“Một trường “quốc tế” ở TP HCM, các cô chủ nhiệm hàng ngày phải xếp 2 hàng từ 6h30 sáng đến 7h sáng để đón học sinh. Người người nhìn vào, thấy rằng giá trị của nghề giáo bị giảm đi rất nhiều, chẳng khác gì người đầy tớ xếp hàng chào đón các ông bà chủ đến trường.
Một chính sách, một yêu cầu của nhà trường có thể làm sai lệch đi giá trị của giáo dục” - Đây là quan điểm đang gây xôn xao và thu hút sự chú ý của nhiều phụ huynh, gây nên một cuộc tranh luận lớn trên mạng xã hội.
Từ một góc nhìn cá nhân, câu chuyện nhanh chóng lan rộng khi hàng loạt giáo viên và phụ huynh tham gia đưa ra quan điểm trái chiều. Điều này cho thấy vấn đề không chỉ nằm ở việc đứng đón học sinh, mà còn phản ánh sự khác biệt trong tư duy giáo dục giữa truyền thống - hiện đại, giữa trường công - trường tư, giữa kỳ vọng của phụ huynh và yêu cầu của nhà trường.
Ảnh minh hoạ
“Hình thức và gây áp lực không cần thiết” hay “một nét đẹp nên giữ”?
Một nhóm cho rằng việc xếp hàng chào đón hằng sáng mang tính hình thức nhiều hơn giá trị. Họ lo ngại rằng: Ở cấp 2-3, học sinh thường không chủ động chào giáo viên, khiến hoạt động trở nên gượng gạo.
Khoảng thời gian sáng sớm nên được dùng để chuẩn bị bài giảng và ổn định tâm lý trước giờ dạy. Việc bắt buộc đứng theo đội hình hằng ngày khiến giáo viên cảm thấy như đang “trình diễn”, chứ không phải tương tác thực sự với học sinh.
Một người từng làm trong môi trường tương tự cho biết họ cảm thấy mệt khi phải có mặt từ trước 6h30 sáng, đứng chào trong thời tiết nắng nóng rồi làm việc đến tận chiều tối. Với họ, đây là “gánh nặng vô hình” trong một lịch trình vốn đã dày đặc.
Ngược lại, nhiều phụ huynh cho rằng hành động chào đón học sinh không những không hạ thấp vai trò giáo viên, mà còn thể hiện sự thân thiện, điều mà các trường tư thục, quốc tế vốn đề cao.
Theo quan sát của nhóm phụ huynh này, lời chào buổi sáng giúp trẻ bớt áp lực, bước vào ngày học dễ dàng hơn. Giáo viên có thể nắm được tâm trạng và sức khỏe của học sinh ngay từ cổng trường. Việc giáo viên gần gũi, dễ tiếp cận khiến học sinh mạnh dạn chia sẻ hơn, đặc biệt trong thời điểm căng thẳng như mùa thi.
Nhiều phụ huynh còn nói rằng con họ rất thích được gặp cô giáo ở cổng và luôn cảm nhận được sự quan tâm chân thành. Thậm chí buổi sáng nào con dậy muộn không muốn đi học, thì chỉ cần nghe mẹ nói "cô đang đợi con kìa" là con sẽ vui vẻ dậy”. Hôm nào con có vấn đề gì về sức khoẻ, họ cũng trao đổi nhanh với cô ở buổi đón. Hình ảnh giáo viên chào học sinh không mang tính phục vụ, mà thể hiện tinh thần tôn trọng lẫn nhau giữa thầy và trò.
Một cựu học sinh kể rằng trong trường cũ của mình, tổng hiệu trưởng là người rất gần gũi. Mỗi buổi sáng, thầy thường mang theo một quả bóng rổ hoặc một trò chơi nhỏ, chủ động “tâng bóng” cho những học sinh vừa bước vào cổng.
Với những bạn hướng nội, ngại chào hỏi hay bắt chuyện, việc bắt quả bóng và ném lại cho thầy trở thành cách mở đầu tự nhiên nhất để được quan tâm và hỏi han. Cũng từ đó, thầy trò gắn kết hơn, và chính học sinh cũng thấy dễ chia sẻ chuyện buồn vui hằng ngày, từ cái cặp mới đến món ăn trong căn tin.
Một bạn khác đang học tại trường quốc tế cho biết: mỗi sáng, hiệu trưởng và hiệu phó luôn đứng cùng bảo vệ để chào từng học sinh. Không khí rất thoải mái và tích cực, đặc biệt vào những dịp lễ như Halloween, thầy cô còn hóa trang và vui chơi cùng học sinh. Bạn này nói môi trường như vậy khiến học sinh không còn “sợ” ban giám hiệu như nhiều trường truyền thống; ngược lại, các em cảm thấy an toàn, dễ bày tỏ suy nghĩ và nói chuyện thẳng thắn khi gặp vấn đề.
Ảnh minh hoạ
Một phụ huynh khác cũng cho rằng việc đánh giá chỉ dựa trên hình ảnh giáo viên đứng thành hai hàng là chưa đầy đủ. Người này giải thích: ở trường con họ từng học, những người đứng đón học sinh không phải giáo viên bộ môn mà là giáo viên quản nhiệm - tương đương giáo viên chủ nhiệm ở trường công, nhưng không trực tiếp đứng lớp. Nhiệm vụ chính của họ là quản lý nề nếp, theo sát tình hình học tập, hỗ trợ học sinh và phụ huynh chứ không giảng dạy.
Thậm chí buổi sáng, học sinh không phải đi ngang qua cho có, mà phải chào giáo viên quản nhiệm lớp mình trước khi vào lớp. Vì thế, nếu chỉ nhìn từ góc cổng rồi kết luận “giảm giá trị nghề giáo” thì khá phiến diện.
Họ cho rằng, cần nhìn nhận hoạt động này đúng với bản chất của trường tư - trường quốc tế: đây là mô hình dịch vụ giáo dục, nơi trải nghiệm của học sinh và phụ huynh được đặt lên hàng đầu.
Do đó, việc đón chào học sinh nằm trong quy trình chuyên môn, tương tự nhiều trường quốc tế trên thế giới. So sánh giáo viên với “người phục vụ” là một cách nhìn cứng nhắc. Giá trị của giáo viên không nằm ở việc đứng hay không đứng đón học sinh, mà ở tri thức, thái độ chuyên nghiệp và chất lượng giảng dạy.
Dù vậy, nếu hoạt động được triển khai một cách máy móc, giáo viên sẽ cảm thấy bị ép buộc và mất đi ý nghĩa ban đầu. Nếu học sinh xem đó là “điều hiển nhiên” và thiếu tôn trọng lại là vấn đề văn hóa ứng xử, không phải lỗi của việc chào đón. Bất kỳ hoạt động nào của nhà trường cũng chỉ có giá trị khi thực sự tạo kết nối, chứ không phải để “làm hình ảnh”.
Từ câu chuyện nhỏ trước cổng trường, hiện lên một vấn đề lớn hơn: Giáo dục đang thay đổi, nhưng cảm xúc và kỳ vọng của những người trong cuộc không hề dễ dàng dung hòa.
Đối với nhiều người, giáo viên là biểu tượng của tri thức và sự tôn nghiêm. Đối với những người khác, giáo viên trong môi trường hiện đại cần thân thiện, gần gũi và dễ tiếp cận.
Sự khác biệt này khiến cùng một hành động lại được hiểu theo hai chiều hoàn toàn ngược nhau. Nhưng có lẽ, giá trị của nghề giáo không nằm ở vị trí người thầy đứng ở đâu, mà ở việc thầy cô tạo được bao nhiêu kết nối, học sinh cảm nhận được bao nhiêu sự tôn trọng và phụ huynh gửi gắm con trong sự yên tâm đến mức nào.
Nếu ba điều đó được đảm bảo, thì việc có một hàng chào buổi sáng hay không… đôi khi không phải là điều quá đáng để đưa ra tranh cãi.
