Sẵn sàng ứng phó mùa đông khắc nghiệt
Sáng 29.11, người dân ở các xã Sa Phìn, Lũng Cú, Sơn Vĩ trên vùng cao nguyên đá tỉnh Tuyên Quang ngỡ ngàng khi sương muối xuất hiện khắp nơi. Ngay tại trung tâm xã Lũng Cú, nhiệt độ ban đêm ở đây giảm xuống 1 độ C, mặt cỏ, hoa màu nằm sát mặt đất đều có sương muối phủ dày.
Sương muối xuất hiện dày đặc trong sáng 29.11 tại xã Lũng Cú, tỉnh Tuyên Quang
ẢNH: HÀ GIANG
Trước đó, chiều 19.11, băng giá xuất hiện trên đường lên đỉnh Tà Xùa (xã Hạnh Phúc, tỉnh Lào Cai), nằm ở độ cao khoảng 2.600 m so với mực nước biển. Đây là lần đầu tiên băng giá xuất hiện trong mùa đông năm nay ở các tỉnh vùng núi phía bắc. Anh Phàng A Chìa, người dân xã Hạnh Phúc, cho biết 14 năm chuyên dẫn khách du lịch chinh phục đỉnh Tà Xùa, đây là lần đầu tiên anh thấy có băng giá ngay trong tháng 11, rất sớm so với mùa đông những năm trước.
Cũng tại Lào Cai, sương muối liên tiếp xuất hiện trên khu vực đỉnh núi Fansipan trong các ngày 21 và 23.11. Gần đây nhất, trong ngày 26.11, sương muối, băng giá xuất hiện ở nhiều thôn vùng cao xã Y Tý.
Trao đổi với PV Thanh Niên, ông Lồ A Sính, Phó chủ tịch UBND xã Y Tý, cho rằng băng giá, sương muối xuất hiện sớm hơn những năm trước đây là dấu báo hiệu mùa đông năm nay sẽ khắc nghiệt hơn những năm trước. Trước đó, từ tháng 8, xã đã bắt đầu triển khai các biện pháp ứng phó đợt rét đậm, rét hại, ưu tiên bảo vệ đàn gia súc. "Chúng tôi vận động người dân không đốt rơm rạ mà phơi khô tích trữ làm thức ăn cho gia súc và dự trữ thêm thức ăn tinh bổ sung trong những ngày rét đậm, rét hại; sửa chữa lại chuồng trại để chống rét cho đàn gia súc", ông Sính nói.
Nằm ngay dưới chân núi Phja Oắc (tỉnh Cao Bằng), một trong những khu vực thường xuyên có băng giá, mưa tuyết trong mùa đông, từ cuối tháng 10, UBND xã Thành Công đã ban hành kế hoạch phòng, chống rét bảo vệ đàn vật nuôi.
Theo ông Hoàng Thanh Bình, Phó chủ tịch UBND xã Thành Công, UBND xã hướng dẫn người dân ứng phó rét đậm, rét hại cho đàn gia súc từ chuẩn bị thức ăn, cách chăm sóc, che chắn chuồng trại... theo hai kịch bản khi nhiệt độ ngoài trời dưới 12 độ C và trên 12 độ C. Trưởng xóm phải chịu trách nhiệm trước chủ tịch UBND xã nếu địa bàn có vật nuôi chết rét do chủ quan, lơ là, thiếu trách nhiệm trong ứng phó.
Băng giá dày đặc trong ngày 19.11 trên đường lên đỉnh Tà Xùa, Lào Cai
ẢNH: PHÀNG A CHÌA
Băng giá, sương muối xuất hiện nhiều hơn
Ông Lưu Minh Hải, nguyên Giám đốc Đài Khí tượng thủy văn tỉnh Lào Cai cũ, cho rằng những năm trước, băng giá, sương muối thường xuất hiện trong giai đoạn giữa hoặc gần cuối mùa đông khi không khí lạnh có cường độ mạnh và tần suất xảy ra là không nhiều. Nhưng trong năm nay, băng giá, sương muối liên tục xuất hiện ngay từ đầu mùa đông. "Theo kinh nghiệm của tôi quan sát từ giai đoạn năm 2008 đến nay, thường thì những năm có nhiều bão, mưa lũ thì năm đó mùa đông sẽ rất rét, khắc nghiệt", ông Hải nói.
Ông Hoàng Phúc Lâm, Phó giám đốc Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, cho biết dự báo trong tháng 12.2025 - 1.2026 sẽ là cao điểm không khí lạnh ảnh hưởng đến thời tiết nước ta, đặc biệt là khu vực miền Bắc. Điểm đặc biệt của năm nay là không khí lạnh cường độ mạnh, xâm nhập sâu xuống phía nam, không chỉ ảnh hưởng miền Bắc mà còn bao trùm cả khu vực Bắc Trung bộ (Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh), gây mưa cho các tỉnh từ Quảng Bình đến Quảng Ngãi. Dự báo từ giữa tháng 12 trở đi, miền Bắc, Bắc Trung bộ sẽ có những đợt rét đậm, rét hại, vùng núi xuất hiện băng giá, sương muối.
Cũng theo ông Lâm, điểm đặc biệt nữa của mùa đông năm nay, miền Bắc và cả khu vực Bắc Trung bộ sẽ có nhiều ngày rét khô, trời rét về đêm, ban ngày trời nắng. Rét khô sẽ là hình thế thời tiết phổ biến trong tháng 12.2025 kéo đến hết tháng 1.2026.
"Ở trạng thái rét khô thì hơi nước ngưng tụ trên bề mặt lá cây, các bề mặt dễ tạo thành băng giá, sương muối khi nền nhiệt độ xuống xấp xỉ 0 độ C. Ở những vùng núi cao, nhiệt độ giảm sâu về ban đêm thì lớp băng giá, sương muối sẽ rất dày. Trong những tháng tới, băng giá, sương muối sẽ xảy ra nhiều hơn ở vùng núi Bắc bộ và vùng núi Thanh Hóa có khả năng xảy ra băng giá, sương muối trong mùa đông năm nay", ông Lâm nói.
