Kỳ họp HĐND TP Hà Nội lần thứ 28 sẽ diễn ra từ ngày 26 đến 28/11, trong đó các đại biểu sẽ xem xét thông qua nghị quyết về chính sách, biện pháp hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông đường bộ sử dụng năng lượng sạch.
Thành phố dự kiến hỗ trợ cho cá nhân thường trú hoặc đã tạm trú liên tục từ hai năm trở lên, là chủ sở hữu xe môtô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch khi chuyển đổi sang xe môtô, xe gắn máy sử dụng năng lượng xanh (có giá trị từ 10 triệu đồng trở lên) với mức 20% giá trị phương tiện chuyển đổi nhưng không quá 5 triệu đồng, mức 20 triệu đồng với hộ nghèo và 15 triệu đồng với hộ cận nghèo. Mỗi cá nhân được hỗ trợ cho một xe trong thời gian từ ngày Nghị quyết này có hiệu lực đến trước ngày 1/1/2031.
Xe máy dừng đèn đỏ tại đường Xã Đàn, khu vực giáp ranh vành đai 1 và vành đai 2. Ảnh: Giang Huy
Mức hỗ trợ trên cao hơn hẳn so với dự thảo của Sở Xây dựng thành phố đưa ra xin ý kiến hồi tháng 7 (tối đa 3 triệu đồng, hộ nghèo 5 triệu và cận nghèo 4 triệu đồng) và tương đương với đề xuất hỗ trợ chuyển đổi xe máy điện của TP HCM (tối đa 5 triệu đồng, hộ cận nghèo 16 triệu đồng và hộ nghèo 20 triệu đồng).
Hà Nội cũng dự kiến hỗ trợ 50% lệ phí cấp giấy chứng nhận đăng ký, biển số đối với xe môtô, xe gắn máy khi chuyển đổi sang sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường kể từ ngày nghị quyết có hiệu lực đến trước ngày 1/1/2031; riêng đối với các hộ nghèo, hộ cận nghèo mức hỗ trợ là 100%.
Ngân sách thành phố dự kiến hỗ trợ 30% tiền lãi vay với toàn bộ giá trị hợp đồng vay đối với các cá nhân mua trả góp xe môtô, xe gắn máy sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường (gói trả góp không quá 12 tháng) tại đơn vị bán hàng có phối hợp với công ty tài chính, ngân hàng thương mại.
Đối với phương tiện thuộc sở hữu của doanh nghiệp kinh doanh vận tải hành khách bằng xe taxi, xe buýt, khi thực hiện chuyển đổi sang phương tiện giao thông xanh theo quy định và tiếp tục sử dụng biển số định danh đã cấp cho doanh nghiệp đó thì được hỗ trợ 100% lệ phí.
Các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ cho thuê phương tiện giao thông xanh để tự lái phục vụ mục đích giao thông công cộng sử dụng tạm thời lòng đường, hè phố làm điểm đỗ, tập kết xe được miễn phí sử dụng lòng đường, hè phố trong tối đa 5 năm.
Để hạn chế phương tiện cá nhân, thành phố miễn tiền vé sử dụng phương tiện vận tải hành khách công cộng khối lượng lớn đối với người có công, người khuyết tật, người cao tuổi, trẻ em dưới 6 tuổi, nhân khẩu thuộc hộ nghèo, học sinh, sinh viên, công nhân các khu công nghiệp trên địa bàn.
Phát triển hệ thống trạm tiếp năng lượng sạch công cộng
Thành phố giao UBND cấp xã tổ chức rà soát, đề xuất các vị trí đủ điều kiện để đầu tư lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng, đảm bảo nhu cầu thực tiễn.
Bãi đỗ, sân đỗ xe trong khu chung cư; tòa nhà thương mại; bệnh viện; công trình công cộng khác đang khai thác thuộc danh mục vị trí đủ điều kiện bố trí trạm tiếp năng lượng sạch công cộng trong khu vực vành đai 3 phải thực hiện chuyển đổi, lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng tối thiểu 15%. Thời hạn hoàn thành việc chuyển đổi trước ngày 1/1/2030. Nếu những công trình nêu trên xây dựng mới phải bố trí tối thiểu 30% tổng chỗ đỗ xe có lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng.
Vị trí 4 trạm sạc theo đề xuất của Công ty Khai thác điểm đỗ xe Hà Nội. Đồ họa: Đỗ Nam
Tương tự, hạ tầng đường bộ (các tuyến đường, cầu, hầm, bến xe, bãi đỗ xe, trạm dừng nghỉ..) đang khai thác trong khu vực vành đai 3 nếu có bố trí chỗ đỗ xe phải thực hiện chuyển đổi, lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng tối thiểu 15%, trước ngày 1/1/2030. Nếu hạ tầng đường bộ đầu tư mới phải bố trí tối thiểu 30% tổng chỗ đỗ xe có lắp đặt trạm tiếp năng lượng sạch công cộng.
Thành phố hỗ trợ 30% tiền lãi vay ngân hàng hoặc được vay vốn từ Quỹ đầu tư phát triển thành phố với toàn bộ giá trị hợp đồng vay được thực hiện trong thời gian tối đa không quá 5 năm đối với các doanh nghiệp đầu tư xây dựng hạ tầng trạm tiếp năng lượng sạch công cộng. Bên cạnh đó, ngân sách thành phố hỗ trợ 50% chi phí giải phóng mặt bằng; 100% tiền thuê đất trong 5 năm đầu đối với dự án đầu tư trạm tiếp năng lượng sạch công cộng.
Dự án đầu tư xây dựng hệ thống trạm tiếp năng lượng sạch công cộng được thực hiện ngay việc lập, thẩm định, quyết định đầu tư mà không phải thực hiện thủ tục lập, thẩm định, quyết định chủ trương đầu tư và các thủ tục khác có liên quan đến quyết định chủ trương đầu tư theo quy định của pháp luật.
Việc thành phố ban hành nghị quyết vùng phát thải thấp và chính sách hỗ trợ chuyển đổi phương tiện nhằm cụ thể hóa quy định trong Luật Thủ đô năm 2024 về bảo vệ môi trường và Chỉ thị 20 của Thủ tướng ban hành ngày 12/7 về một số nhiệm vụ cấp bách, quyết liệt ngăn chặn, giải quyết tình trạng ô nhiễm môi trường. Theo Chỉ thị 20, từ 1/7/2026, Hà Nội sẽ cấm xe máy xăng trong vành đai 1. Đến năm 2028, phạm vi cấm mở rộng ra vành đai 2 và từ năm 2030 là vành đai 3, đồng thời hạn chế cả với ôtô chạy xăng dầu.
Hiện Hà Nội có khoảng 6,9 triệu xe máy, trong đó riêng vành đai 1 có khoảng 450.000. Nói tại cuộc tọa đàm bảo vệ môi trường hồi tháng 7, Phó chủ tịch UBND thành phố Dương Đức Tuấn dẫn các nghiên cứu cho thấy xe máy xăng dầu chiếm tới 60% nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội, trong khi khoảng 70% phương tiện đang sử dụng là xe cũ, khó kiểm soát khí thải.
