Mẹ tôi mất sau một cơn tai biến đột ngột, không kịp trăn trối điều gì. Là con út, tôi là người gắn bó nhiều nhất với bà. Nhưng ngay cả tôi, trong suốt hơn 30 năm sống chung, cũng chưa bao giờ thấy mẹ thật sự mở lòng.
Bà là người lặng lẽ, khéo léo, sống vì người khác và giỏi chịu đựng. Cha tôi mất sớm, mẹ một mình nuôi ba chị em. Tôi từng nghĩ, người phụ nữ đã trải qua đủ gian khó rồi thì chẳng còn gì để giấu nữa. Nhưng tôi đã sai.
Sau tang lễ, tôi ở lại quê thêm vài ngày để dọn dẹp căn phòng nhỏ nơi mẹ từng sống. Dưới đáy tủ gỗ cũ, phía sau một lớp vải lót sờn bạc, tôi phát hiện một chiếc hộp gỗ nhỏ khóa lại, kèm theo một chùm chìa khóa lẫn trong túi kim chỉ.
Tôi mở ra, bên trong là một chồng thư tay đã ố vàng, mỗi bức đều được xếp ngay ngắn, ghi rõ người gửi – người nhận. Hầu hết là thư mẹ tôi gửi cho một người tên H., suốt từ những năm 80 đến gần đây, chỉ có thư đi, không có thư hồi âm. Giọng văn trong thư không giống với người mẹ tôi vẫn biết: tha thiết, đau đáu, có lúc tức giận, có lúc van nài. Có vẻ như bà đã từng yêu rất sâu đậm nhưng lại chọn cách giữ tất cả lại cho riêng mình.
Càng đọc tôi càng sốc. Tôi không biết H. là ai. Họ tên đầy đủ cũng không ghi rõ. Tôi ngồi đọc suốt buổi chiều, trong lòng dâng lên một cảm giác kỳ lạ như thể mình vừa bước vào một thế giới song song mà mẹ chưa từng để ai biết. Cho đến khi tôi đọc lá thư cuối cùng.
Lá thư ấy được viết bằng nét chữ run run, có vẻ được viết không lâu trước khi mẹ mất. Bao thư đã được ghi sẵn tên người nhận. Và cái tên ấy… khiến tôi lạnh sống lưng.
Là tên của bác ruột tôi – anh trai của mẹ.
Ảnh minh họa
Tôi mang thư lên hỏi dì tôi – em gái mẹ. Bà tái mặt, im lặng rất lâu rồi mới thở dài: "Chuyện đó... đáng lẽ chôn theo bà ấy rồi. Nhưng con đã đọc được thì dì cũng không giấu nữa".
Hóa ra, hồi trẻ mẹ tôi từng có mối tình sâu đậm với một người đàn ông có vợ – một kiểu tình cảm nửa lén lút, nửa công khai trong một giai đoạn nghèo đói, thiếu thốn. Khi người ấy đột ngột mất trong một vụ tai nạn, mẹ tôi mới phát hiện mình có thai. Gia đình giấu nhẹm chuyện ấy, vì sợ điều tiếng, sợ bà tôi lên máu, sợ cả dòng họ mất mặt.
Họ dựng nên một câu chuyện: Bác cả đang hiếm muộn, muốn xin con nuôi. Và thế là… đứa trẻ ấy, con ruột của mẹ, trở thành con nuôi hợp pháp của anh trai bà. Một cuộc tráo đổi im lặng, không giấy tờ, không tuyên bố nhưng cả họ đều hiểu ngầm.
Người con đó… chính là người mà tôi vẫn gọi là "anh họ".
Chúng tôi lớn lên cùng nhau, không thân lắm, nhưng đủ để tôi cảm thấy nghèn nghẹn khi nghĩ lại từng ánh mắt mẹ dành cho anh ấy, vừa ấm áp, vừa giữ khoảng cách. Giờ tôi mới hiểu: Mẹ yêu anh ấy như máu mủ nhưng không được phép thể hiện.
Lá thư cuối cùng ấy, mẹ định gửi đi nhưng không kịp. Trong thư, bà chỉ viết một câu:
"Nếu con đã đọc đến đây, thì mẹ xin lỗi. Mẹ không đủ can đảm để làm mẹ con một lần nào trong đời".
Tôi không biết có nên đưa bức thư đó cho "anh họ" không. Tôi chưa đủ can đảm. Có thể sẽ đến lúc, cũng có thể là không bao giờ.
Nhưng từ đó, tôi hiểu: Có những người phụ nữ sống cả đời lặng lẽ không phải vì họ không có gì để nói mà là họ có quá nhiều điều để giấu.
Và đôi khi, một cái tên trong phong thư cũ lại có sức nặng đổi cả vai vế một đời người.
