Nội dung trên được Tổng Bí thư Tô Lâm đề cập khi phát biểu chỉ đạo Hội nghị toàn quốc quán triệt Chỉ thị của Bộ Chính trị, triển khai công tác bầu cử đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XVI và đại biểu Hội đồng Nhân dân (HĐND) các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, sáng 15/11.
Tổng Bí thư Tô Lâm.
Tổng Bí thư cho biết, từ cuộc Tổng tuyển cử đầu tiên năm 1946 đến nay, đất nước ta đã tổ chức thành công 15 cuộc bầu cử Quốc hội. Mỗi cuộc bầu cử đều là dấu mốc quan trọng, gắn liền với một giai đoạn lịch sử và nhiệm vụ cách mạng khác nhau của dân tộc - từ kháng chiến kiến quốc, đấu tranh giành độc lập, thống nhất đất nước cho đến công cuộc đổi mới, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
Theo Tổng Bí thư, mỗi lá phiếu của cử tri trong suốt 8 thập kỷ qua là biểu tượng sinh động của lòng tin, của sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, của tinh thần trách nhiệm, ý chí làm chủ đất nước của Nhân dân ta; khẳng định bản chất dân chủ, tiến bộ, nhân văn của Nhà nước ta "Mọi quyền lực đều thuộc về Nhân dân; Nhà nước ta là của Nhân dân, do Nhân dân và vì Nhân dân".
Cuộc bầu cử lần thứ XVI – diễn ra đúng dịp kỷ niệm 80 năm Tổng tuyển cử đầu tiên – được kỳ vọng sẽ tiếp nối mạch nguồn dân chủ của đất nước, khẳng định sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, đưa đất nước vững bước trong kỷ nguyên mới. Thành công của cuộc bầu cử sẽ tạo nền tảng quan trọng cho việc xây dựng, kiện toàn bộ máy Nhà nước nhiệm kỳ mới, đồng thời tạo cơ sở chính trị – xã hội vững chắc để triển khai thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIV của Đảng.
"Đây cũng là dịp để chúng ta khẳng định năng lực lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước và hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị trong bối cảnh vừa hoàn thành sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, sáp nhập đơn vị hành chính, tổ chức lại chính quyền địa phương theo mô hình hai cấp. Vì vậy, cuộc bầu cử lần này được xác định là nhiệm vụ chính trị trọng tâm của năm 2026", Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Tổng Bí thư nhấn mạnh, nhiệm vụ đặt ra cho toàn Đảng, toàn dân và toàn quân hiện nay là phải chuẩn bị thật tốt mọi mặt để bảo đảm cuộc bầu cử diễn ra thành công, dân chủ, đúng pháp luật, an toàn, tiết kiệm và thực sự trở thành ngày hội lớn của Nhân dân cả nước.
Về một số nhiệm vụ trọng tâm cần quán triệt trong công tác chuẩn bị bầu cử ĐBQH khóa XVI và đại biểu HĐND các cấp nhiệm kỳ 2026-2031, Tổng Bí thư yêu cầu trước hết phải tập trung lãnh đạo tốt công tác nhân sự – khâu then chốt quyết định chất lượng cuộc bầu cử.
"Việc giới thiệu người ứng cử phải được tiến hành công khai, minh bạch, lắng nghe ý kiến rộng rãi từ cơ sở, nhưng phải bảo đảm chặt chẽ, gắn liền với quy hoạch cán bộ, với kết quả đại hội đảng các cấp và bám sát yêu cầu tinh gọn tổ chức bộ máy hệ thống chính trị, thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp; bảo đảm tính kế thừa, liên thông và đổi mới", Tổng Bí thư nói.
Về cơ cấu đại biểu, Tổng Bí thư lưu ý bảo đảm sự đại diện hài hòa giữa các ngành, các tầng lớp, giới, độ tuổi, vùng miền; có tỷ lệ phù hợp đại biểu chuyên trách, đại biểu nữ, đại biểu trẻ, đại biểu là người dân tộc thiểu số, đại biểu là trí thức, công nhân, nông dân, doanh nhân, văn nghệ sĩ, chức sắc tôn giáo... để Quốc hội và HĐND thật sự là diện mạo sinh động của khối đại đoàn kết toàn dân tộc.
"Chúng ta phấn đấu bầu đủ số lượng, cơ cấu đại biểu, nhưng chất lượng đại biểu phải được đặt lên hàng đầu", Tổng Bí thư nói và quán triệt ĐBQH và HĐND phải thực sự là người đại diện trung thành của Nhân dân, nói tiếng nói của dân, lo việc của dân, bảo vệ quyền lợi chính đáng của dân - trực tiếp là Nhân dân nơi khu vực bỏ phiếu của mình.
Cũng theo chỉ đạo của Tổng Bí thư, phải lựa chọn giới thiệu được những người thật sự tiêu biểu về phẩm chất và năng lực. Đó phải là những cán bộ có bản lĩnh chính trị vững vàng, trung thành với Tổ quốc và Nhân dân, có đức, có tài, đáp ứng đủ các tiêu chuẩn luật định và có đủ điều kiện để thực hiện tốt nhiệm vụ của người đại biểu Nhân dân.
Đồng thời, những người được giới thiệu phải có đủ điều kiện về sức khỏe, thời gian để tham gia và hoàn thành tốt trọng trách khi trúng cử.
"Nhiệm kỳ 2026-2031 là giai đoạn then chốt để hiện thực hoá hai mục tiêu chiến lược 100 năm của đất nước với yêu cầu đặt ra rất cao. Vì vậy, chúng ta cần ưu tiên giới thiệu những người có tư duy đổi mới, dám nghĩ, dám nói, dám làm, dám chịu trách nhiệm; có tầm nhìn và năng lực tham gia hoạch định chính sách kiến tạo cho phát triển địa phương và đất nước trong giai đoạn mới", Tổng Bí thư nói.
Tổng Bí thư nhấn mạnh cần sàng lọc chặt chẽ, kiên quyết loại bỏ ngay từ vòng đầu những người có biểu hiện cơ hội chính trị, tham vọng quyền lực, tư tưởng bè phái, cục bộ, địa phương; những cá nhân uy tín thấp, đạo đức kém, thiếu trung thực hoặc đang bị các cơ quan chức năng thanh tra, kiểm tra do có dấu hiệu vi phạm.
Bên cạnh đó, cần nghiêm túc đánh giá tình trạng trong thời gian qua vẫn còn một số đại biểu Quốc hội và HĐND bị kỷ luật, thậm chí lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vi phạm pháp luật, từ đó rút kinh nghiệm và làm cơ sở lựa chọn, giới thiệu nhân sự cho nhiệm kỳ tới.
Theo Tổng Bí thư, đây là yêu cầu quan trọng nhằm giữ nghiêm kỷ cương, kỷ luật và sự trong sạch của đội ngũ cán bộ, bảo đảm cơ quan dân cử nhiệm kỳ tới thực sự gồm những đại biểu ưu tú, liêm chính, đặt lợi ích của quốc gia, dân tộc và Nhân dân lên trên hết, trước hết.
"Như Chủ tịch Hồ Chí Minh từng căn dặn, những người được Nhân dân tín nhiệm bầu làm đại biểu phải 'ra sức giữ vững nền độc lập của Tổ quốc, ra sức mưu cầu hạnh phúc cho đồng bào, phải luôn nhớ và thực hành câu: vì lợi nước quên lợi nhà, vì lợi chung quên lợi riêng'. Tôi tin tưởng rằng với sự chuẩn bị nhân sự chu đáo, kỹ lưỡng, chúng ta sẽ giới thiệu được những ứng cử viên xứng đáng nhất để Nhân dân lựa chọn tại cuộc bầu cử sắp tới", Tổng Bí thư phát biểu.
Vấn đề trọng tâm thứ hai được Tổng Bí thư nêu là tổ chức tốt việc hiệp thương lựa chọn, giới thiệu người ứng cử, phát huy quyền làm chủ của Nhân dân trong suốt quá trình bầu cử.
Các cấp ủy Đảng cần tập trung lãnh đạo, chỉ đạo chặt chẽ việc tổ chức các hội nghị hiệp thương ở các cấp để lập danh sách người ra ứng cử ĐBQH và HĐND theo đúng luật định. Phát huy vai trò quan trọng của MTTQ Việt Nam và các tổ chức thành viên trong quá trình hiệp thương, giới thiệu người ứng cử cũng như giám sát quá trình bầu cử.
"Toàn bộ quy trình hiệp thương, theo Tổng Bí thư phải được tiến hành dân chủ, khách quan, công khai, minh bạch theo đúng quy định pháp luật; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện, kiên quyết không để xảy ra những hiện tượng tiêu cực như vận động không lành mạnh, 'chạy' suất ứng cử, 'chạy' phiếu bầu hoặc lợi ích nhóm làm sai lệch ý nghĩa cuộc bầu cử", Tổng Bí thư quán triệt.
Cùng đó, phải tạo điều kiện thuận lợi nhất để mọi công dân thực hiện đầy đủ quyền ứng cử, quyền bầu cử của mình theo đúng luật, tuyệt đối không để bất kỳ hành vi cản trở trái phép nào xâm phạm quyền làm chủ của Nhân dân.
Vấn đề trọng tâm thứ ba, theo Tổng Bí thư, đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động, tạo không khí phấn khởi, đồng thuận trong xã hội và nâng cao ý thức, trách nhiệm của cử tri. Tập trung tuyên truyền sâu rộng để mọi cán bộ, đảng viên và Nhân dân nhận thức rõ ý nghĩa, tầm quan trọng của cuộc bầu cử, thấy được vinh dự, trách nhiệm của mỗi lá phiếu cử tri đối với tương lai của đất nước.
Tổng Bí thư yêu cầu mỗi địa phương, mỗi cơ quan, đoàn thể nên phát động các phong trào thi đua sôi nổi chào mừng bầu cử; tổ chức các diễn đàn, hội nghị tiếp xúc cử tri, hội thi tìm hiểu pháp luật về bầu cử… phù hợp với điều kiện cụ thể, tạo nên không khí chính trị sôi động, thật sự là ngày hội của toàn dân.
Cũng theo lưu ý của Tổng Bí thư, cần động viên, khích lệ mọi cử tri tự giác, tích cực tham gia bầu cử, phấn đấu đạt tỷ lệ cử tri đi bầu cao nhất, thể hiện tinh thần trách nhiệm đối với đất nước, không phải là "bỏ phiếu cho xong". Mỗi cán bộ, đảng viên phải nêu cao vai trò tiên phong, gương mẫu, không chỉ tự mình đi bầu đầy đủ, đúng luật, mà còn phải vận động gia đình, người thân, Nhân dân xung quanh cùng hăng hái tham gia bầu cử.
"Đây là dịp để cán bộ, đảng viên gần dân, sát dân, lắng nghe tâm tư, nguyện vọng của Nhân dân, tham gia tuyên truyền, vận động, định hướng dư luận, tạo sự đồng thuận cao trong xã hội để bảo đảm cuộc bầu cử diễn ra thành công tốt đẹp", Tổng Bí thư nêu.
Vấn đề thứ tư được Tổng Bí thư chỉ đạo là bảo đảm an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội và xử lý kịp thời các vấn đề trong bầu cử. Công tác bảo vệ an ninh, an toàn bầu cử phải được chuẩn bị một cách chủ động, toàn diện, chặt chẽ.
Các lực lượng chức năng tăng cường nắm tình hình, kịp thời phát hiện và xử lý dứt điểm những vấn đề phát sinh, không để bị động, bất ngờ trong mọi tình huống. Chủ động có phương án ứng phó hiệu quả với các tình huống bất thường về thiên tai, bão lũ, dịch bệnh, thời tiết cực đoan, nhất là ở những địa bàn vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo, bảo đảm tuyệt đối an toàn cho người dân, cơ sở vật chất và toàn bộ tiến trình bầu cử.
Cùng với việc giải quyết kịp thời, đúng pháp luật mọi khiếu nại, tố cáo liên quan đến bầu cử, Tổng Bí thư chỉ đạo kiên quyết đấu tranh phản bác mọi luận điệu sai trái, xuyên tạc, kích động, lợi dụng bầu cử để chống phá Đảng, Nhà nước, phá hoại khối đại đoàn kết toàn dân tộc; không để các thế lực xấu lợi dụng dân chủ, lợi dụng quá trình bầu cử để gây rối, vi phạm pháp luật.
"Chính phủ báo cáo khoảng 210 điểm nóng. Tôi xin nói chính xác không phải 210 điểm nóng mà là 210 vụ việc mà người dân còn đang khiếu nại, khiếu kiện. Vừa qua, Thanh tra Chính phủ, các cơ quan pháp luật, chính quyền các địa phương đã tích cực giải quyết. Con số hiện nay đã thu hẹp, trước đây con số là 1.000 thì giờ còn 210. Tôi đề nghị từ nay đến hết tháng 12, tập trung giải quyết việc này, không để nảy sinh khiếu kiện trong dân", Tổng Bí thư nhấn mạnh.
Vấn đề cuối cùng, Tổng Bí thư chỉ đạo tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan, tổ chức trong toàn hệ thống chính trị để tổ chức thành công cuộc bầu cử. Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành công tác bầu cử, từ khâu lập và cập nhật danh sách cử tri, hỗ trợ hiệp thương cho đến báo cáo kết quả bầu cử…
Song, Tổng Bí thư đặc biệt lưu ý bảo đảm an toàn, an ninh mạng và bảo mật thông tin, không để xảy ra sai sót, lộ lọt dữ liệu. Các khâu trong quá trình tổ chức cần có sự phối hợp nhịp nhàng giữa các cơ quan, đơn vị từ Trung ương đến địa phương; tránh chồng chéo hoặc bỏ sót nhiệm vụ, tất cả vì mục tiêu chung là tổ chức thành công cuộc bầu cử.
Toàn cảnh hội nghị.
Lưu ý thời gian từ nay đến ngày bầu cử (15/3/2026) không còn nhiều, chỉ còn đúng 4 tháng với khối lượng công việc rất lớn, yêu cầu rất cao, Tổng Bí thư quán triệt các cấp, các ngành bắt tay ngay vào hành động, làm việc thật cụ thể, thiết thực, hiệu quả, không hình thức; phân công rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thời gian hoàn thành.
Bên cạnh đó, cần thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, bảo đảm tiến độ và chất lượng công việc, chuẩn bị tốt nhất các điều kiện để tổ chức thành công cuộc bầu cử.
Tổng Bí thư kỳ vọng cuộc bầu cử ĐBQH khóa XVI và đại biểu Hội đồng Nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2026-2031 sẽ thành công tốt đẹp, thực sự trở thành ngày hội của toàn dân tộc - nơi ý Đảng hòa cùng lòng Dân, tiếp tục khơi dậy khát vọng vươn lên xây dựng một nước Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, Nhân dân tự do, ấm no, hạnh phúc.
