Xe điện giữ đà tăng mạnh, cả thế giới chuyển đổi giao thông xanh

Doanh số xe điện tiếp tục tăng mạnh

Công ty nghiên cứu thị trường Rho Motion mới đây công bố báo cáo cho thấy doanh số bán xe chạy điện hoàn toàn và xe hybrid cắm sạc toàn cầu trong tháng 10 tăng 23%, lên 1,9 triệu chiếc, nhờ nhu cầu mạnh tại các thị trường lớn.

ẢNH: T.N

Cụ thể, doanh số bán các dòng xe xanh tại Trung Quốc tăng lên khoảng 1,3 triệu xe, tại châu Âu tăng 36% lên 372.786 xe, các khu vực khác trên thế giới tăng 37% lên 141.368 xe. Những con số này cho thấy xu hướng điện hóa phương tiện đang lan tỏa ngày càng rộng.

Theo Rho Motion, châu Âu dẫn đầu về tốc tăng trưởng doanh số tính theo khu vực với nhu cầu mạnh mẽ tại Đức, Pháp và Anh. Việc Đức khôi phục một phần ưu đãi mua xe điện cùng với việc mở rộng sản xuất pin trong EU đã giảm chi phí chuỗi cung ứng, khuyến khích người tiêu dùng quay lại thị trường xe xanh sau thời gian chững lại khi các chính sách hỗ trợ bị tạm dừng. Bắc Mỹ ghi nhận hơn 100.000 xe điện bán ra, cho thấy thị trường vẫn duy trì đà tăng nhưng chưa bằng mức tăng ở châu Á và châu Âu.

Mức tăng trưởng xe điện tại thị trường châu Âu nhìn chung từ đầu năm đến nay vẫn tương đối cao và kỳ vọng doanh số sẽ tăng mạnh vào cuối năm.

Không chỉ chứng minh thực lực bằng doanh số, xe điện đang ngày càng thể hiện sức mạnh chinh phục người tiêu dùng thông qua mức độ hài lòng của các chủ sở hữu.

Một nghiên cứu của J.D.Power về trải nghiệm sở hữu xe điện tại Mỹ cho thấy 94% người dùng sẵn sàng mua một chiếc xe điện khác cho lần mua sắm tiếp theo, trong khi chỉ 12% cân nhắc quay lại với xe sử dụng động cơ đốt trong. Kết quả khảo sát được thực hiện với 6.164 chủ sở hữu xe điện BEV (xe thuần điện) và PHEV (xe hybrid sạc điện) đời 2024 - 2025, từ tháng 8 đến tháng 12 năm 2024 ghi nhận điểm hài lòng trung bình của chủ sở hữu xe điện chạy pin cao cấp đạt 756 trên thang điểm 1.000, tăng so với mức 750 năm 2024. Đối với xe điện thuộc phân khúc đại chúng, điểm số cũng tăng từ 718 lên 725.

Ông Brent Gruber, Giám đốc điều hành mảng xe điện tại J.D. Power, nhận xét: "Khi người tiêu dùng đã bắt đầu sử dụng xe điện, họ có xu hướng gắn bó lâu dài với công nghệ này".

Không đứng ngoài xu thế, tại Việt Nam, VinFast tiếp tục phá kỷ lục trên thị trường xe hơi nội địa với việc bàn giao thành công 20.380 ô tô điện các loại trong tháng 10, nâng tổng số xe VinFast bán ra lên 124.264 xe trên toàn quốc trong 10 tháng đầu năm.

Sau khi trở thành hãng xe đầu tiên trong lịch sử thị trường ô tô Việt Nam bán ra hơn 100.000 xe chỉ trong 9 tháng đầu năm, VinFast tiếp tục thiết lập kỷ lục mới ngay trong tháng 10 khi trở thành thương hiệu ô tô đầu tiên bán ra hơn 20.000 xe chỉ trong một tháng. Đây là tháng thứ 12 liên tiếp VinFast giữ vị trí số một trên thị trường ô tô trong nước. 

Bà Dương Thị Thu Trang, Phó tổng giám đốc Kinh doanh và Marketing VinFast toàn cầu, đánh giá con số này "chưa từng có tiền lệ" tại Việt Nam, cho thấy niềm tin và sự ủng hộ mạnh mẽ của người tiêu dùng dành cho ô tô điện nói chung và xe VinFast nói riêng. Trong hai tháng cuối năm, VinFast dự kiến bàn giao thêm hai mẫu xe điện mới gồm EC Van (xe tải nhỏ) và Minio Green (xe đô thị cỡ nhỏ), củng cố vị thế của hãng trên thị trường nội địa.

ẢNH: T.N

Sự lựa chọn của hiện tại và tương lai

Sự tăng trưởng mạnh mẽ của xe điện trên thế giới và tại Việt Nam phản ánh bước chuyển quan trọng trong nhận thức dẫn tới hành vi tiêu dùng. Không phải chỉ vì ủng hộ phát triển xanh, xe điện ngày càng chứng minh được lợi thế về tiết kiệm chi phí trong quá trình vận hành.

Nếu như xe sử dụng động cơ xăng, dầu (tính trung bình với xe động cơ dung tích 1.5 lít) tiêu tốn 1.400 - 1.600 đồng cho mỗi km di chuyển, thì xe điện tiết kiệm hơn nhiều, chỉ mất khoảng 500 - 600 đồng/km. Chưa kể nếu sạc tại trạm của VinFast, người dùng còn được miễn phí sạc đến giữa năm 2027. Bên cạnh đó, xe điện có ít chi tiết cơ khí hơn, nên chi phí bảo dưỡng, thay thế linh kiện cũng thấp hơn đáng kể so với xe sử dụng động cơ đốt trong. Người dùng không phải thay dầu động cơ, lọc gió, bu-gi hay dây curoa như trên xe xăng.

Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ từ Nhà nước đang là lực đẩy hấp dẫn. Người mua ô tô điện được miễn 100% lệ phí trước bạ đến hết tháng 2.2027, giúp tiết kiệm hàng chục triệu đồng tiền lăn bánh so với xe xăng.

Những lợi thế lớn này không chỉ kéo người dân chuyển đổi phương tiện mà còn đang thu hút rất nhiều các tổ chức, doanh nghiệp trong bối cảnh mọi chi phí ngày càng leo thang. Các doanh nghiệp vận tải truyền thống hiện đang phải đối mặt với ba sức ép lớn: chi phí nhiên liệu, chi phí bảo trì và chính sách môi trường. Nhiên liệu hiện đang chiếm tới 30 - 50% tổng chi phí vận hành, trong khi giá xăng dầu liên tục biến động. Xe xăng cũng đòi hỏi chi phí bảo trì cao, do cấu tạo phức tạp với hàng trăm chi tiết dễ hao mòn. Cùng lúc, quy định về khí thải, kiểm định, hạn chế xe cũ vào đô thị... đang được thực thi nghiêm ngặt từ 2024.

Trong bối cảnh đó, xe điện không chỉ là lựa chọn thay thế, mà trở thành giải pháp sống còn khi giúp doanh nghiệp giảm tới 75% chi phí nhiên liệu, gần như không cần bảo trì phức tạp, vận hành êm ái, không phát thải. Ngoài ra, xe điện còn giúp doanh nghiệp nâng cao hình ảnh thương hiệu, cải thiện trải nghiệm người dùng và kiểm soát hiệu quả vận hành bằng dữ liệu thời gian thực.

Đến nay, đã có khoảng 100 doanh nghiệp vận tải tại Việt Nam từng bước loại bỏ xe xăng để thay thế bằng xe điện, trong đó nhiều đơn vị đã chuyển đổi toàn bộ đội xe.

Lãnh đạo Bộ Xây dựng đã khẳng định phát triển công trình xanh và giao thông xanh không chỉ là yêu cầu tất yếu của xu thế toàn cầu mà còn là định hướng chiến lược trong tái cấu trúc nền kinh tế Việt Nam theo hướng tăng trưởng xanh, phát thải thấp và phát triển bền vững. Trong đó, giao thông xanh là trụ cột của kinh tế xanh trong hạ tầng - năng lượng - vận tải, gồm việc sử dụng phương tiện sạch như xe điện, xe sinh học và đầu tư hạ tầng bền vững như metro, BRT, đường sắt điện khí hóa, trạm sạc điện, hệ thống giao thông thông minh...  Giao thông xanh vừa là yêu cầu của hiện tại, vừa là lựa chọn bắt buộc của tương lai.