Tại Hội nghị thượng đỉnh song phương thường niên Nga - Ấn ở New Delhi, trong bối cảnh thế giới có nhiều biến động và cạnh tranh địa chính trị gia tăng, hai nhà lãnh đạo tái khẳng định mối quan hệ song phương là “trụ cột ổn định”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin và Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi dự Diễn đàn Doanh nghiệp Ấn Độ - Nga tại New Delhi, Ấn Độ, ngày 5/12/2025. (Ảnh: Sputnik/Grigory Sysoyev/Pool qua Reuters)
Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi ca ngợi quan hệ hai nước “vững chắc như sao Bắc Đẩu”, trong khi Tổng thống Nga Vladimir Putin dành nhiều lời khen cho vị Thủ tướng trong việc nỗ lực thúc đẩy hợp tác song phương.
Trong một động thái hiếm thấy so với thông lệ ngoại giao, ông Modi trực tiếp có mặt tại sân bay ở New Delhi để đón ông Putin tối 4/12, sau đó họ cùng đi chung xe về dinh Thủ tướng và dự bữa tối. Truyền thông Ấn Độ gọi hoạt động này là “ngoại giao limousine”.
Ngày 5/12, đại diện các bộ, ngành hai nước trao đổi nhiều biên bản ghi nhớ, mở rộng hợp tác trong các lĩnh vực từ năng lượng, nông nghiệp đến dược phẩm, việc làm, y tế, vận tải biển và hóa chất.
Thủ tướng Modi cho biết các thỏa thuận sẽ đưa “quan hệ đối tác kinh tế Ấn Độ - Nga lên những tầm cao mới” trong khuôn khổ Chương trình hợp tác kinh tế đến năm 2030, với mục tiêu kim ngạch thương mại song phương đạt 100 tỷ USD.
Đáng chú ý, Tổng thống Putin tuyên bố: “Nga sẵn sàng bảo đảm nguồn cung nhiên liệu không bị gián đoạn cho Ấn Độ”.
Tổng thống Nga Putin và Thủ tướng Ấn Độ Modi cùng đi chung xe về dinh Thủ tướng dự bữa tối sau khi ông Modi đích thân đón Tổng thống Nga tại sân bay Delhi tối 4/12. (Ảnh: Reuters)
Ấn Độ và Nga tái khẳng định quan hệ gắn bó sâu sắc
Theo các nhà phân tích, ý nghĩa quan trọng của hội nghị nằm ở thông điệp chính trị, khi hai bên cho thấy quyết tâm duy trì quan hệ ổn định và thúc đẩy hợp tác toàn diện.
“Điểm lớn nhất của hội nghị lần này là tín hiệu cho thấy cả hai bên không có ý định làm suy yếu mối quan hệ này và sẵn sàng chịu mọi sức ép từ bên ngoài” , ông Harsh Pant, chuyên gia địa chính trị tại Viện nghiên cứu Observer Research Foundation (ORF) ở New Delhi, nhận định.
Ông Robinder Sachdev, Chủ tịch Viện nghiên cứu Imagindia có trụ sở tại Delhi, đánh giá hội nghị có “ý nghĩa cực kỳ quan trọng” trong việc thể hiện quyết tâm của cả Nga và Ấn Độ nhằm tăng tốc mối quan hệ.
“Hai bên muốn mở rộng hợp tác không chỉ dừng ở các thỏa thuận cấp chính phủ trong lĩnh vực dầu mỏ và quốc phòng, mà còn thúc đẩy giao lưu giữa người dân với người dân ”, ông Sachdev nói. “Đó có thể là sợi dây gắn kết quan trọng nhất trong quan hệ song phương".
Thủ tướng Modi cho biết hai nước đang hướng tới việc sớm hoàn tất Hiệp định thương mại tự do với Liên minh Kinh tế Á - Âu, đồng thời coi an ninh năng lượng là “trụ cột then chốt” trong quan hệ song phương. Ấn Độ cũng sắp mở thêm hai tổng lãnh sự quán tại Nga và triển khai các chương trình thị thực 30 ngày cho du khách Nga.
Ông Putin cũng cho hay, cùng với các nước BRICS – khối các nền kinh tế mới nổi đang mở rộng – Nga và Ấn Độ đang thúc đẩy một thế giới “đa cực” và “công bằng hơn”. Ông nhấn mạnh mối quan hệ gần gũi với Thủ tướng Modi thông qua “đối thoại làm việc chặt chẽ” và các cuộc điện đàm “thường xuyên”.
Tổng thống Nga Vladimir Putin tham dự lễ khai trương kênh tin tức RT India tại New Delhi, Ấn Độ, ngày 5/12/2025. (Ảnh: Sputnik/Alexander Kazakov/Pool qua Reuters)
Ấn Độ không gây sức ép với Nga về vấn đề Ukraine
Nga và Ấn Độ đã duy trì hội nghị thượng đỉnh song phương thường niên từ năm 2000. Theo thông lệ, một năm Thủ tướng Ấn Độ thăm Nga, năm kế tiếp Tổng thống Nga thăm Ấn Độ. Chuỗi gặp gỡ này bị gián đoạn sau khi Nga phát động chiến dịch quân sự tại Ukraine vào tháng 2/2022, và chỉ được nối lại vào năm 2024 khi ông Modi thăm Nga.
Chuyến thăm New Delhi kéo dài khoảng 30 giờ của Tổng thống Putin được giới quan sát đánh giá là thông điệp rõ ràng gửi tới các nhà lãnh đạo thế giới, trong bối cảnh sức ép gia tăng yêu cầu ông sớm đạt được một thỏa thuận hòa bình với Ukraine.
Theo các chuyên gia, ông Putin muốn khẳng định “Moskva không đơn độc, và nỗ lực cô lập Điện Kremlin đã thất bại”.
Các đồng minh của Ukraine ở châu Âu và Mỹ từng kỳ vọng New Delhi sẽ thuyết phục ông Putin chấp nhận một thỏa thuận hòa bình. Tuy nhiên, Ấn Độ đã không kêu gọi Nga chấm dứt chiến sự, dù Thủ tướng Modi một lần nữa nhắc lại quan điểm rằng “đây không phải là thời đại của giao tranh”.
“Ấn Độ đứng về phía hòa bình” , ông Modi nói trong các cuộc thảo luận tại Hyderabad House. “ Thế giới cần trở lại với hòa bình, và chúng tôi ủng hộ mọi nỗ lực hướng tới hòa bình. Quan hệ Ấn Độ - Nga cần tiếp tục phát triển và vươn tới những tầm cao mới”.
Ấn Độ đang “đi trên dây” giữa Nga và phương Tây
Theo Aljazeera , New Delhi hiện ở trong thế cân bằng địa chính trị mong manh.
Một mặt, Ấn Độ đối diện sức ép ngày càng tăng từ Mỹ với các biện pháp thuế quan mang tính trừng phạt. Chính quyền Tổng thống Trump cáo buộc Ấn Độ thực chất đang tài trợ cho “cỗ máy chiến đấu” của ông Putin tại Ukraine thông qua việc mua dầu thô.
Chiến sự tại Ukraine đã thử thách tình hữu nghị Nga - Ấn, vốn kéo dài nhiều thập kỷ. Kể từ khi giành độc lập năm 1947, Ấn Độ theo đuổi chính sách không liên kết chính thức với bất kỳ siêu cường nào.
Sau Chiến tranh Lạnh, Ấn Độ tăng cường quan hệ chiến lược - quân sự với Mỹ, đồng thời cố gắng duy trì quan hệ truyền thống với Nga.
Hiện Ấn Độ là nước mua vũ khí lớn nhất của Nga. Mức độ phụ thuộc này mới đây tiếp tục thể hiện rõ trong các cuộc đụng độ kéo dài 4 ngày với Pakistan, khi New Delhi phải dựa vào các nền tảng vũ khí Nga như hệ thống tên lửa S-400 và tiêm kích Su-30MKI.
Việc tiếp tục đầu tư vào quan hệ với Moskva và đón tiếp ông Putin trong thời điểm nhạy cảm giúp New Delhi duy trì “tự chủ chiến lược” trong trật tự thế giới phân mảnh và theo đuổi chính sách đối ngoại “đa liên kết”.
Hội nghị tại New Delhi cho thấy “cả hai bên đều không muốn làm suy yếu mối quan hệ này và đều sẵn sàng đầu tư vốn ngoại giao”, ông Pant nhận định.
“Tổng thống Trump và chính quyền của ông càng gây sức ép với Ấn Độ, thì ở New Delhi càng có thêm lý do để củng cố quan hệ với Nga”, ông nói.
Tổng thống Nga cho biết bất chấp các lệnh trừng phạt của phương Tây và mức thuế trừng phạt mà Nhà Trắng áp lên Ấn Độ do nhập dầu Nga, hợp tác năng lượng song phương về cơ bản “vẫn không bị ảnh hưởng”.
Phát biểu với kênh India Today , ông Putin cho biết Washington vẫn tiếp tục mua nhiên liệu hạt nhân của Nga cho các nhà máy điện.
“Đó cũng là nhiên liệu – uranium cho các lò phản ứng đang hoạt động tại Mỹ. Nếu Mỹ có quyền mua nhiên liệu của chúng tôi, tại sao Ấn Độ lại không có quyền tương tự? ” ông Putin nói. “ Vấn đề này cần được xem xét một cách thấu đáo, và chúng tôi sẵn sàng thảo luận, kể cả với Tổng thống Donald Trump”.
Thương mại Nga - Ấn đã thay đổi mạnh từ năm 2022, tăng từ mức khiêm tốn 10 tỷ USD lên gần 69 tỷ USD trong năm nay, chủ yếu nhờ nhu cầu dầu thô Nga giá rẻ của Ấn Độ. Nga chiếm hơn 30% tổng lượng dầu nhập khẩu của Ấn Độ cả về giá trị lẫn khối lượng.
Tổng thống Ấn Độ Droupadi Murmu và Tổng thống Nga Vladimir Putin dự lễ đón chính thức tại New Delhi, Ấn Độ, ngày 5/12/2025. (Ảnh: Sputnik/Alexander Kazakov/Pool qua Reuters)
Ông Putin nhấn mạnh rằng thương mại song phương “không bị ảnh hưởng bởi các điều kiện hiện tại, những dao động chính trị nhất thời hay vấn đề tại Ukraine”, đồng thời khẳng định doanh nghiệp Nga đã xây dựng được mối quan hệ thương mại “bền chặt, hiệu quả và dựa trên lòng tin” với Ấn Độ.
Đi cùng Tổng thống Putin là Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov và nhiều lãnh đạo doanh nghiệp quốc phòng. Tại New Delhi, ông Belousov cam kết Nga sẵn sàng hỗ trợ Ấn Độ tự chủ trong sản xuất quốc phòng.
Ngoài ra, Nga cũng bày tỏ quan tâm đến việc nhập khẩu thủy sản và thịt từ Ấn Độ.
Giới phân tích cho rằng New Delhi kỳ vọng chiến sự Ukraine sớm kết thúc để có thể mở rộng hợp tác kinh tế với Moskva, trước khi các nước phương Tây quay trở lại thị trường Nga.
