Tôi đã ngoài bốn mươi, có ba đứa con đang tuổi ăn học. Bao năm vợ chồng tích góp, vay mượn khắp nơi, cuối cùng cũng dựng được căn nhà tử tế để che nắng che mưa. Nhìn con cái có chỗ học hành, tối về được ngủ yên trong gian nhà không còn dột nát, lòng tôi nhẹ nhõm. Nhưng chưa kịp thở phào, một chuyện khác lại khiến tôi day dứt: chuyện “làm cỗ” khi vào nhà mới.
Từ khi có ngôi nhà, lời khuyên từ họ hàng, hàng xóm nối nhau: “Cả đời mới có căn nhà, phải làm cỗ lớn cho ra trò”, “Ít nhất cũng chục mâm, để họ hàng khỏi chê”. Những câu nói ấy ban đầu nghe bình thường, nhưng rồi dần trở thành áp lực. Tôi và chồng bàn bạc nhiều lần, cuối cùng quyết định chỉ làm 4 mâm cỗ gọn gàng, mời anh chị em ruột thịt, cô chú ruột bên nội ngoại. Chúng tôi muốn giữ sự ấm cúng, quan trọng là trong khả năng, không để thêm gánh nặng nợ nần.
Quyết định đó lập tức vấp phải sự phản đối ngầm. Có người buông thẳng: “Làm nhà thì oách lắm, thế mà cỗ chẳng ra gì”. Có người chép miệng: “Thiên hạ cười cho, cả họ mà không nổi chục mâm”. Mỗi câu nói như một mũi kim châm, khiến tôi vừa tủi vừa lo. Tôi hiểu rằng nhiều người xem mâm cỗ là thước đo thể diện, nhưng nếu cố gắng quá sức, nợ nần sẽ lại đè lên, con cái sẽ thiệt thòi.
Ngày nhập trạch, khi mấy mâm cỗ bày ra, tôi vẫn nghe loáng thoáng những lời bàn ra tán vào: “Ít thế này chắc nhà khó khăn lắm”, “Chẳng bằng ai cả”. Tôi ngồi mà tim đập thình thịch, sợ bữa tiệc biến thành chỗ để người ta chê trách. Nhưng rồi, điều tôi lo lại không xảy ra.
(Ảnh minh họa)
Bữa ăn tuy gọn, nhưng mọi thứ được chuẩn bị chu đáo. Cỗ có gà, có cá, có món canh nóng hổi, đủ để mọi người quây quần. Giữa bữa, một bác trong họ đứng lên, nói: “Mâm nhiều hay ít không quan trọng. Quan trọng là vợ chồng các cháu đã có căn nhà đàng hoàng, nuôi dạy con cái tử tế. Làm ít nhưng trọn tình, đó mới là đáng quý”. Câu nói ấy khiến không khí lắng lại, rồi chuyển sang ấm áp. Nhiều người gật đầu, có người cười xoà bảo: “Thật ra ngồi thế này cũng thoải mái, nói chuyện với nhau được nhiều hơn”.
Lúc dọn mâm xong, một vài chị em lại gần tôi, nói nhỏ: “Ban đầu cũng nghĩ ít quá, nhưng ngẫm lại thì hợp lý. Quan trọng là vợ chồng sống yên ấm, chứ mâm cao cỗ đầy mà nợ ngập thì khổ cả đời”. Những lời ấy khiến tôi thấy nhẹ lòng.
Qua chuyện này, tôi nhận ra: cái nhà là thành quả, nhưng cách mình sống sau đó mới là điều quyết định. Nếu vì sĩ diện mà tổ chức rình rang, có thể chúng tôi sẽ ngồi trên nợ nần thêm chục năm nữa. Chọn gọn gàng, vừa sức, có thể ban đầu không đẹp mắt, nhưng lâu dài sẽ để lại sự yên ổn.
Bây giờ, mỗi lần nghe ai đó kể chuyện dựng nhà, tôi không còn vội góp ý “nên làm cỗ to hay nhỏ”. Tôi chỉ nói: “Làm thế nào mà cả nhà thấy thoải mái, vui vẻ thì làm. Cuối cùng, căn nhà có đáng nhớ hay không đâu nằm ở số mâm cỗ, mà ở chỗ nó giữ được hạnh phúc, sự bình yên cho cả gia đình”.
Đó là bài học mà vợ chồng tôi rút ra, sau những lời bàn tán, sau cả sự băn khoăn. Và cũng là cách để tôi hiểu: sự trưởng thành của một gia đình, đôi khi nằm ở việc dám chọn cái đúng cho mình, thay vì chạy theo ánh nhìn của người khác.
