Việc giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Luật Giáo dục đại học (sửa đổi) được Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến trong phiên họp sáng 4/12.
Báo cáo của Chính phủ tiếp thu, giải trình các ý kiến liên quan dự án luật này cho biết có một số đại biểu Quốc hội đề nghị bổ sung chương trình đào tạo và công nhận văn bằng đối với đào tạo chuyên khoa I, chuyên khoa II và bác sĩ nội trú, đồng thời công nhận các loại hình đào tạo là chương trình đào tạo sau đại học thuộc hệ thống giáo dục quốc dân.
Chính phủ cho biết tiếp thu ý kiến của đại biểu Quốc hội, dự thảo luật đã chỉnh lý theo hướng: “Chương trình đào tạo chuyên sâu đặc thù sau đại học thuộc lĩnh vực sức khỏe cấp văn bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa do Bộ Y tế quản lý”.
Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn trình bày báo cáo tóm tắt của Chính phủ tiếp thu, giải trình các ý kiến liên quan dự thảo Luật Giáo dục đại học sửa đổi (Ảnh: Hồng Phong).
Quy định này bảo đảm thể chế hóa đầy đủ Nghị quyết số 72, xác định trách nhiệm của Bộ Y tế đối với nội dung chuyên môn, chuẩn năng lực và điều kiện thực hành của các chương trình đào tạo chuyên sâu đặc thù trong lĩnh vực sức khỏe.
Tuy nhiên, để bảo đảm tính thống nhất của hệ thống trình độ đào tạo và văn bằng giáo dục quốc dân, Chính phủ nêu quan điểm “các văn bằng của chương trình bác sĩ nội trú, chuyên khoa I, chuyên khoa II không phải là văn bằng thạc sĩ, tiến sĩ”.
“Đây là các văn bằng chuyên sâu đặc thù gắn với nghề y đặc thù, mang tính chứng nhận năng lực chuyên môn do Bộ Y tế quản lý”, Chính phủ nhấn mạnh quan điểm. Các nội dung liên quan đến điều kiện theo học, chuẩn năng lực, chương trình đào tạo, đánh giá và cấp văn bằng chuyên sâu sẽ được Bộ Y tế quy định chi tiết tại văn bản dưới luật, bảo đảm tính khả thi, đào tạo chất lượng, phù hợp với đặc thù lĩnh vực sức khỏe.
Quy định này đồng thời bảo đảm phân định rõ trách nhiệm giữa Bộ Giáo dục và Đào tạo và Bộ Y tế trong quản lý đào tạo lĩnh vực sức khỏe.
Theo đó, Bộ Y tế chịu trách nhiệm về nội dung chuyên môn, chuẩn năng lực và điều kiện thực hành của các chương trình đào tạo chuyên sâu đặc thù sau đại học, còn Bộ Giáo dục và Đào tạo thực hiện quản lý thống nhất về hệ thống trình độ, văn bằng đại học, thạc sĩ, tiến sĩ và tiêu chuẩn chất lượng trong giáo dục đại học.
Từ phía cơ quan thẩm tra, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội tán thành việc bổ sung nội dung “hệ thống đào tạo giáo dục đại học có chương trình đặc thù sau đại học để cấp văn bằng chuyên khoa, nội trú do Bộ Y tế quản lý”.
Phiên họp của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về các nội dung liên quan đến giáo dục (Ảnh: Hồng Phong).
Theo cơ quan thẩm tra, chương trình này đào tạo chuyên sâu đặc thù gắn với phát triển năng lực nghề nghiệp, không được coi là tương đương với bằng thạc sĩ, bằng tiến sĩ.
Thường trực Ủy ban cũng tán thành bổ sung quy định Bộ trưởng Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Bộ Y tế ban hành chuẩn cơ sở giáo dục đại học thực hiện đào tạo các ngành sức khỏe, quy định việc phê duyệt các chương trình đào tạo trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ ngành đào tạo lĩnh vực sức khỏe.
Bộ trưởng Y tế phê duyệt, tổ chức thực hiện các chương trình đào tạo chuyên sâu sau đại học thuộc lĩnh vực sức khỏe cấp văn bằng bác sĩ nội trú, bác sĩ chuyên khoa, đồng thời quy định ngưỡng bảo đảm chất lượng đầu vào các ngành đào tạo giáo viên, các ngành thuộc lĩnh vực sức khỏe.
Về mô hình, hệ thống cơ sở giáo dục đại học, một số ý kiến cho rằng mô hình đại học vùng hiện nay với cơ chế 2 cấp quản lý làm tăng tầng nấc trung gian hành chính, bất cập về tổ chức bộ máy, do đó đề nghị cân nhắc không duy trì hoặc thành lập thêm mô hình này. Có ý kiến đề nghị nghiên cứu tái cấu trúc lại các đại học vùng (thành đại học 1 cấp) để bảo đảm quản trị tinh gọn.
Chính phủ lý giải việc đánh giá tính ưu việt của một mô hình đại học cần được nhìn từ nhiều phương diện, tổng kết và đánh giá toàn diện. Dự thảo Luật tiếp tục quy định mô hình đại học vùng tại Điều 12 nhằm thực hiện sứ mạng thúc đẩy liên kết vùng, tập hợp nguồn lực và hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội của vùng.
Qua rà soát, Chính phủ nhận thấy mô hình này thời gian qua còn bộc lộ hạn chế về tổ chức và vận hành.
Để khắc phục bất cập, dự thảo Luật được thiết kế theo hướng xác định rõ sứ mạng, chức năng và tăng cường sự thống nhất trong quản trị nội bộ về tổ chức, hoạt động, cơ chế phối hợp, phân cấp và sử dụng nguồn lực của đại học vùng; đồng thời triển khai tái cấu trúc, kiện toàn bộ máy theo lộ trình, xác định rõ khâu trung gian của đại học vùng nằm ở khâu nào để thực hiện quy trình giảm đầu mối.
