Mỹ, song sẵn sàng xem xét nếu nhận được bản thảo qua kênh ngoại giao chính thức. Từ châu Âu, một nhà ngoại giao nhận định kế hoạch mới có thể là nỗ lực của chính quyền Tổng thống Trump nhằm gây sức ép với Kyiv. Bà Kaja Kallas, Cao ủy chính sách đối ngoại của EU, cho biết bất kỳ nỗ lực nào nhằm đạt được "nền hòa bình lâu dài và công bằng" đều được hoan nghênh nhưng cũng nói thêm rằng kế hoạch cần có "sự tham gia của người Ukraine và người châu Âu".
