Chia sẻ với tờ Business Insider, Serhiy Goncharov, Tổng giám đốc điều hành Hiệp hội công nghiệp quốc phòng Ukraine đại diện cho khoảng 100 công ty, nhận định việc phương Tây lâu nay tập trung vào các hệ thống vũ khí tiên tiến, nhưng giới hạn về số lượng có thể là bất lợi nghiêm trọng nếu xảy ra xung đột kéo dài. Những hệ thống hiện đại có chất lượng tốt, nhưng số lượng lớn mới là chìa khóa mang lại thành công.
Vì sao cần số lượng lớn?
Theo ông Goncharov, cuộc xung đột Nga - Ukraine cho thấy, thay vì một số ít vũ khí siêu chính xác và đắt tiền, các quốc gia cần nguồn cung hỏa lực đủ mạnh. Ông tin, các loại vũ khí đắt tiền như đạn dẫn đường M982 Excalibur của quân đội Mỹ, với giá lên tới 100.000 USD/quả đạn "không hiệu quả" trong chiến đấu, một khi đối phương sở hữu hệ thống tác chiến điện tử và loại đạn pháo truyền thống giá rẻ hơn 30 lần với nguồn cung khổng lồ.
Ông Goncharov nói thêm, M107, một loại pháo tự hành được Mỹ đưa vào sử dụng lần đầu tiên vào những năm 1960, là minh chứng về hỏa lực giá rẻ có thể mang lại hiệu quả khi có số lượng lớn.
"Bạn không cần 10 khẩu Archer của Thụy Điển, một trong những hệ thống pháo tốt nhất thế giới. Thay vào đó, bạn cần 200 khẩu lựu pháo giá rẻ như Bohdana do Ukraine sản xuất", ông Goncharov nhắc tới hệ thống pháo do BAE Systems sản xuất và được Thụy Điển tặng cho Kiev.
Tỷ lệ tiêu hao đạn dược và thiết bị lớn như cuộc xung đột ở Ukraine đồng nghĩa cần có nguồn cung vũ khí liên tục để duy trì chiến đấu, vì không có gì đảm bảo những vũ khí đắt tiền sẽ là yếu tố "thay đổi cuộc chơi".
Chiến dịch quân sự đặc biệt của Nga ở Ukraine đã chứng kiến việc sử dụng rộng rãi pháo binh và tiêu hao thiết bị quân sự cùng đạn dược khổng lồ.
Vào tháng 12/2024, Bộ Quốc phòng Anh cho biết, Nga đã mất hơn 3.600 xe tăng chiến đấu chủ lực và gần 8.000 xe bọc thép kể từ khi xung đột giữa hai nước láng giềng bùng nổ vào tháng 2/2022. Với vị thế là một trong những lực lượng quân sự lớn nhất thế giới, Nga có đủ khả năng để vượt qua các tổn thất trên.
Trong khi đó, Ukraine lại phải vật lộn với tình trạng thiếu vũ khí, đạn dược và nhân lực. Để khắc phục, Ukraine đã chuyển sang sử dụng máy bay không người lái (UAV) cỡ nhỏ, giá rẻ như một giải pháp thay thế cho cuộc chiến bất đối xứng.
Châu Âu và NATO 'thức tỉnh'
Cảnh báo của ông Goncharov đã được các quan chức và công ty quốc phòng phương Tây hưởng ứng, vì nhiều nước lo ngại sau xung đột ở Ukraine, Nga có thể tấn công châu Âu trong tương lai.
Gabrielius Landsbergis, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Lithuania, quốc gia thành viên NATO giáp biên giới Nga, từng mô tả đây sẽ là cuộc xung đột "cần số lượng lớn". Ông Landsbergis nhận xét, trong khi phương Tây chủ yếu tập trung vào vũ khí mới và đắt tiền, mất nhiều thời gian để sản xuất, Nga đã "xây dựng thứ gì đó giá rẻ, có thể tiêu hao và nhanh chóng sản xuất".
Cũng theo ông, phương Tây cần "chuẩn bị cho một loại xung đột khác" so với những gì họ nghĩ cần có để đối phó với Nga, không phải các thiết bị ấn tượng và "rất đắt tiền".
Troels Lund Poulsen, Bộ trưởng Quốc phòng Đan Mạch, trước đây cũng phát biểu, "một trong những bài học" rút ra từ Ukraine là phương Tây cần nhiều vũ khí giá rẻ hơn để đối phó với các mối đe dọa từ Nga và Trung Quốc.
Đầu năm nay, Tổng thư ký NATO Mark Rutte từng đưa ra nhận định tương tự, đồng thời cảnh báo liên minh quân sự đang quá chậm trong việc phát triển vũ khí. Ông Rutte cho biết, NATO đang nỗ lực hướng tới sự hoàn hảo, "nhưng không nhất thiết phải hoàn hảo". Cũng theo quan chức này, vấn đề không phải là loại bỏ hoàn toàn vũ khí đắt tiền mà là tìm kiếm sự cân bằng giữa tốc độ sản xuất và chất lượng cần thiết.
Hồi tháng 5, Bộ trưởng Các lực lượng vũ trang Anh Luke Pollard nhấn mạnh, cuộc chiến ở Ukraine cho thấy phương Tây cần phải thay đổi cách mua sắm vũ khí. Ông lưu ý, xung đột Nga – Ukraine đã cho NATO thấy "cách chúng ta điều hành quân đội, quốc phòng đã lỗi thời".
Cũng trong tháng 5, Kuldar Väärsi, Tổng giám đốc điều hành của Milrem Robotics tại Estonia, cho hay "chúng ta cần học hỏi từ Ukraine, và chúng ta cần thực tế hơn về các loại thiết bị mà chúng ta mua sắm". Ông nói thêm, châu Âu cần phải biết rằng "có thêm 100 thiết bị đơn giản vẫn tốt hơn là có 10 thiết bị rất hiện đại".
