Đó chính là ung thư hạch (lymphoma). Đây là căn bệnh ác tính bắt nguồn từ hệ bạch huyết - “tuyến phòng thủ” của cơ thể. Hạch bạch huyết có mặt ở khắp nơi: cổ, nách, ngực, bụng, bẹn… giúp lọc bỏ tác nhân gây bệnh. Khi tế bào lympho trong hạch biến đổi ác tính, hệ miễn dịch gần như bị mất “trạm gác”, cơ thể mất lá chắn quan trọng và dễ suy kiệt nhanh chóng. Nguy hiểm hơn, ung thư hạch có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào, tiên lượng sẽ rất xấu nếu không phát hiện kịp thời.
Điểm đáng lo là các dấu hiệu ban đầu của ung thư hạch thường mờ nhạt, dễ bị nhầm với mệt mỏi, viêm nhiễm thông thường. Dưới đây là 5 dấu hiệu cảnh báo sớm nhưng dễ bị bỏ qua:
1. Nổi hạch bất thường không đau
Hạch nổi lên ở cổ, nách hoặc bẹn nhưng không gây đau, sờ thấy cứng, bờ không rõ là đặc trưng của ung thư hạch. Khác với hạch do viêm nhiễm thường mềm, có đau và biến mất khi khỏi bệnh, hạch ác tính thường to dần theo thời gian và không tự biến mất.
Ảnh minh họa
2. Sụt cân nhanh, không rõ nguyên nhân
Giảm cân ngoài ý muốn, đặc biệt trên 10% trọng lượng cơ thể trong vòng 6 tháng, là dấu hiệu đáng báo động. Ung thư hạch khiến quá trình trao đổi chất bị đảo lộn, cơ thể tiêu hao năng lượng nhiều hơn bình thường. Nếu không có chế độ ăn kiêng hay vận động đặc biệt mà cân nặng tụt dốc, cần cảnh giác.
3. Sốt dai dẳng hoặc đổ mồ hôi đêm
Nhiều bệnh nhân ung thư hạch có biểu hiện sốt nhẹ kéo dài, khó tìm nguyên nhân rõ ràng. Đi kèm với đó là tình trạng đổ mồ hôi trộm về đêm, khiến người bệnh mệt mỏi, mất ngủ, suy kiệt dần. Đây là triệu chứng đặc trưng trong nhóm “triệu chứng B” – yếu tố tiên lượng quan trọng của ung thư hạch.
4. Ngứa hoặc phát ban không lý do
Một số trường hợp ung thư hạch gây ngứa toàn thân hoặc nổi ban đỏ, dù không dị ứng hay tiếp xúc hóa chất. Nguyên nhân là do các tế bào lympho ác tính tiết ra chất trung gian gây phản ứng ở da. Nếu ngứa kéo dài, không đáp ứng thuốc dị ứng thông thường, đây có thể là tín hiệu âm thầm của bệnh.
5. Mệt mỏi cực độ, khó tập trung
Ảnh minh họa
Không ít bệnh nhân chia sẻ rằng họ luôn thấy kiệt sức, dù nghỉ ngơi vẫn không lấy lại năng lượng. Ung thư hạch làm hệ miễn dịch bị “đánh sập”, hồng cầu suy giảm gây thiếu máu, dẫn đến hoa mắt, chóng mặt, làm việc kém tập trung. Triệu chứng này thường bị nhầm với stress hoặc thiếu ngủ, khiến nhiều người chủ quan.
Tiên lượng ung thư hạch qua các giai đoạn
Tiên lượng ung thư hạch phụ thuộc vào giai đoạn phát hiện, thể bệnh (Hodgkin hay Non-Hodgkin) và sức khỏe tổng thể của người bệnh. Nhưng nhìn chung như sau:
- Giai đoạn I: Chỉ ở một nhóm hạch, tiên lượng rất tốt, tỷ lệ sống 5 năm có thể trên 80-90%.
- Giai đoạn II: Ảnh hưởng từ hai nhóm hạch trở lên nhưng cùng phía cơ hoành, tỷ lệ sống khoảng 70-80%.
- Giai đoạn III: Hạch ở cả hai phía cơ hoành hoặc lan ra ngoài hạch, tỷ lệ sống giảm còn 50-60%.
- Giai đoạn IV: Di căn tủy xương, gan, phổi…, tiên lượng xấu, sống 5 năm thường dưới 30%.
Dù vậy, nhờ tiến bộ trong hóa trị, xạ trị và liệu pháp nhắm trúng đích, nhiều bệnh nhân vẫn có cơ hội kéo dài tuổi thọ. Phát hiện sớm vẫn là yếu tố then chốt quyết định kết quả điều trị.
