Sáng 5/11, Quốc hội thảo luận về dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Phòng, chống tham nhũng.
Thảo luận tại tổ, đại biểu Hoàng Văn Cường (Đoàn Hà Nội) cho rằng, chúng ta quy định hàng năm phải kê khai và kê khai tài sản bổ sung, nếu phát sinh tài sản bổ sung và nó tăng lên 1 tỷ đồng thì phải xác minh.
Theo đại biểu, quy định này cần xem xét lại. Điều quan trọng không phải là tài sản tăng bao nhiêu, mà là người kê khai có giải trình rõ ràng, hợp lý hay không. Nếu người kê khai có chứng từ, bằng chứng hợp pháp về việc mua bán, chuyển nhượng tài sản thì không nên bắt buộc xác minh, tránh gây lãng phí thời gian và nguồn lực.
Đại biểu Hoàng Văn Cường phát biểu.
Việc xác minh chỉ nên tiến hành khi có dấu hiệu kê khai không trung thực, có tố cáo hoặc nghi ngờ về nguồn gốc tài sản. Làm như vậy vừa hợp lý, vừa tránh tạo tâm lý e ngại cho những người có thu nhập chính đáng.
Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng đề nghị không nên áp dụng hình thức “bốc thăm” để xác minh ngẫu nhiên, vì điều đó khiến công tác phòng, chống tham nhũng mang tính may rủi, thiếu cơ sở pháp lý.
Thay vào đó, ông Cường cho rằng có thể quy định xác minh định kỳ theo tỷ lệ luân phiên. Ví dụ, mỗi năm kiểm tra 20% số người kê khai, như vậy trong 5 năm, toàn bộ đối tượng sẽ được xác minh một lần.
Về quy định thu hồi tài sản tham nhũng, theo đại biểu đây là vấn đề được dư luận rất quan tâm. Thực tế, nhiều trường hợp sau khi bị phát hiện tham nhũng, người vi phạm đã tẩu tán hoặc phân tán tài sản cho người thân, gây khó khăn trong quá trình thu hồi.
Do đó, vị đại biểu đề nghị luật cần bổ sung quy định cho phép điều tra, xác minh cả tài sản của những người liên quan khi người phạm tội đã bị truy tố về hành vi tham nhũng hoặc gây thất thoát tài sản nhà nước.
“Quy định này không chỉ giúp ngăn chặn việc tẩu tán tài sản, mà còn tăng tính răn đe, nâng cao hiệu quả thu hồi tài sản tham nhũng” , đại biểu Hoàng Văn Cường nhấn mạnh.
Đại biểu Lê Thu Hà (Đoàn ĐBQH tỉnh Lào Cai) phát biểu.
Liên quan thẩm quyền thanh tra vụ việc có dấu hiệu tham nhũng, đại biểu Lê Thu Hà (Đoàn ĐBQH tỉnh Lào Cai) đề xuất cần làm rõ mối quan hệ giữa thanh tra hành chính và điều tra hình sự, đảm bảo không chồng chéo nhưng cũng không để khoảng trống trách nhiệm.
Đại biểu kiến nghị cần tăng thẩm quyền cho cơ quan thanh tra trong việc tạm thời áp dụng các biện pháp phong tỏa tài sản, để tránh tình trạng tẩu tán, hợp thức hóa tài sản trong thời gian chờ kết luận.
Cụ thể, đại biểu đề nghị điều chỉnh Điều 61 theo ba điểm chính:
Trao quyền chủ động: Cơ quan thanh tra được ra quyết định thanh tra đột xuất và thông báo ngay cho cơ quan điều tra khi phát hiện vụ việc có dấu hiệu tham nhũng.
Bổ sung cơ chế chuyển giao và giám sát: Cơ quan thanh tra chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra và theo dõi việc xử lý đến khi có kết quả cuối cùng.
Bổ sung quyền áp dụng biện pháp tạm thời: Cơ quan thanh tra có thể kiến nghị hoặc áp dụng tạm thời biện pháp phong tỏa, niêm phong tài sản khi có căn cứ về nguy cơ tẩu tán tài sản tham nhũng.
Một số đại biểu kiến nghị Quốc hội giao Chính phủ xây dựng lộ trình sửa đổi toàn diện Luật Phòng, chống tham nhũng trong thời gian tới, theo hướng gắn chặt hơn giữa minh bạch, giải trình, thu hồi tài sản; ứng dụng công nghệ số và dữ liệu mở; đảm bảo cơ chế thanh tra, kiểm soát thực sự độc lập và chuyên nghiệp.
