Cá là thực phẩm quen thuộc. Thế nhưng, không phải ai cũng biết nhiều bộ phận của một số loại cá lại chứa chất độc, có thể gây ngộ độc, thậm chí tử vong nếu ăn phải. Các bộ phận đó bao gồm:
Mật cá
Theo quan niệm dân gian, nhiều người vẫn tin rằng uống mật cá giúp chữa bệnh, sáng mắt, khỏe xương cốt,... Đặc biệt, các loại mật của cá mè, cá trắm, cá chép vẫn được người dân pha rượu uống hoặc nuốt trực tiếp cả túi mật. Tuy nhiên, mật của những loại cá này có chứa độc tố, có thể gây ngộ độc.
Trong mật cá có chứa chất cyprinol sulfat. Đây là một loại độc tố mạnh, gây tổn thương trực tiếp đến gan và thận. Dù được nấu chín, ngâm rượu hay phơi khô, độc chất này vẫn không bị phá hủy. Nhiều bệnh nhân sau khi uống mật cá chỉ vài giờ, đặc biệt các loại cá to, đã phải nhập viện trong tình trạng suy gan, suy thận cấp, buồn nôn, nôn ra máu, tiểu ít, thậm chí hôn mê và tử vong.
Tại Bệnh viện Bạch Mai, những năm gần đây vẫn ghi nhận những trường hợp ngộ độc mật cá tới cấp cứu. Mặc dù trước đó các chuyên gia đã có nhiều cảnh báo mức độ nguy hiểm của mật cá nhưng người dân vẫn thờ ơ. Khi sự việc xảy ra, hối hận cũng đã muộn.
Gan, buồng trứng, ruột và da
Gan, buồng trứng, ruột và da cá nóc có chứa độc tố rất nguy hiểm (Ảnh minh họa).
Gan, buồng trứng, ruột và da của một số loại cá cũng có chứa độc tố nguy hiểm. Cá nóc là một ví dụ. Độc tố trong cá nóc là Tetrodotoxin. Nếu ăn phải vài gram nội tạng của loại cá này cũng có thể gây tê liệt, ngừng thở và tử vong nhanh chóng.
Đặc biệt, độc tố Tetrodotoxin không hề mất đi khi nấu chín, nướng hay hấp. Dù đã có nhiều cảnh báo, nhưng thực tế ở một số vùng ven biển, cá nóc vẫn được người dân mua về ăn. Việc làm này tiềm ẩn nguy cơ ngộ độc rất nguy hiểm.
Ngoài ra, da của một số loại cá sống ở vùng biển nước sâu có thể bị nhiễm thủy ngân. Do đó, mọi người nên tránh ăn da của các loại cá này. Còn ruột cá nói chung có thể chứa một số loại ký sinh trùng. Nếu ăn phải có thể gây bệnh cho con người.
Vây và gai
Một số loài cá như cá mặt quỷ, cá mao ếch, cá nhím,… lại có độc tố tập trung ở vây và gai. Chỉ cần vô tình bị đâm phải cũng đủ gây đau buốt dữ dội, sưng tấy, thậm chí hoại tử vùng da bị thương. Nếu không biết cách loại bỏ phần độc, việc chế biến và ăn nhầm cũng có thể dẫn tới ngộ độc.
Não cá
Một số loại cá sống tại vùng biển ô nhiễm như cá ngừ, cá kiếm, cá vược,… có nguy cơ tích tụ thủy ngân và kim loại nặng trong não. Ăn phải não của các loại cá này trong thời gian dài sẽ khiến độc chất dần tích lũy trong cơ thể, ảnh hưởng nghiêm trọng đến hệ thần kinh và chức năng gan. Đặc biệt, trẻ em và phụ nữ mang thai là nhóm dễ bị tổn thương nhất trước nguy cơ phơi nhiễm thủy ngân, bởi kim loại này có thể cản trở sự phát triển não bộ và gây dị tật bẩm sinh.
Tóm lại, cá là nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng. Nhưng nếu không hiểu rõ, chỉ một miếng nhỏ từ bộ phận chứa độc chất của cá cũng có thể biến thành "thuốc độc". Vì vậy, mỗi người nên tỉnh táo lựa chọn thực phẩm, không tin vào quan niệm truyền miệng chưa được khoa học chứng minh.
