Người phụ nữ 66 tuổi, ở Ninh Bình nhập viện Bạch Mai trong tình trạng nổi mụn nước lan từ cổ trái lên tai, da chảy dịch, miệng méo, đau rát khiến mất ngủ liên tục 10 ngày. Bác sĩ chẩn đoán bà bị đau dây thần kinh sau Zona vùng mặt, cổ, tai trái - biến chứng nặng của căn bệnh tưởng chừng chỉ là viêm da dị ứng.
Một bệnh nhân khác, nam, cũng 66 tuổi, nhập viện trong tình trạng đau nửa đầu dữ dội, mụn nước xuất hiện vùng trán, mắt mờ dần. Ông có tiền sử tiểu đường , tăng huyết áp – yếu tố khiến điều trị Zona phức tạp và khó khăn hơn.
Điểm chung là cả hai đều xuất hiện triệu chứng nhẹ ban đầu như ngứa rát, vài nốt mẩn đỏ, nhưng chủ quan tự xử lý tại nhà, đến viện khi bệnh đã chuyển biến nặng và bỏ lỡ “giai đoạn vàng” điều trị.
Zona gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng sống người bệnh.
Zona thần kinh do virus varicella-zoster gây ra - cũng chính là virus thủy đậu . Sau khi khỏi thủy đậu, virus không biến mất mà tồn tại tiềm ẩn trong cơ thể, chỉ chờ hệ miễn dịch suy giảm để tái hoạt động, tấn công dây thần kinh và gây ra các triệu chứng đau đớn.
Ban đầu, người bệnh thường cảm thấy ngứa rát, châm chích ở một vùng da, sau đó 1 - 3 ngày xuất hiện mụn nước mọc thành chùm, rỉ dịch, đau nhức như điện giật. Vị trí phổ biến: ngực, lưng, mặt, cổ, vùng tai hoặc mắt. Người bệnh có thể sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi kèm theo các biểu hiện toàn thân khác.
Theo bác sĩ tại Bệnh viện Bạch Mai, đa số bệnh nhân nhập viện trong tình trạng đau dữ dội, mụn nước lan rộng, không thể ngủ, nhưng đã qua 72 giờ đầu – thời điểm điều trị kháng virus hiệu quả nhất.
Các chuyên gia khuyến cáo, tuyệt đối không tự ý điều trị Zona bằng mẹo dân gian như đắp lá, bôi thuốc không rõ nguồn gốc, vì dễ gây bội nhiễm, tổn thương nặng hơn. Người bệnh cần giữ vệ sinh cá nhân, không dùng chung vật dụng sinh hoạt, đi khám ngay khi xuất hiện triệu chứng đầu tiên như đau rát, nổi mụn nước.
Zona không lây trực tiếp từ người sang người, nhưng mụn nước chứa virus có thể lây thủy đậu cho người chưa từng mắc, tạo nền cho Zona phát triển sau này.
Zona thần kinh hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng vaccine. Tiêm chủng là biện pháp chủ động, giúp giảm tỷ lệ mắc bệnh và biến chứng nặng.
