Nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh phát biểu tại Diễn đàn Thương mại Việt Nam - Mỹ 2025 ngày 10-12 - Ảnh: NGHI VŨ
Ngày 10-12, nhân kỷ niệm 30 năm bình thường hóa quan hệ Việt Nam - Mỹ và 25 năm ký kết Hiệp định Thương mại song phương (BTA), Vụ Phát triển Thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương) phối hợp với Phòng Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham Việt Nam) tổ chức Diễn đàn Thương mại Việt Nam - Mỹ 2025 với chủ đề "30 năm hợp tác kinh tế, thương mại - Vượt qua thách thức, bước vào kỷ nguyên mới".
Nhận diện thách thức và cơ hội
Sự kiện được tổ chức trong bối cảnh quan hệ thương mại Việt Nam - Mỹ bước vào giai đoạn mới, khi chính sách thương mại của Washington đang thay đổi mạnh mẽ và tác động trực tiếp đến nhiều đối tác, trong đó có Việt Nam.
Ông Nguyễn Hồng Dương, Phó vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường nước ngoài (Bộ Công Thương), nhấn mạnh, thương mại song phương hiện xuất hiện nhiều vấn đề cần được thảo luận sâu, đặc biệt là liên quan đến thuế đối ứng.
Đây là những chủ đề nhạy cảm, đòi hỏi cả doanh nghiệp lẫn nhà đầu tư từ hai phía phải sớm nhận diện thách thức và phối hợp tìm giải pháp chung.
Cùng nhận định, nguyên Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Quang Vinh, cũng là nguyên đại sứ Việt Nam tại Mỹ, cho biết thương mại Việt - Mỹ trong thời gian tới vẫn có khả năng phát triển mạnh, khi có nền tảng là các lợi ích đan xen giữa hai bên.
Ông Vinh cho rằng thuế quan là cách nhìn mới của Mỹ với thế giới, là cách siêu cường này "cài đặt" lại cuộc chơi toàn cầu mà Việt Nam bị ảnh hưởng.
Theo ông Vinh, thuế quan là động lực để Việt Nam nhìn lại vị trí của nền kinh tế, về thế mạnh thu hút đầu tư nước ngoài, khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng toàn cầu và thế mạnh xuất nhập khẩu.
"Xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ khoảng 70% đến từ khu vực FDI. Đứng trước yêu cầu phải gia tăng hàm lượng nội địa hóa, nhưng chúng ta không thể bắt buộc các doanh nghiệp nước ngoài phải mua đồ Việt Nam.
Vậy để tăng hàm lượng giá trị gia tăng và nội địa hóa trong các hàng xuất khẩu đi nước ngoài, rõ ràng Việt Nam phải nâng cấp chất lượng của nền kinh tế. Đây là câu chuyện lớn", ông Vinh phân tích.
Bà Virginia Foote, Phó chủ tịch Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham), chia sẻ tại Diễn đàn Thương mại Việt Nam - Mỹ 2025 ngày 10-12 - Ảnh: NGHI VŨ
Việt Nam cần tiếp tục khẳng định năng lực
Nhận xét về năng lực xuất khẩu của Việt Nam sang Mỹ, bà Virginia Foote, Phó chủ tịch Hiệp hội Thương mại Mỹ tại Việt Nam (AmCham), cho biết Việt Nam đang làm rất tốt, khi Mỹ đã trở thành một thị trường xuất khẩu rất quan trọng và thành công của đất nước.
"Các công ty Mỹ đến Việt Nam, các nhà cung ứng của họ cũng đến", bà Foote nêu.
Bên cạnh vấn đề thuế quan, bà Foote cũng lưu ý doanh nghiệp Việt Nam sẽ cần dành sự quan tâm lớn đến quy tắc xuất xứ, khi Mỹ hiện có quan ngại về việc hàng hóa Việt Nam khi xuất khẩu chưa đạt quy tắc này.
Khuyến nghị cho các doanh nghiệp, bà Foote lưu ý doanh nghiệp Việt Nam cần hiểu thật rõ chuỗi cung ứng của mình, phải nắm được chuỗi cung ứng và có tài liệu chứng minh.
Tiếp đến, doanh nghiệp Việt sẽ cần làm việc chặt chẽ với bên mua, khi nhiều nhà bán lẻ lớn đang tìm kiếm quan hệ đối tác mới, và Việt Nam đang phải cạnh tranh mạnh với Malaysia, Indonesia và các nước khác.
Theo bà Foote, các nhà bán lẻ này thường sẽ không dễ dàng thay đổi nhà cung cấp, nhưng họ sẽ xem xét để đảm bảo chuỗi cung ứng của họ bền vững và dài hạn. "Việt Nam đã chứng minh mình là đối tác dài hạn, và cần giữ được vị thế đó", Phó chủ tịch AmCham nêu.
Kiến nghị loại bỏ thuế đối ứng với mặt hàng giày dép
Trao đổi trực tuyến, ông Matt Priest, Chủ tịch Hiệp hội Dệt may và da giày Mỹ (FDRA), thông tin FDRA đã gửi khuyến nghị đến Tổng thống Mỹ Donald Trump đề nghị xem xét giảm hoặc loại bỏ thuế đối ứng với mặt hàng giày dép, vì giá bán lẻ tăng và đây là mối quan ngại của người tiêu dùng.
Theo ông Priest, ngành hàng này Việt Nam trong các năm qua đã giành được thị phần từ Trung Quốc, nhưng với mức thuế ngang nhau hiện nay, kết hợp với quy định về hàm lượng giá trị khu vực, đòi hỏi thành phần nguyên liệu của giày phải có tỉ lệ nội địa hóa đủ cao, hàng Việt Nam sẽ mất sức cạnh tranh.
Phía FDRA đang kiến nghị Washington gia hạn một lộ trình chuyển đổi dài hơn và linh hoạt hơn trong tỉ lệ nội địa hóa của ngành giày dép. Ông Priest cũng cho biết FDRA đánh giá Việt Nam là là một đối tác bền vững, cởi mở đối thoại, luôn sẵn sàng đàm phán, và quan hệ thương mại Việt - Mỹ sẽ tồn tại lâu dài.
"Hơn 50%/tổng số giày thể thao bán tại Mỹ được sản xuất tại Việt Nam. Hàng trăm triệu người Mỹ hoàn toàn thoải mái khi mang giày thể thao "Made in Vietnam". Điều này sẽ còn đúng trong nhiều năm nữa", ông Priest nêu.
