Theo đề án rà soát, sắp xếp cán bộ, công chức xã, phường và điều động, biệt phái tăng cường hỗ trợ công tác cho chính quyền địa phương các xã miền núi, vùng xa (Đề án 1342) của UBND TP Đà Nẵng, hiện có 25 xã, phường (đa phần là miền núi) thiếu hơn 150 công chức ở các lĩnh vực then chốt: tư pháp - hộ tịch, địa chính, xây dựng, môi trường, văn hóa - xã hội, tài chính - kế toán, văn phòng - thống kê.
Ngược lại, 67 xã, phường, chủ yếu ở khu vực trung tâm, lại “thừa” hơn 700 công chức so với định mức. Trong 5 năm tới, thành phố dự kiến phải giải quyết gần 590 cán bộ, công chức dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính.
Thừa người nhưng thiếu cán bộ có chuyên môn sâu
Trao đổi với VietNamNet, ông Hồ Văn Phen - Bí thư Đảng ủy xã Phước Chánh nhìn nhận năng lực đội ngũ ở miền núi không đồng đều, dẫn đến nhiều vị trí quan trọng bị khuyết, ảnh hưởng đến công việc chung.
Ông Phen nêu thực tế, sau sáp nhập, công chức miền núi chưa đáp ứng được yêu cầu, trong khi số cán bộ có chuyên môn sâu từ huyện điều xuống quá ít.
"Xã Phước Chánh còn khuyết một số vị trí như Chánh văn phòng Đảng ủy, ủy viên Ủy ban Kiểm tra, Phó Ban kinh tế và đặc biệt là cán bộ về công nghệ thông tin… Trung tâm cung ứng dịch vụ công xã được giao 4 chỉ tiêu nhưng đến nay vẫn chưa có người làm", ông nói.

Đáng lưu ý, nhiều địa phương hiện rơi vào tình cảnh “thừa” công chức nhưng lại thiếu cán bộ chuyên môn. Tình trạng mất cân đối này thể hiện rõ ở các xã miền núi.
Ông Nguyễn An, Bí thư Đảng ủy xã Hùng Sơn cho biết, địa phương dư các cán bộ văn phòng, văn hóa - xã hội, nhưng lại thiếu nhân lực ở các mảng công nghệ thông tin, xây dựng, tài chính, môi trường.
Theo ông An, những người dôi dư này không thể đưa sang lĩnh vực đòi hỏi chuyên môn, nhưng cũng không thể cho nghỉ vì họ vẫn đảm nhận được công việc ban đầu, tạo ra nghịch lý “thừa người nhưng thiếu cán bộ có chuyên môn sâu”.

Nghịch lý thừa - thiếu cũng diễn ra ở xã Sông Kôn. Theo Bí thư Đảng ủy xã Nguyễn Xuân Nghiêm, địa phương hiện "thừa" 13 công chức, nhưng lại thiếu cán bộ ở lĩnh vực công nghệ thông tin và kế toán.
"Cán bộ dôi dư nếu muốn chuyển sang làm chuyên môn khác cũng khó vì không có nền tảng phù hợp, còn muốn đào tạo thì phải có thời gian. Trước mắt, chúng tôi cần thành phố tăng cường cán bộ về hỗ trợ", ông nói.
Công chức xã có nhà công vụ, hỗ trợ sinh hoạt, đi lại
Bí thư Đảng ủy xã Hùng Sơn Nguyễn An cũng cho rằng, việc thu hút người giỏi công nghệ thông tin về công tác ở miền núi là rất khó. Nếu muốn có nhân lực có trình độ, cần chế độ đãi ngộ phù hợp, lương phải từ 20-25 triệu đồng/tháng.
Theo ông An, hiện nay các xã miền núi rất mong chờ chủ trương biệt phái cán bộ về hỗ trợ. Còn về dài hạn, địa phương sẽ quyết tâm cho cán bộ đi bồi dưỡng chuyên môn sâu để xây dựng lực lượng tại chỗ.

Để tháo gỡ tình trạng mất cân đối, Đề án 1342 của UBND TP Đà Nẵng đưa ra 4 nhóm nhiệm vụ và giải pháp. Trước mắt, thành phố đã bổ sung 58 chỉ tiêu biên chế cho 10 xã, phường còn thiếu; đồng thời sắp xếp, luân chuyển cán bộ giữa các địa phương. Danh mục các vị trí việc làm còn khuyết cũng được rà soát kỹ để làm cơ sở điều động, biệt phái công chức có chuyên môn sâu về miền núi.
Thành phố tổ chức sắp xếp, bố trí lại công chức giữa các xã, phường cùng địa bàn nhằm giảm nơi đang dư và bổ sung cho những nơi còn thiếu. Bên cạnh đó, Đà Nẵng cũng biệt phái cán bộ, công chức, viên chức từ các sở, ban, ngành và đơn vị sự nghiệp trực thuộc UBND thành phố về công tác dài hạn tại cơ sở, đặc biệt ở miền núi, vùng xa. Thời gian tăng cường tối đa 3 năm cho mỗi đợt, do sở, ngành quyết định tùy theo nhu cầu địa phương.
Về lâu dài, Đề án 1342 đề ra cơ chế hấp dẫn: Cán bộ tăng cường công tác 3 năm tại cơ sở sẽ được hưởng chính sách theo quy định, có nhà công vụ, hỗ trợ sinh hoạt, đi lại. Những người có thành tích xuất sắc được xem xét nâng lương, bổ sung quy hoạch và ưu tiên bổ nhiệm sau khi hoàn thành nhiệm vụ.
Công chức về xã "cầm tay chỉ việc nhưng không làm thay"
Sở Nội vụ là đơn vị đầu tiên cử 15 công chức tăng cường cho 19 xã miền núi, hầu hết là phó trưởng phòng, chuyên viên có trình độ thạc sĩ kinh tế, luật, chính sách công, cử nhân công nghệ thông tin, khoa học máy tính, hành chính học.
Sở Nông nghiệp và Môi trường cũng điều động 75 viên chức từ Văn phòng đăng ký đất đai về xã, phường trong 3 tháng để trực tiếp xử lý hồ sơ, tháo gỡ vướng mắc.

Theo Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Trần Quốc Hùng, việc tăng cường nhân sự từ Văn phòng đăng ký đất đai về hỗ trợ các xã, phường là rất cần thiết.
"Nguyên tắc hỗ trợ là 'cầm tay chỉ việc nhưng không làm thay'. Cán bộ tăng cường vừa trực tiếp giải quyết thủ tục hành chính cho người dân, vừa hướng dẫn để nâng cao năng lực cho đội ngũ tại chỗ" - ông Hùng nói.
Lãnh đạo các địa phương kỳ vọng, với chính sách hỗ trợ trước mắt từ thành phố, tình trạng mất cân đối nhân sự sẽ dần được tháo gỡ. Mục tiêu lâu dài vẫn là xây dựng lực lượng tại chỗ đủ mạnh, không để miền núi "khát" cán bộ chuyên môn còn đồng bằng lại loay hoay với biên chế dôi dư.