Đôi khi, cuộc đời đổi hướng không phải vì một kế hoạch lớn, mà vì một cuộc gặp nhỏ. Khi gặp chàng trai người nước ngoài ở hồ Gươm vào năm 2016, Uyên Ninh (năm nay 29 tuổi) không hề biết rằng đây chính là định mệnh của đời mình, càng không biết mình đang đứng ở ngã rẽ khiến cuộc đời mình thay đổi hoàn toàn.
Khoảng 3 năm sau - năm 2019, Uyên Ninh quyết định sang Đức học Thạc sĩ với hành trang chỉ có 1 chữ duy nhất: Tình yêu. Khi đó Uyên không có tiền, không có kế hoạch nào rõ ràng, chỉ đi theo tiếng gọi con tim sau thời gian yêu xa.
Và 6 năm sau quyết định liều lĩnh đó, Uyên Ninh đã trở thành nhà sáng tạo nội dung nổi tiếng ở nước ngoài với tổng cộng 7,3 triệu người theo dõi trên 4 nền tảng: YouTube, TikTok, Instagram và Facebook. Người cô yêu năm xưa nay đã trở thành chồng.
Mới đây, chặng đường 6 năm từ Việt Nam sang Đức của Uyên Ninh đã được chia sẻ tại buổi trò chuyện đặc biệt mang tên “Phía sau bức chân dung - Hành trình của Uyên Ninh”. Đây là hoạt động nằm trong khuôn khổ khai mạc triển lãm “nhìn hay được nhìn” của nhiếp ảnh gia người Đức Birgit Kleber. Uyên Ninh là một trong những nhân vật trong loạt ảnh “Việt - Đức: 20 gương mặt, 20 câu chuyện” của Birgit Kleber, khắc hoạ 20 cá nhân gốc Việt tại Đức, những người đã khẳng định dấu ấn của mình trong nhiều lĩnh vực khác nhau.
Uyên Ninh
Clip này chỉ vỏn vẹn 33s nhưng lại giúp Uyên Ninh nhận về gần 2 triệu lượt xem (Nguồn: @uyenninh)
Âm thầm làm visa du học, 1 tháng trước khi bay mới cho gia đình biết
Câu chuyện của Uyên Ninh bắt đầu tại hồ Gươm (Hà Nội), vào một ngày đẹp trời khoảng 10 năm trước. Khi đó Uyên cùng một vài người bạn lên đây tìm những người nước ngoài để nói chuyện, học tiếng Anh giao tiếp. Còn nửa kia của cô vừa đặt chân đến Việt Nam đi du lịch. Hai bên đã “va” vào nhau theo cách không thể tình cờ hơn.
Trong 3 năm tiếp theo, cặp đôi yêu xa. Đến năm 2019, vì người yêu không thể chuyển sang Việt Nam sinh sống nên Uyên Ninh quyết định sang Đức. Cô âm thầm chuẩn bị visa du học Thạc sĩ ở Đức nhưng không nói với gia đình.
Đến khi đã xin xong visa, sắp xếp hầu hết mọi thứ thì khoảng 1 tháng trước khi bay, Uyên Ninh mới thông báo với gia đình. Mọi người sốc và buồn nhưng cuối cùng cũng đồng ý cho cô đi. Bây giờ nhìn lại, Uyên vẫn nghĩ rằng nếu được quay ngược thời gian thì sẽ thông báo với gia đình sớm hơn.
Về việc chuẩn bị tài chính để du học và chuyển sang sống một đất nước mới, Uyên Ninh thừa nhận mình may mắn hơn mọi người vì: “Lúc đi thì mình không có tiền nhưng có người yêu. Anh ấy đã chi trả toàn bộ chi phí, từ tiền học phí, vé máy bay, ăn ở,... Rất may mắn luôn vì hầu như tất cả các bạn du học sinh Việt Nam đi nước ngoài đều phải lo lắng những chuyện đó. Cũng chính vì vậy mà khi sang bên đấy mình luôn hy vọng sẽ học xong, tốt nghiệp và đi làm để hoàn trả lại cho anh ấy”.
Uyên Ninh cũng khẳng định nếu không có yếu tố tình yêu thì chắc chắn sẽ không bao giờ có chuyện đi xa đến thế. “Lúc mình đi thì hết khoảng 400 triệu đồng mà mình không có tiền, bố mẹ cũng không thể hỗ trợ số tiền như vậy được. Nếu mình không gặp người yêu và anh ấy không hỗ trợ thì cũng chỉ ở Việt Nam đi làm bình thường thôi” - cô chia sẻ.
Uyên Ninh (bên phải) trong cuộc trò chuyện
Trong 2 năm đầu ở Đức, Uyên Ninh học Thạc sĩ ngành Global Trade Management (Tạm dịch: Quản lý hương mại toàn cầu) tại một trường kinh tế gần nơi ở của bạn trai. Khi học được 1 năm - năm 2020 thì Uyên bắt đầu làm TikTok nên khi học xong, cô đứng trước 2 lựa chọn: đi xin việc làm ở một doanh nghiệp/ tổ chức nào đó và làm content creator.
“Mình thấy làm content creator vui hơn và có thể làm việc ở nhà, được nói chuyện với bố mẹ nhiều hơn. Nên mình không xin việc nữa, hiện tại vẫn đang làm content creator toàn thời gian” - Uyên nói.
Thành TikToker nổi tiếng ở Đức vì... làm kiểu content "cây nhà lá vườn"
Như tất cả mọi người đang sống và làm việc ở nước ngoài khác, trong những ngày đầu tiên, Uyên cũng rất sợ, cần nhiều thời gian để hòa nhập: “Với mình thì đồ ăn ở Đức không ngon bằng ở Việt Nam. Mình bị trầm cảm nhẹ trong mấy tháng đầu vì đồ ăn rất thiếu rau. Mọi người chủ yếu ăn súp lơ và mình đã ăn đến mức thấy sợ, không bao giờ ăn súp lơ nữa. Đó là cái khó khăn lớn nhất của mình”.
Ngoài ra Uyên Ninh cũng luôn cảm thấy tiếng Đức rất khó. Dù cô đã dành thời gian để học nhưng cũng phải mất hàng năm trời mới có thể nói chuyện được với mọi người.
Về quyết định làm nội dung trên MXH, Uyên cũng rất bắt đầu rất ngẫu nhiên. Thời điểm đó là dịch bệnh, trường chuyển sang học online nên cô có nhiều thời gian rảnh. Ban đầu, cô nấu ăn và làm bánh. Sau 6 tháng cô đã làm bánh rất giỏi nhưng lại không thích ăn bánh nên chồng cô phải đảm nhận xử lý. Kết quả là anh tăng 5kg trong thời gian đó nên Uyên phải dừng làm bánh.
Sau đó Uyên viết về cuộc sống của mình ở Đức trên tài khoản Facebook bằng tiếng Việt nhưng không có ai đọc. Vì vậy cô chuyển hướng sang làm video bằng tiếng Anh và được cư dân mạng quốc tế chú ý: “Họ thấy được nước Đức qua góc nhìn của một người nước ngoài theo cách hài hước”.
Những năm đầu tiên, Uyên chủ yếu chia sẻ về văn hoá Đức, cuộc sống ở Đức như thế nào qua góc nhìn của một người Việt. Dần dần Uyên làm video về văn hoá Việt Nam và cũng được đón nhận tích cực: “Mọi người bảo là họ biết được nhiều thứ về một đất nước họ chưa từng đến, họ muốn đến trong tương lai”.
Uyên Ninh chia sẻ những điều mới mẻ cô gặp ở Đức như lần đầu tiên vào phòng tắm, ngày đầu tiên ở Đức khác gì so với ở Đức nhiều năm,... (Ảnh chụp màn hình/ @uyenninh)
Về Việt Nam, cô chia sẻ về cách mẹ mình bổ dừa, khu vực rửa bát bên ngoài bếp vì bồn rửa quá nhỏ,... (Ảnh chụp màn hình/ @uyenninh)
Song Uyên Ninh khẳng định mình không phải đại diện hay đại sứ văn hoá cho bất kỳ đất nước hay vùng đất nào bởi: “Mình cũng không muốn hình ảnh của mình đại diện cho tất cả mọi người ở Việt Nam. Vì mỗi người là một câu chuyện khác nhau. Khi mình bắt đầu làm clip đến nay thì đó vẫn luôn là câu chuyện của chị ở Đức, còn có thể người khác ở Đức thì sẽ có trải nghiệm khác”.
Về chuyện giữ gìn bản sắc, văn hoá của một người Việt ở nước ngoài, Uyên Ninh cho biết: “Mình sang Đức khi đã 23 - 24 tuổi và thuỳ não trước cũng đã phát triển toàn diện rồi nên không có chuyện là mình đi mà không biết mình là ai. Khi đó mình đã đủ lớn rồi và luôn nghĩ mình là người Việt Nam, đến tận bây giờ vẫn chỉ là một người Việt Nam kể cả khi chị sống với một người Đức thì vẫn ăn đồ Việt Nam, sống kiểu Việt Nam.
Lúc mới sang thì không có bạn bè hay người thân bên cạnh nên mình hay bắt buộc phải làm một cái gì đó để nhớ đến Việt Nam như Tết thì trang trí Tết, Trung thu thì làm bánh Trung thu,... nói chung là hoạt động văn hoá để nhớ đến cội nguồn. Còn bây giờ mình có đủ điều kiện để bay về Việt Nam những dịp đó rồi nên không phải làm thế nữa”.
Hiện tại, Uyên Ninh vẫn đang tiếp tục chia sẻ những trải nghiệm thật trong đời sống văn hoá thường ngày ở Việt Nam, không cố gắng cường điệu hoá nó lên. Sự chân thật, đơn giản cũng là style được cô lựa chọn cho cách làm video của mình:
“Lúc chọn style TikTok thì mình chỉ muốn làm sao để tiết kiệm thời gian. Ví dụ nếu mình chọn một nhân cách khác thì mình phải thay quần áo, thay đổi cách nói chuyện thì nó tốn thời gian. Quay video thì ngày nào cũng phải làm mà mình chỉ làm 1 tiếng thôi nên mình quyết định làm tự nhiên nhất, con người mình ra sao thì mình quay như thế”.
Cách xuất hiện của Uyên Ninh rất đơn giản, không đầu tư bối cảnh, không trang điểm cầu kỳ (Ảnh: FBNV)
Người yêu biến thành chồng nhưng nhất quyết chỉ lộ tay, chân... chứ không lộ mặt!
Một nhân vật đặc biệt trong các clip và cũng được Uyên Ninh nhắc rất nhiều nhưng chưa từng lộ mặt là nửa kia của cô. Về việc giấu kín chồng, Uyên cho biết đó là quyết định của anh và cô hoàn toàn tôn trọng điều đó.
“Người Đức thường rất cẩn thận với MXH, kể cả bạn bè Đức mà mình biết thì chủ yếu họ tên giả trên Facebook. Chồng chị xuất hiện trên MXH và công việc của anh ấy cũng không liên quan gì đến MXH cả nên anh ấy không thích mặt mình xuất hiện trên đó.
Thời gian đầu khi mình mới quay clip thì anh ấy chỉ cho mượn 1 bàn tay hoặc 1 bàn chân, thích quay gì thì quay, chỉ cần đúng như thế là được. Dần dần khi quen thuộc hơn thì anh ấy cho mượn thêm vai, thêm cánh tay, thêm cổ,... cuối cùng bây giờ thì có thể lộ diện cả người nhưng bắt buộc che mặt.
Mình vẫn biết ơn vì anh ấy đã đồng ý giúp đỡ mình và có mặt trên kênh theo cách che mặt đi. Còn quyết định được lộ mặt trên kênh thì mình nghĩ là không bao giờ đâu và mình tôn trọng điều đó”.
Nửa kia của Uyên Ninh chưa bao giờ lộ mặt trên MXH (Ảnh chụp màn hình/ @uyenninh)
Dù rất hợp tính cách, dễ nói chuyện nhưng do khác biệt về văn hoá, nếp sống,... Uyên Ninh và nửa kia cũng có những mâu thuẫn trong suốt quá trình ở bên nhau. Cái khác biệt lớn nhất là chuyện ăn uống.
Chồng Uyên Ninh không thể ăn được đồ Việt Nam, cô không thể ăn được đồ Đức nên sau rất nhiều lần nói chuyện thì cả 2 đi đến quyết định nấu ăn riêng: “Nghe rất đau lòng và đôi khi hơi buồn một tí nhưng đó là phương án bọn mình đưa ra để giải quyết vấn đề”.
Ngoài vấn đề này ra, Uyên Ninh luôn cảm thấy nửa kia rất tốt và cô tin tưởng vô điều kiện. Cũng chính vì sự tin tưởng này mà hồi đầu cô mới quyết định liều lĩnh sang Đức: “Mình luôn thấy những thứ mình làm hơi liều. Nếu bây giờ cháu chắt mình mà có quyết định giống mình thì cũng phải hỏi rất kỹ. Cái lý do thôi thúc mình đi xa như vậy là mình rất tin tưởng anh ấy. Anh là một người rất tốt, chưa bao giờ để mình phải lo lắng”.
Về phía gia đình Uyên Ninh, bây giờ mọi người cũng có cái nhìn cởi mở hơn với lựa chọn sang Đức của cô. Thậm chí mọi người còn sang Đức thăm và rất thích đất nước này, rất mừng vì con/ em đã có cuộc sống tốt.
Dẫu vậy, Uyên Ninh cũng có những ranh giới rõ ràng, quan điểm khác so với gia đình. Chẳng hạn như sau khi ở Đức một thời gian và về quê, cô cũng phải đối mặt với những câu nói: “Dạo này mày béo thế! Khi nào mày cưới? Bao giờ mày có bầu?” thì cô không đồng ý với cách nói chuyện này, không cho mọi người nói: “Bây giờ mọi người không được phép nói chuyện với con như thế nữa”.
Thấy phản ứng này, mọi người trong gia đình Uyên Ninh khá sốc nhưng hiện đã quen hơn và hoàn toàn ủng hộ những quyết định, quan điểm của cô.
