Kỷ lục thu ngân sách và nỗi trăn trở về khoảng cách phát triển
Mở đầu bài phát biểu tại kỳ họp HĐND tỉnh ngày 11/12, người đứng đầu chính quyền tỉnh Cao Bằng thông báo một tin vui: Tính đến nay, thu ngân sách trên địa bàn đã đạt 4.073 tỷ đồng, vượt mục tiêu 4.000 tỷ đồng mà Ban Thường vụ Tỉnh ủy đề ra. Đây là lần đầu tiên cả thu nội địa và xuất nhập khẩu đều có sự tăng trưởng ngoạn mục.
Tuy nhiên, khẳng định không "ngủ quên trên chiến thắng", ông Lê Hải Hòa nhìn nhận thẳng vào thực tế khi so sánh với các địa phương khác.
"Nhìn sang Hải Phòng, thu ngân sách về đích gần 190.000 tỷ. Quảng Ninh nhiều năm nay vẫn duy trì mức thu 85.000 đến 100.000 tỷ. Khoảng cách của Cao Bằng so với các tỉnh phát triển còn rất xa", ông Hòa trăn trở.
Theo Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng, sự thua thiệt không chỉ nằm ở vị trí địa lý hay điều kiện tự nhiên, mà nằm ở "cách làm".
Ông dẫn chứng câu chuyện một nhà đầu tư tại Hải Phòng được giải quyết thủ tục mở rộng dự án quy mô lớn chỉ trong vỏn vẹn 1,5 ngày; hay một tổ hợp giáo dục được hoàn thành, đưa vào sử dụng đúng 1 năm kể từ khi có chủ trương, nhờ sự quyết liệt "làm thật, không chào xã giao, không vòng vo" của lãnh đạo địa phương bạn.
"Tại sao tỉnh khác làm được, còn chúng ta có tiền mà không tiêu được?", ông Hòa đặt câu hỏi trước Hội đồng.
"Tầm nhìn 30 năm, thi công 20 năm" và căn bệnh sợ trách nhiệm
Đi sâu vào các điểm nghẽn nội tại, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng chỉ rõ sự chậm trễ trong giải phóng mặt bằng và đầu tư công đang là lực cản lớn nhất.
Ông lấy ví dụ điển hình về tuyến đường tránh khu vực trung tâm: "Tầm nhìn 30 năm nhưng thi công mất 20 năm. Chi phí phát sinh liên tục, số phát sinh còn nhiều hơn số vốn dự án ban đầu".
Ông thẳng thắn nhìn nhận nguyên nhân nằm ở năng lực thực thi công vụ, sự yếu kém trong quản lý dữ liệu đất đai và đặc biệt là sự đùn đẩy trách nhiệm qua các lớp trung gian.
"Lãnh đạo ở trên quyết liệt, nhưng lớp tổ chức thực thi bên dưới vẫn làm theo kiểu cho xong việc, cho tròn bài, sợ trách nhiệm hơn là sợ nguy cơ tụt hậu. Mọi quyết tâm sẽ bị bào mòn qua các lớp trung gian này", ông Hòa nhấn mạnh.
Thực trạng "phân cấp phân quyền rất mạnh nhưng không dám nhận quyền" cũng được ông Hòa chỉ ra. Có tình trạng cán bộ xã, thậm chí sở ngành vẫn mang tâm lý e ngại, hỏi ý kiến lòng vòng thay vì quyết công việc thuộc thẩm quyền.
Thước đo mới: Không đếm cuộc họp, chỉ tính sản phẩm
Để bứt phá trong nhiệm kỳ tới với mục tiêu tăng trưởng 10% và huy động tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 6,3 tỷ USD, Chủ tịch UBND tỉnh Cao Bằng đưa ra cam kết mạnh mẽ về việc thay đổi phương thức đánh giá cán bộ từ năm 2026.
"Mong HĐND và cử tri đánh giá lãnh đạo UBND tỉnh, các sở ngành, chủ tịch xã, phường không phải bằng việc chúng tôi kể ra đã làm được bao nhiêu việc, mà bằng những sản phẩm cuối cùng: nhìn thấy được, đo đếm được, cảm nhận được", ông Hòa chia sẻ.
Ông nhìn nhận: "Một vấn đề mà bảo em đã họp 20 cuộc nhưng chưa giải quyết xong, có nghĩa là vẫn chưa làm".
Đặc biệt, ông Lê Hải Hòa yêu cầu thay đổi tư duy pháp lý trong thực thi công vụ. Cụ thể, ông Hòa cho rằng, cần loại bỏ tư duy dùng "đúng quy định pháp luật" làm tấm bình phong cho sự trì trệ. Ông đề nghị sửa đổi khẩu hiệu này thành: "Thực hiện đúng quy định pháp luật nhưng phải phù hợp với thực tiễn địa phương".
Ông Lê Hải Hòa cho biết, những việc vượt thẩm quyền phải báo cáo để tháo gỡ, chứ không được dùng lý do "đúng quy trình" để trì hoãn.
Người đứng đầu chính quyền tỉnh Cao Bằng nhấn mạnh sự đồng lòng của cả hệ thống chính trị là chìa khóa then chốt để giúp tỉnh phát triển.
Ông kỳ vọng về một sự chuyển mình mạnh mẽ: "Cấp trên quyết liệt, cấp dưới thực thi thì chúng ta sẽ có được một Cao Bằng dám hỏi thẳng, dám làm nhanh, không làm khó doanh nghiệp, dám nhận sai để sửa sai, kế thừa phát triển, là tỉnh nhanh nhất và quyết liệt nhất".
Ông Lê Hải Hòa khẳng định đây là điều kiện tiên quyết để khơi thông nguồn lực: "Chúng ta phải làm được thông điệp này thì nhà đầu tư mới đến và dự án mới đến với chúng ta".
