Món mộc mạc lại ‘hết veo’ đầu tiên
Trong chuyến về quê ăn giỗ tại xã Vũ Tiên, Hưng Yên (xã Vũ Đoài, huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình cũ), Phạm Minh Phương (20 tuổi) không giấu được sự ngỡ ngàng khi chứng kiến mâm cỗ giỗ truyền thống của gia đình người thân. “Mình thấy rất bất ngờ, bởi mâm cỗ ở vùng quê nhưng rất nhiều món, món nào cũng thơm ngon, chất lượng. Tất cả các món đều được người nhà, con cháu cùng chung tay làm, nên không khí rất vui vẻ và đầm ấm”, Phương chia sẻ.
Theo đó, mâm cỗ giỗ được chuẩn bị với 10 món, bày biện gọn gàng, cân đối, đúng chất cỗ quê hương “chị Hai năm tấn”: măng ninh chân giò, giò xào mộc nhĩ, lòng và dạ dày luộc, thịt bò xào ớt chuông, chân giò luộc, ngan luộc thái mỏng, xôi đỗ, giò vân, đỗ xào lòng mề, cuối cùng là món thịt trâu xào rau muống. Nhìn qua đã thấy sự hài hòa giữa món luộc, món xào, món khô, món nước, giữa sắc trắng, vàng, nâu và xanh mướt của rau.
Mâm cỗ đầy ú ụ toàn món ngon, chất lượng. Ảnh: Nhật Hà
Điều thú vị là trong mâm cỗ toàn những món hấp dẫn ấy, món hết nhanh nhất lại là món có màu xanh giản dị: đỗ xào lòng mề gà. Không cầu kỳ, không chế biến phức tạp, chỉ là đỗ non xào cùng lòng mề gà, nêm nếm vừa tay lại trở thành món được gắp nhiều nhất. “Có lẽ vì đỗ giòn, xanh, lại xào khéo nên ăn rất vào miệng, ai cũng thích”, một người tham dự mâm cỗ nhận xét.
Theo chia sẻ của người nhà, điểm làm nên hương vị thơm ngon của món ăn này nằm ở việc người nấu dùng mỡ gà để xào; khi xào luôn giữ lửa lớn và đảo tay thật nhanh. Chính vị béo ngậy, thơm nồng của mỡ gà thấm đều vào từng quả đỗ và lòng mề gà, tạo nên thành phẩm cuối cùng vô cùng hấp dẫn, ngon mắt và có hương vị mà không loại dầu mỡ nào có thể sánh được.
Không chỉ Minh Phương, nhiều bạn bè của cô sau khi xem hình ảnh mâm cỗ được đăng tải trên mạng xã hội cũng dành vô số lời khen. Người thì xuýt xoa “mâm cỗ chất lượng quá”, người lại trầm trồ “nhìn đẹp chẳng nỡ ăn”, hay “đúng kiểu mâm cao cỗ đầy của quê lúa, nhìn là thấy ngon rồi”. Có người còn đùa rằng xem ảnh mà thấy… đói bụng theo, thậm chí có người còn hài hước: “Hình như thiếu chai rượu rồi!”.
Cỗ nhà nấu - trọn vị quê
Theo nhiều người dân địa phương, cỗ ở xã Vũ Tiên từ lâu đã nổi tiếng bởi sự đầy đặn, phong phú và chỉn chu. Nguyễn Sơn (38 tuổi, quê Thái Bình cũ, hiện làm việc tại Quảng Ninh) chia sẻ rằng từ khi còn là học sinh tiểu học, anh đã quen với những mâm cỗ to, đầy ú ụ như vậy.
“Từ cỗ đám cưới cho đến cỗ trong phạm vi gia đình, cỗ quê mình lúc nào cũng nhiều món. Đó không phải để khoe mẽ, mà là nếp nghĩ đã ăn cỗ thì phải đủ đầy, chu đáo với họ hàng, làng xóm”, anh Sơn cho biết.
Nếu có dịp tới xã Vũ Tiên, quý khách có thể kết hợp thăm chùa Keo - ngôi chùa có kiến trúc độc đáo 400 năm tuổi, bãi biển Đồng Châu, biển vô cực, hay những cánh đồng lúa thẳng cánh cò bay. Ảnh: Đoàn Ngọc Anh
Một trong những yếu tố làm nên chất lượng của mâm cỗ giỗ Thái Bình chính là nguyên liệu. Phần lớn thực phẩm đều do gia đình tự nuôi, tự trồng: gà/ngan là gà/ngan chạy bộ thả vườn, lợn nuôi tại nhà, rau hái ngoài vườn, bởi xã Vũ Tiên hầu như nhà nào cũng có vườn tược rộng, ao rộng thả cá.
Còn nếu phải mua thêm nguyên liệu gì, người nhà cũng đi chợ từ rất sớm, chọn từng mớ rau, miếng thịt ở chợ quê sao cho tươi ngon nhất. Chính sự kỹ lưỡng ấy khiến món ăn dù quen thuộc nhưng hương vị luôn đậm đà, khác hẳn với đồ mua sẵn hay chế biến công nghiệp.
Anh Phạm Tuyến (người nấu bếp chính cho 6 mâm cỗ) cho biết để kịp cỗ, cả nhà phải chuẩn bị sơ chế nguyên liệu từ tối hôm trước. “Mỗi người một việc: người nhặt rau, người bóc hành tỏi, người làm lòng, người thái thịt. Nấu cỗ vất vả nhưng vui, vì ai cũng góp tay. Quan trọng nhất là nêm nếm sao cho vừa miệng, giữ được hương vị truyền thống”, anh Tuyến chia sẻ.
Theo anh Tuyến, nấu cỗ giỗ không chỉ là chuyện bếp núc mà còn là trách nhiệm với tổ tiên, với họ hàng. Món ăn không cần quá cầu kỳ, nhưng phải sạch, ngon và đầy đủ. “Nhìn mâm cỗ đầy đặn, con cháu sum vầy, ngồi quây quần ăn uống, kể chuyện vui vẻ là người nấu như tôi thấy ấm lòng”, anh bộc bạch.
