Khi xem phim Sex Education, có một câu nói vừa buồn cười, vừa cay đắng của cô giáo Emily Sands đã khiến tôi – một người mẹ – lặng đi khi nghe đến:
“Khi tôi quyết định trở thành giáo viên, tôi từng mơ rằng mình sẽ giúp học sinh phát huy tiềm năng bằng cách nhẹ nhàng khơi dậy những năng lực sáng tạo bên trong các em. Nhưng thực tế là tôi đang phải xoay xở với những rắc rối và khủng hoảng mà các em gây ra”.
Tôi đã từng có giấc mơ giống như vậy khi làm mẹ. Tôi nghĩ rằng chỉ cần yêu thương đủ, con tôi sẽ lớn lên trong êm đềm, ngoan ngoãn, lễ phép. Tôi mơ những buổi chiều hai mẹ con cùng đọc sách, cùng học vẽ, nghe nhạc và chia sẻ với nhau mọi thứ.
Nhưng rồi thực tế ập đến như một gáo nước lạnh.
Cô giáo Emily Sands
Con gái tôi, bước vào tuổi dậy thì, như biến thành một người hoàn toàn khác: nóng nảy, phản ứng thái quá, không chia sẻ gì với mẹ, thậm chí còn “xù lông” với cả những lời hỏi han đơn giản nhất. Mỗi buổi chiều tan làm, thay vì cùng con chơi đàn hay kể chuyện như tôi tưởng, tôi phải ngồi thở dài khi con quăng cặp vào góc, đóng sập cửa phòng.
Có lần tôi cố gắng gợi chuyện, hỏi: “Hôm nay con ở trường thế nào?”. Con trả lời cụt lủn: “Bình thường. Đừng hỏi nữa”.
Tôi giận. Tôi buồn. Tôi bắt đầu nghi ngờ chính mình: Phải chăng tôi đã làm gì sai?
Câu nói của cô giáo trong phim Sex Education khiến tôi nhận ra một sự thật trong hành trình nuôi dạy con.
Câu nói của cô Sands khiến tôi bừng tỉnh. Làm cha mẹ, cũng như làm giáo viên – không phải lúc nào cũng truyền cảm hứng một cách nhẹ nhàng, mà đôi khi là cùng con đi qua những hỗn độn, những khủng hoảng, những lúc con “bất trị” nhất.
Tôi từng muốn mình là một người mẹ dịu dàng, kiên nhẫn, truyền cảm hứng. Nhưng giờ đây, tôi hiểu: thật ra, điều cần nhất là sự hiện diện bền bỉ – ngay cả khi con không muốn mình ở gần.
Tôi dừng việc cố gắng “quản lý” cảm xúc của con, và thay vào đó, bắt đầu học cách “ở bên” – dù là trong im lặng. Tôi không ép con phải chia sẻ, không giận dữ khi con phản ứng tiêu cực. Nhưng tôi vẫn chờ – với lòng tin rằng một ngày, con sẽ mở lòng khi con sẵn sàng.
Tôi cũng học cách không trách bản thân vì những khoảnh khắc “dọn dẹp rối ren” nhiều hơn là “gieo cảm hứng”. Vì thật ra, đó chính là một phần của việc nuôi dạy một con người – dọn dẹp, nâng đỡ, và ở lại.
Làm mẹ không phải là luôn được con yêu thương, lắng nghe hay biết ơn. Có lúc, ta chỉ là người đứng phía sau, hứng lấy cơn giận của con, lau khô nước mắt con, hoặc đơn giản là... kiên nhẫn chờ con trưởng thành.
Câu nói của cô Sands không chỉ nói lên nỗi lòng nghề giáo, mà cũng chính là tâm trạng của biết bao người làm mẹ. Chúng ta có thể không còn giống như những gì từng mơ, nhưng ta vẫn là người đang cố gắng mỗi ngày – theo cách thật nhất, đời nhất.
