Phát biểu đề dẫn tọa đàm, quyền Tổng biên tập Báo Sài Gòn Giải Phóng Nguyễn Khắc Văn thông tin, từ tháng 8 năm nay, Petrolimex và PVOil đã thí điểm phân phối xăng E10 tại TP.HCM, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng và Quảng Ngãi. Chỉ sau 3 tháng, sản lượng E10 tại nhiều địa phương tăng 12 - 18%, cho thấy mức độ tin tưởng ngày càng cao của người tiêu dùng đối với nhiên liệu xanh. Trên cơ sở kết quả đó, Bộ Công thương đã ban hành Thông tư 50/2025, quy định từ ngày 1.6.2026, toàn bộ xăng không chì trên thị trường phải được phối trộn thành xăng E10. Song song đó, Bộ Xây dựng đang hoàn thiện Tiêu chuẩn Việt Nam CAFC, đặt mục tiêu mức tiêu thụ nhiên liệu tối đa 4,83 lít/100 km cho ô tô con từ năm 2030.
"Những chính sách liên quan cho thấy quyết tâm mạnh mẽ trong xây dựng nền giao thông xanh, tiết kiệm và thân thiện môi trường. Chúng ta không thể chờ đợi hoàn hảo mới hành động; nhưng hành động phải có trách nhiệm, minh bạch trong thông tin, khoa học trong đánh giá và công bằng trong chia sẻ lợi ích", ông Nguyễn Khắc Văn nhấn mạnh.
Tọa đàm có sự tham gia của đại diện Bộ Công thương, Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, các chuyên gia, doanh nghiệp đầu mối, doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu
ẢNH: BÁO SGGP
Chia sẻ tại tọa đàm, PGS-TS Văn Đình Sơn Thọ, Đại học Bách khoa Hà Nội thông tin, Việt Nam là quốc gia đang phát triển, do đó nhu cầu sử dụng năng lượng luôn gia tăng kèm với đó là phát thải KNK và các khí ô nhiễm. Riêng TP.HCM tiêu thụ khoảng 7.000 m3 xăng dầu mỗi ngày (tương đương 2,5 triệu tấn xăng dầu/năm) nhằm cung cấp nhiên liệu cho 8,5 triệu xe máy, 1 triệu ô tô các loại, 2.200 xe buýt, 13.300 taxi... và tạo ra nhiều khí ô nhiễm.
"TP.HCM hiện có 8,5 triệu phương tiện xe máy. Để đưa chính sách bắt buộc sử dụng xăng E10 thì cần phải có một cuộc rà soát, kiểm kê để phân loại rõ có bao nhiêu phương tiện tương thích với xăng E5, bao nhiêu phương tiện tương thích với xăng E10, bao nhiêu phương tiện không phù hợp… Từ đó có phương án chuyển đổi", PGS-TS Văn Đình Sơn Thọ nêu quan điểm.
Đại diện doanh nghiệp bán lẻ, ông Giang Chấn Tây - Giám đốc Công ty TNHH MTV Bội Ngọc - nói rằng, với tính chất hút ẩm và dễ bay hơi, xăng E10 dễ tách lớp trong điều kiện khí hậu nhiệt đới ẩm, đặc biệt tại vùng nắng nóng, gây hao hụt 0,25 - 0,4%m³/tháng. Tuy nhiên, định mức hao hụt hiện hành chưa cập nhật cho phù hợp khiến doanh nghiệp chịu lỗ khi kinh doanh nhiên liệu sinh học. Đó là một trong những lý do khiến nhiều cửa hàng e ngại nhập xăng E5/E10 dù chủ trương đúng đắn.
Từ đó, ông Tây kiến nghị Bộ Công thương nên trình Chính phủ cho phép triển khai giai đoạn thử nghiệm mở rộng trong khu vực công, kéo dài đến 6.2026. Mục tiêu là để đánh giá thực tế mức độ hao hụt để đưa ra chính sách hỗ trợ; đánh giá độ an toàn và hiệu quả của xăng E10; ghi nhận phản hồi người sử dụng về chất lượng; xây dựng chính sách giá. Đồng thời, đưa ra chính sách hỗ trợ doanh nghiệp bán lẻ hợp lý.
Ông Nguyễn Xuân Thắng, Giám đốc Công ty TNHH Hải Âu Phát lại đề xuất lộ trình từ 1 - 5 năm; Bộ Công thương, Bộ KH-CN cần đưa ra các khuyến cáo, khuyến nghị về các dòng xe/đời xe không tương thích để sử dụng xăng E10 và cần có kế hoạch, lộ trình để loại bỏ các dòng xe/đời xe quá cũ không đảm bảo tiêu chuẩn lưu thông. Liên quan tính toán giá cả, chiết khấu... ông Thắng đề nghị doanh nghiệp đầu mối xăng dầu phải tính đủ chi phí và đảm bảo lợi nhuận cho doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu từ 10 - 15% so với giá bán lẻ. Bởi thực tế lợi nhuận thông qua hình thức chiết khấu 3 - 7% như hiện nay là rất khó khăn cho các doanh nghiệp bán lẻ; Nhà nước cũng cần có các chính sách khung hỗ trợ pháp lý, kỹ thuật, tài chính để doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu thuận lợi chuyển đổi kinh doanh xăng E10.
Về năng lực hạ tầng, các doanh nghiệp đầu mối lớn như Petrolimex, PVOil khẳng định đủ khả năng phối trộn và cung ứng E10 trên phạm vi toàn quốc. Đại diện PVOil cho biết, công tác đầu tư, hoán cải bồn bể, thiết bị và hệ thống điều khiển tự động đang được thực hiện đồng loạt tại các kho xăng dầu trên toàn quốc, dự kiến hoàn thành trước ngày 31.12 năm nay. Hiện các nhà máy ethanol trong nước đang đảm bảo khoảng 50% nhu cầu nội địa, phần còn lại được nhập khẩu từ các thị trường uy tín như Mỹ, Brazil và Thái Lan. Petrolimex cũng đã tính toán phương án nhập khẩu bổ sung từ Mỹ - quốc gia sản xuất ethanol lớn nhất thế giới từ bắp, là nguồn cung tiềm năng với lợi thế chi phí và chính sách thuế nhập khẩu giảm từ 10% xuống 5% hay từ Brazil - quốc gia sản xuất ethanol chủ yếu từ mía đường. Bên cạnh đó, Ấn Độ - thị trường đang phát triển mạnh chương trình pha trộn ethanol cũng có thể trở thành nguồn cung bổ sung quan trọng trong tương lai.
