Mệt mỏi, chán ăn vì trà đinh lăng
Ông N.V.T (61 tuổi, trú tại Hưng Yên) được người nhà đưa lên Bệnh viện Đa khoa Thái Bình kiểm tra sức khỏe vì trong 2 tháng gầy 7-8kg, chán ăn kèm theo mệt mỏi, tiêu chảy. Các bác sĩ làm xét nghiệm loại trừ bệnh chuyển hóa, bệnh lý gan, tiêu hóa khác đều không thấy bất thường.
Sau khi xem lại tiền sử lối sống, ông T. cho biết thấy trên mạng nói nước lá đinh lăng tốt, chữa mất ngủ nên lấy lá có sẵn trong vườn nấu nước uống, mỗi ngày 4-5 cốc to.
Hay như trường hợp bà N.X.K (56 tuổi, trú tại Phú Thọ) đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương khám trong tình trạng men gan tăng vọt, xuất hiện dấu hiệu xơ hóa sớm. Bà K. được chẩn đoán viêm gan B nhưng lo sợ thuốc kháng virus hại sức khỏe nên về nhà nấu trà lá đinh lăng, xạ đen để uống.
Bà K. tin dùng các phương pháp truyền miệng trong nhiều tháng, virus có đủ thời gian để nhân lên và gây tổn thương gan không thể hồi phục.
Tác dụng như thế nào?
Trao đổi với PV VietNamNet, Tiến sĩ Phạm Việt Hoàng, nguyên Giảng viên Học viện Y Dược cổ truyền Trung ương (Hà Nội) cho biết, cây đinh lăng, thường được gọi là "sâm cho người nghèo" nhờ thuộc họ nhân sâm, là dược liệu quý với các hoạt chất tập trung chủ yếu ở lá.
Hàm lượng saponin trong lá đạt khoảng 1-10%, vượt trội so với củ (chỉ khoảng 0,4%). Nhờ sở hữu đặc tính tương tự nhân sâm, đinh lăng trở thành cây thuốc quý, được sử dụng rộng rãi trong y học cổ truyền và hiện đại.
Theo Đông y, mọi bộ phận của cây đinh lăng đều có giá trị dược liệu cao. Lá đinh lăng giúp trị mẩn ngứa, kiết lỵ, ngộ độc thức ăn và hỗ trợ lợi sữa cho phụ nữ sau sinh. Hoa có tác dụng an thần, trị mất ngủ, giảm đau đầu và cải thiện trí nhớ. Thân và cành chữa đau lưng, đau thần kinh tọa, tê thấp, trong khi rễ tăng cường đề kháng và cải thiện tuần hoàn máu.
Các nghiên cứu khoa học chỉ ra rằng đinh lăng chứa nhiều vitamin, khoáng chất, axit amin và 8 loại saponin quý, tương tự nhân sâm, phân bố ở mọi bộ phận của cây.
Lá đinh lăng đặc biệt mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Uống nước lá hoặc ăn lá giúp bồi bổ cơ thể, tăng cường tuần hoàn máu, cải thiện hoạt động não bộ, mang lại sự minh mẫn, sảng khoái và giấc ngủ ngon. Lá còn hỗ trợ tăng sức đề kháng, bảo vệ tế bào gan, giải độc gan, giảm mỡ máu và cholesterol, giúp mạch máu lưu thông hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, lá đinh lăng bổ dưỡng nhưng không phải vô hại. Dùng quá liều saponin trong đinh lăng có thể gây mệt mỏi, tiêu chảy và nguy hiểm hơn là tình trạng tán huyết (phá vỡ hồng cầu). Loại thảo dược này cũng không tiêu diệt được virus.
3 lưu ý
- Trẻ em không nên uống nước lá đinh lăng mà chỉ nên dùng ngoài da vì hệ cơ quan của trẻ chưa phát triển hoàn thiện, nếu lạm dụng uống nước lá đinh lăng có thể ảnh hưởng xấu tới tổng trạng cũng như hệ tim mạch.
- Tuy là dược liệu thiên nhiên ít độc nhưng khi dùng với liều lượng nhiều vẫn có nguy cơ bị ngộ độc, nhất là ở phổi, gan, dạ dày, tim, ruột.
- Thai phụ trong 3 tháng đầu không nên uống lá đinh lăng để tránh ảnh hưởng đến thai nhi.
Tiến sĩ Hoàng nhấn mạnh, đinh lăng dễ trồng, dễ sử dụng, với lá, vỏ thân và rễ đều có thể chế biến để hỗ trợ sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người dùng nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng, tránh lạm dụng gây hại.
