Một dự án nhà dưỡng lão ở Cần Thơ. (Ảnh: Thu Hiền/TTXVN).
Việt Nam đang tiến nhanh vào giai đoạn già hóa dân số. Cùng với đó, một thị trường mới đang dần thành hình với dư địa rộng mở là bất động sản chăm sóc người cao tuổi.
Từ những con số dự báo đến khoảng trống hiện hữu của thị trường, các chuyên gia nhận định phân khúc này sẽ trở thành “làn sóng kế tiếp” của ngành địa ốc.
Theo Cục Thống kê (Bộ Tài chính), Việt Nam sẽ chính thức bước vào giai đoạn dân số già vào năm 2038, khi tỷ lệ người từ 60 tuổi trở lên đạt hơn 20%.
Quỹ Dân số Liên Hợp Quốc (UNFPA) dự báo, đến năm 2050, cứ 6 người Việt thì có 1 người trên 65 tuổi. Đây là tốc độ già hóa nhanh hơn phần lớn các quốc gia trong khu vực.
Trong khi đó, hệ thống chăm sóc người cao tuổi hiện nay mới chỉ ở giai đoạn sơ khai, chưa đến 30% xã, phường có mô hình hỗ trợ người cao tuổi; số trung tâm chăm sóc chuyên biệt trên cả nước chưa vượt quá 100. Đặc biệt, 80% người cao tuổi có nhu cầu được chăm sóc tại nhà nhưng dịch vụ bài bản lại chưa đáp ứng được.
Savills Việt Nam đánh giá xu hướng đô thị hóa và mức độ tiếp cận dịch vụ y tế ngày càng tốt đang tạo đà phát triển cho phân khúc nhà ở - dịch vụ dành riêng cho người cao tuổi tại cả ba miền. Thị trường hiện mới ở quy mô nhỏ nhưng tăng trưởng nhanh, dự kiến nhân đôi trong vòng 10 năm tới.
Nghiên cứu của đơn vị này cho thấy quy mô thị trường có thể tăng từ 2,3 tỷ USD năm 2024 lên 3,6 tỷ USD vào năm 2032, tương đương CAGR 5,81%. Những mô hình được dự báo hút vốn gồm khu nghỉ dưỡng chăm sóc sức khỏe, nhà ở tích hợp dịch vụ y tế, và các cơ sở an dưỡng theo chuẩn quốc tế.
So với các nước như Nhật Bản hay Singapore - nơi bất động sản dưỡng lão đã phát triển thành ngành công nghiệp tỷ đô thì Việt Nam mới chỉ có vài dự án thí điểm, đủ để thấy dư địa tăng trưởng còn rất lớn. Tuy nhiên, cần có mô hình phù hợp với văn hóa và nhu cầu Việt Nam.
Bà Emily Fell - chuyên gia cao cấp mảng Living Sectors khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Savills, cho rằng Việt Nam cần xây dựng chiến lược phát triển riêng, kết hợp mô hình “lifestyle” (lối sống) của Australia với mô hình chăm sóc chuyên sâu kiểu Nhật Bản. Sự lai ghép này sẽ phù hợp với nhu cầu hỗ trợ ngày càng tăng của người cao tuổi Việt Nam, đặc biệt tại các đô thị lớn.
Đồng thời, vai trò của chính sách: từ hành lang pháp lý cho viện dưỡng lão công cộng, đến cơ chế thanh toán bền vững cho các dịch vụ chăm sóc đặc biệt - có thể thông qua bảo hiểm công hoặc tư nhân cũng rất quan trọng.
Nhà đầu tư cần hướng vào năng lực vận hành thay vì chỉ tập trung vào xây dựng tòa nhà - bà Emily Fell nhấn mạnh.
Chuyên gia này cũng gợi mở về một kinh nghiệm quốc tế đáng chú ý là mô hình “vertical village” của Singapore - tích hợp nhà ở cho người cao tuổi ngay trong các khu phức hợp đô thị. Đây được xem là hướng đi tối ưu quỹ đất và thúc đẩy kết nối cộng đồng - phù hợp với bối cảnh đô thị hóa tại Việt Nam.
Theo ông Lê Quốc Huân (WeCare247), văn hóa Á Đông, chính sách và năng lực nhân sự đều ảnh hưởng mạnh đến mô hình cung cấp dịch vụ chăm sóc người cao tuổi. Tuy nhiên, hạ tầng - từ kết nối y tế đến đồng bộ bất động sản, mới là yếu tố then chốt quyết định quy mô phát triển của thị trường.
Đồng quan điểm về tiềm năng, bà Olivia Wood (Lotus Advisory Group Vietnam) nhận định, Việt Nam đang trở thành điểm đến đáng chú ý cho dòng vốn vào lĩnh vực an cư-dưỡng lão. Thị trường còn nhiều khoảng trống, tạo cơ hội cho doanh nghiệp sớm tham gia và xây dựng lợi thế cạnh tranh.
Với tốc độ già hóa nhanh, nhu cầu lớn và nguồn cung còn mỏng, thị trường bất động sản phục vụ người cao tuổi tại Việt Nam được đánh giá đang bước vào giai đoạn “khởi phát." Để tạo đột phá, theo các chuyên gia, cần một khung chính sách hoàn chỉnh, nguồn nhân lực chuyên nghiệp và mô hình vận hành phù hợp với văn hóa Việt Nam.
Nếu những yếu tố này được hoàn thiện, bất động sản dưỡng lão không chỉ mở ra cơ hội tỷ đô cho nhà đầu tư mà còn giải quyết một nhu cầu xã hội ngày càng bức thiết: chăm sóc thế hệ lớn tuổi một cách bền vững và nhân văn.
