Giữ tiền không chỉ là câu chuyện thu nhập hay mức sống, mà phần lớn nằm ở thói quen. Nhiều người kiếm được khá nhưng vẫn luôn trong trạng thái “không hiểu tiền đi đâu”, “chẳng dư đồng nào”, bởi họ mắc phải những cạm bẫy nhỏ trong đời sống hằng ngày - những thứ tưởng vô hại nhưng thực chất lại bào mòn ví tiền một cách âm thầm.
1. Lướt mạng lúc nửa đêm: Chốt đơn rồi hôm sau mới thấy hối hận!
Lướt mạng buổi tối là thói quen gần như ai cũng có, nhưng lướt mạng lúc nửa đêm mới là vấn đề lớn. Đây là thời điểm não bộ mệt mỏi, hệ thống kiểm soát hành vi bị suy yếu, còn cảm xúc thì chiếm quyền. Bạn dễ bị kích thích bởi những quảng cáo “đúng thứ mình đang thiếu”, các ưu đãi đếm ngược, mã giảm giá nghe rất hời. Chỉ cần một cú vuốt tay, bạn vô thức thêm sản phẩm vào giỏ hàng và bấm thanh toán trong khi bản thân còn chưa kịp suy xét: Có thật là mình cần không?
Ảnh minh họa
Thực tế, phần lớn các khoản chi tiêu ban đêm đều có tính chất “mua cho vui”, “thử cho biết”, hoặc “vì đang buồn và muốn mua gì đó để xoa dịu”. Đáng nói hơn, mua sắm ban đêm không chỉ gây thất thoát tiền bạc mà còn để lại cảm giác hối hận vào ngày hôm sau, khiến tâm trạng tệ hơn và lại càng có xu hướng mua tiếp để “đỡ bực”. Một vòng lặp không lối thoát.
2. Dạo chơi vô định trong trung tâm thương mại hoặc siêu thị: Kiểu gì tốn tiền!
Đi dạo trung tâm thương mại cho đỡ chán, hay ghé siêu thị cho vui, nghe có vẻ vô hại nhưng lại chính là nguyên nhân gây thất thoát tiền bạc. Không phải ngẫu nhiên mà TTTM luôn được thiết kế với ánh sáng đẹp, âm nhạc dễ chịu, lối đi uốn lượn và hàng nghìn điểm kích thích thị giác. Mục tiêu của họ rất rõ: Khiến bạn ở lại lâu hơn, xem nhiều hơn, và chi tiền nhiều hơn. Còn siêu thị thì sắp xếp sản phẩm theo cách buộc bạn đi qua vô số mặt hàng không liên quan chỉ để đến chỗ có món đồ cần mua.
Khi bạn đi mà không có mục đích rõ ràng, bạn cho phép mình “thử xem có gì hay”, và chính lúc đó bạn mất kiểm soát. Một chiếc áo đang sale, một cây son “màu đẹp quá”, một món đồ gia dụng “có vẻ tiện”, hay một loại snack mới “ăn thử xem sao”,... nhỏ thôi nhưng cộng dồn lại thành khoản chi lớn. Người ta thường không tiêu nhiều khi mua thứ mình cần, mà tiêu nhiều khi mua những thứ có vẻ thú vị.
Ảnh minh họa
Đó là lý do tại sao những người biết quản lý tài chính luôn có danh sách trước khi đi siêu thị và tuyệt đối không dạo chơi vô định trong các khu mua sắm nói chung. Họ hiểu rằng môi trường đó được thiết kế để khiến mình tiêu tiền, không phải để giúp bạn tiết kiệm.
3. Suy nghĩ “lâu rồi chưa có gì mới”: Gốc rễ của tiêu tiền theo cảm xúc!
Đây có lẽ là “thủ phạm” thầm lặng, nguy hiểm bậc nhất với ví tiền. Khi bạn cảm thấy cuộc sống đang lặp lại, nhàm chán, hoặc thiếu niềm vui, bạn bắt đầu nghĩ: “Lâu rồi mình chưa mua gì mới nhỉ?”, “Hay là đổi cái điện thoại?”, “Hay mua vài bộ đồ mới cho sảng khoái?”, “Hay đặt một chuyến du lịch cuối tuần?”…
Những suy nghĩ này không phải xuất phát từ nhu cầu, mà từ cảm xúc muốn “làm mới bản thân”. Và cảm xúc thì luôn là kẻ khiến con người tiêu tiền nhiều hơn lý trí.
Thói quen này cực kỳ nguy hiểm vì nó tạo ra vòng quay tiêu dùng không hồi kết. Mỗi lần buồn, bạn mua thứ gì đó để cảm thấy vui hơn. Nhưng cảm giác mới lạ vui vẻ ấy cũng không kéo dài được lâu, và ngay sau đó bạn lại rơi vào trạng thái trống rỗng, rồi tiếp tục muốn mua thêm thứ khác. Kết quả là bạn luôn ở trạng thái thiếu tiền, dù thu nhập có tăng đến mức nào.
