Trưởng thành khi thấy mình bình tĩnh, sâu sắc hơn
Đoàn Gia Hân hiện là sinh viên năm 2, chuyên ngành Khoa học Dữ liệu - Khoa học Máy tính, Đại học Swinburne (TPHCM). Cô gái người Tày nhỏ nhắn, dễ thương, từng là cựu học sinh Trường THPT Chuyên Nguyễn Du (Đắk Lắk). Cách đây 3 năm, Gia Hân nhận Bằng khen của Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban Dân tộc vì thành tích xuất sắc, tiêu biểu trong học tập, rèn luyện và công tác.
Điều gây ấn tượng ở Hân không chỉ là bảng thành tích dài, từ giải Ba học sinh giỏi quốc gia môn Sinh học, học bổng Odon Vallet tới nhiều dự án cộng đồng, mà còn ở cách em nhìn nhận bản thân rất bình tĩnh và sâu sắc.
Hân cho biết khoảnh khắc trưởng thành nhất không đến từ lễ vinh danh, mà là một buổi chiều ngồi một mình trong hội trường đội tuyển, khi kỳ thi Quốc gia chỉ còn một tuần.
“Đó là lúc em chạm vào nỗi hồi hộp, lo lắng, tiếc nuối và tự hào đan xen. Khi thầy nhắc 'một tuần nữa là xong hết', em cảm thấy không phải áp lực mà là sự trọn vẹn. Ở khoảnh khắc tĩnh lặng ấy, em thấy phiên bản bình tĩnh hơn, rõ ràng hơn và sẵn sàng bước sang một chương mới. Đó cũng là lần cuối em sống trọn với Sinh học - môn học đã gắn bó suốt cấp ba”, Hân nhớ lại.
Từ Sinh học sang Khoa học máy tính - một cú rẽ bất ngờ
Nhiều người bất ngờ khi một học sinh đoạt giải Quốc gia môn Sinh lại chọn Khoa học Máy tính. Nhưng với Hân, đó không phải quyết định bốc đồng. Đam mê công nghệ bắt đầu từ lớp 8, khi em viết những dòng code đầu tiên và cảm nhận được niềm vui tạo ra thứ gì đó từ con số 0.
“Sinh học mang đến cho em tư duy khoa học, sự kiên nhẫn và khả năng phân tích. Công nghệ lại mở ra cánh cửa rộng hơn để ứng dụng những điều đó. Sinh học cho em câu hỏi, công nghệ cho em lời giải”, Hân chia sẻ.
Vì vậy, lựa chọn của Gia Hân không phải là từ bỏ mà là sự tiếp nối, thậm chí là vòng trở lại của cô bé lớp 8 năm nào. Biết đâu hành trình phía trước sẽ đưa em quay lại với dữ liệu sinh học, kết hợp hai mảnh ghép mình từng yêu.
Bên cạnh học tập, Gia Hân còn nổi bật ở thể thao, truyền thông và hoạt động cộng đồng. Nhưng hành trình của em chưa bao giờ là một đường thẳng. Sợi dây giữ em không bị cuốn vào cuộc đua thành tích là câu hỏi: “Mình làm việc này vì điều gì?”.
Với học thuật, giá trị nằm ở việc tiến bộ. Với thể thao, đó là cảm giác tận hưởng sân đấu. Còn trong hoạt động cộng đồng, giá trị là khả năng tạo ra tác động thật sự - dù nhỏ.
Hân cũng thường là người mở đường trong các đội nhóm, dự án. “Khi thấy mình làm được thì tại sao không bắt tay ngay?”, em nói. Việc khởi xướng không xuất phát từ mong muốn nổi bật, mà từ việc thấy khoảng trống cần lấp và tin rằng bản thân đủ khả năng bắt đầu.
“Em như cánh bướm đang bay lên theo một xoắn ốc ba chiều”
Song song giữ GPA 3.75 và vai trò chủ lực trong nhiều nhóm, Hân học được kỹ năng quản lý thời gian và phát triển nội lực. Với em, quản lý thời gian không chỉ là xếp lịch, mà là biết ưu tiên và giữ năng lượng.
Dù muốn làm nhiều, Hân luôn nhắc mình rằng thà làm mọi thứ ở mức “vừa đủ tốt” còn hơn cầu toàn đến mức căng thẳng và đánh mất niềm vui.
Trong hành trình ấy, Hân đặc biệt nhớ những khoảnh khắc nhỏ nhưng ý nghĩa: Lời cảm ơn của bác cựu chiến binh khi em giúp bác chuẩn bị thử chân giả ở Trại Chân giả Jaipur; một người bạn từ tỉnh khác nhận ra chiếc móc khóa chiến dịch “Ngà voi đáng giá hơn sinh mạng của voi”; hay sự tiến bộ rõ rệt của một học viên trong video tiếng Anh đầu - cuối khóa. Những trải nghiệm đó giúp Hân hiểu rằng cho đi không nhất thiết phải lớn lao; chỉ cần tạo ra tác động thật sự - dù nhỏ - cũng đủ mang lại giá trị.
Dĩ nhiên, cũng có lúc em quá tải, ngồi cả ngày mà không xong một đầu việc. Nhưng Hân không xem đó là thất bại, mà là tín hiệu để điều chỉnh. Khi quá tải, em dừng lại, kiểm tra năng lượng, sắp xếp lại lịch hoặc dừng một dự án quá sức.
Trải qua nhiều môi trường - học tập trong nước, tranh biện quốc tế, chương trình trao đổi, dự án cộng đồng - Hân nhận ra sự tự tin của người trẻ Việt không đến từ việc chứng tỏ mình giỏi hơn, mà từ việc tin vào giá trị của bản thân, hiểu điểm mạnh, nhận thức giới hạn và chủ động học hỏi.
Nhìn lại ba năm qua, Hân ví mình như “cánh bướm bay lên theo một xoắn ốc ba chiều”: Xoắn ốc là hành trình tiến lên qua từng vòng trải nghiệm và bài học; cánh bướm là biểu tượng của biến chuyển, trưởng thành sau thử thách. Hình ảnh ấy phản ánh con đường Hân đang đi: Kiên định nhưng linh hoạt, trưởng thành nhưng luôn giữ sự tò mò và niềm vui trong mỗi trải nghiệm.
