Công chức tiết kiệm 80 năm mới mua được nhà?
Tại diễn đàn “Xây dựng thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững năm 2025” ngày 4/12, ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam, cho rằng giá bất động sản chưa bao giờ cao như hiện nay. Ông dẫn chứng, một cán bộ nếu dành toàn bộ tiền lương thì sẽ mất 27,3 năm mới mua được nhà, còn nếu dùng 1/3 lương sẽ phải tiết kiệm tới 80 năm.
Theo ông Hiệp, có nhiều nguyên nhân khiến giá nhà tăng cao thời gian qua, như chi phí vô hình rất lớn; chi phí đất đai, nhân công, vật liệu tăng.
Hiện mức giá cao nhất trong bảng giá đất, được TP Hà Nội áp dụng từ 1/1/2026 là 702 triệu đồng/m2, còn tại TPHCM dự kiến là 687 triệu đồng/m2. Vấn đề đặt ra là cần làm rõ nguyên tắc giá đất theo thị trường: bảng giá là một chuyện, nhưng hệ số điều chỉnh giá đất phù hợp là rất quan trọng.
Bà Trần Hồng Nguyên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, đánh giá thị trường bất động sản tại các đô thị lớn thời gian qua diễn biến phức tạp và bất thường. Giá đất, giá nhà tăng nhanh, chưa có xu hướng giảm, giá bán không sát với giá trị sản phẩm, bỏ xa thu nhập người dân.
"Khối công chức không biết làm việc bao nhiêu năm mới mua được nhà ở", bà Nguyên nói.
Trước thực trạng người dân gặp khó khăn trong việc tiếp cận nhà ở khi giá quá cao, bà Nguyên cho rằng các cơ quan chức năng cần sớm có câu trả lời cho người dân.
Muốn biết có thổi giá hay không phải nhìn vào cấu thành giá
Trả lời câu hỏi liệu có hiện tượng thổi giá bất động sản hay không, bà Tống Thị Hạnh, Cục trưởng Cục Quản lý nhà và thị trường Bất động sản (Bộ Xây dựng) cho rằng, điều cốt lõi là phải xác định rõ các yếu tố cấu thành giá bán bất động sản.
Theo bà, giá nhà được quyết định bởi hai nhóm chi phí chính: Giá đất, tức chi phí quyền sử dụng đất và chi phí xây dựng công trình, bao gồm vật liệu, nhân công, thuế và chi phí hạ tầng kỹ thuật. Giá bán cuối cùng được hình thành từ giá thành cộng với chi phí bán hàng và các khoản phát sinh khác.
Trong đó, giá vật liệu xây dựng tăng mạnh đã tác động trực tiếp đến giá bất động sản.
Đại diện Bộ Xây dựng cũng chỉ ra sự khác biệt giữa hai thị trường: Thị trường sơ cấp, nơi giá bán chịu ảnh hưởng trực tiếp từ lợi nhuận của chủ đầu tư và thị trường thứ cấp, nơi các tổ chức trung gian có tác động lớn. “Muốn xác định có thổi giá hay không, trước tiên cần kiểm soát được giá bán và giá giao dịch ở thị trường sơ cấp, từ đó mới điều tiết được thị trường thứ cấp”, bà Hạnh nói.
Bộ Xây dựng cùng các bộ, ngành đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ nhằm hạn chế tình trạng thổi giá. Trước hết là minh bạch hóa thông tin thông qua việc xây dựng Nghị định về cơ sở dữ liệu quốc gia về bất động sản, giúp công khai nguồn cung và giá bán, đặc biệt là ở thị trường sơ cấp.
Cùng với đó, cơ quan quản lý sẽ kiểm soát hàng tồn kho và cơ cấu phân khúc, qua đó nhận diện rõ đâu là nhóm sản phẩm dư thừa, đâu là nhóm đang khan hiếm. Hiện nay, thị trường thừa nguồn cung nhà cao cấp nhưng lại thiếu nghiêm trọng nhà ở vừa túi tiền và nhà ở xã hội, khiến nhu cầu thực khó tiếp cận được sản phẩm phù hợp.
Một hướng đi quan trọng khác là thành lập Trung tâm giao dịch bất động sản do Nhà nước quản lý hoạt động trên môi trường điện tử, kết nối với các cơ quan đất đai, thuế, tài chính, giúp giám sát minh bạch toàn bộ giao dịch.
Bà Hạnh nhấn mạnh, việc điều tiết thị trường thứ cấp cùng với các chính sách về tín dụng, tài chính và thuế cần được điều chỉnh hợp lý để thị trường vận hành ổn định và lành mạnh.
