Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 24/11 điện đàm, thảo luận về nhiều vấn đề. Hãng thông tấn Xinhua của Trung Quốc cho hay hai lãnh đạo đã trao đổi về thương mại, quan hệ song phương và chiến sự ở Ukraine.
Xinhua nhấn mạnh ông Tập trong cuộc điện đàm còn làm rõ lập trường mang tính nguyên tắc của Trung Quốc đối với vấn đề Đài Loan, khẳng định việc hòn đảo "quay trở lại Trung Quốc là một phần không thể tách rời của trật tự quốc tế thời hậu chiến".
Tuy nhiên, thông cáo của phía Mỹ về cuộc điện đàm lại không đề cập gì tới Đài Loan. Ông Trump sau đó đăng bài trên mạng xã hội, ca ngợi mối quan hệ "cực kỳ mạnh mẽ" giữa Mỹ và Trung Quốc, nhưng cũng không đề cập đến vấn đề Đài Loan.
Quan chức đối ngoại Đài Loan Francois Chihchung Wu ngày 25/11 nói rằng "sự im lặng" của ông Trump báo hiệu rằng hòn đảo này không bị coi như "con bài mặc cả" trong các cuộc đàm phán Mỹ - Trung.
"Việc chúng tôi không bị nhắc tới là kết quả tốt nhất, đồng nghĩa chúng tôi không phải một phần của thỏa thuận", ông Wu cho biết, thêm rằng Đài Loan duy trì giao tiếp thường xuyên, chuyên sâu với Mỹ.
Quan chức đối ngoại Đài Loan Francois Chihchung Wu tại Đài Bắc hôm 7/9. Ảnh: CNA
Khi Trung Quốc - Nhật Bản gần đây gia tăng căng thẳng vì phát ngôn của Thủ tướng Sanae Takaichi về Đài Loan, hòn đảo này cũng thể hiện sự ủng hộ tinh tế với Tokyo, đồng thời khéo léo tránh chọc giận Bắc Kinh.
Lãnh đạo Đài Loan Lại Thanh Đức và quan chức phụ trách đối ngoại của hòn đảo đã đăng ảnh ăn sushi, đồng thời khuyến khích cư dân Đài Loan tới Nhật Bản du lịch, mua sắm hàng hóa.
Thủ tướng Nhật Bản hôm 7/11 phát biểu rằng trong kịch bản xảy ra cuộc tấn công nhằm vào đảo Đài Loan, Tokyo có thể triển khai lực lượng phòng vệ của nước này, nếu cuộc xung đột đặt ra mối đe dọa hiện hữu đối với Nhật Bản. Đảo Đài Loan nằm cách hòn đảo gần nhất của Nhật Bản 100 km.
Trung Quốc phản ứng dữ dội sau phát biểu này và lần đầu triệu đại sứ Nhật Bản sau hai năm, đồng thời khuyến cáo công dân không đến Nhật. Đây được coi là khủng hoảng lớn nhất trong quan hệ song phương suốt nhiều năm qua.
Trung Quốc luôn xem đảo Đài Loan là một phần lãnh thổ không thể tách rời và sẵn sàng sử dụng mọi biện pháp để thống nhất. Lãnh đạo Trung Quốc cũng nhiều lần khẳng định không loại trừ biện pháp sử dụng vũ lực để thu hồi hòn đảo, dù chủ trương chung vẫn là đối thoại và thống nhất trong hòa bình.
Mỹ cam kết tôn trọng nguyên tắc "Một Trung Quốc", nhưng tiếp tục duy trì quan hệ với Đài Loan và cung cấp cho hòn đảo các loại khí tài hiện đại. Đạo luật Quan hệ với Đài Loan được cựu tổng thống Jimmy Carter ký sau khi Washington thiết lập quan hệ ngoại giao với Bắc Kinh năm 1979, trong đó yêu cầu Mỹ phải hỗ trợ khả năng phòng thủ của đảo Đài Loan.
(Theo Straits Times, Yahoo News)
