Sáng 17/11, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan trình Quốc hội tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe Nhân dân.
Trong dự thảo có quy định mở rộng quyền lợi chăm sóc sức khỏe và giảm chi phí y tế cho người dân.
Theo đó, từ năm 2026 sẽ thực hiện khám sức khỏe định kỳ miễn phí ít nhất mỗi năm 1 lần theo nhóm đối tượng và lộ trình ưu tiên cũng như khả năng cân đối của ngân sách.
Cùng với đó là tổ chức phối hợp giữa các hoạt động khám sức khỏe định kỳ, khám sàng lọc miễn phí, kiểm tra sức khỏe của học sinh, sinh viên, khám bệnh nghề nghiệp, khám sức khỏe cho người lao động và khám bệnh, chữa bệnh bảo hiểm y tế để khám bệnh miễn phí và hoàn thành việc tạo lập sổ sức khỏe điện tử cho toàn bộ người dân.
Nguồn kinh phí thực hiện chủ trương này, theo báo cáo của Chính phủ, từ nhiều nguồn khác nhau.
Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan thừa uỷ quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày tờ trình về dự thảo.
Cụ thể, với chính sách khám sức khỏe định kỳ, Chính phủ cho biết doanh nghiệp sẽ chi cho người lao động theo quy định. Ngân sách Nhà nước chi cho các đối tượng ưu tiên trước, ước khoảng 6.000 tỷ đồng/năm và có thể tăng dần theo khả năng cân đối.
Về khám sàng lọc miễn phí, kinh phí từ Chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035.
Bên cạnh đó, Chính phủ đề xuất miễn viện phí ở mức cơ bản trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế theo lộ trình, phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Theo đó, từ năm 2027 sẽ thực hiện mức hưởng trong phạm vi quyền lợi bảo hiểm y tế 100% cho đối tượng thuộc hộ gia đình cận nghèo, đối tượng người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội.
Theo tính toán của Chính phủ, tác động của Quỹ Bảo hiểm y tế khi tăng mức hưởng của các nhóm đối tượng này ước tính khoảng từ 455 tỷ đồng đến hơn 2.738 tỷ đồng.
Chính phủ đồng thời đề xuất Quốc hội cho phép thực hiện thí điểm, đa dạng hóa các gói bảo hiểm y tế, bảo hiểm y tế bổ sung theo nhu cầu của người dân.
Bộ trưởng Y tế nhấn mạnh đây là chính sách mới của Đảng chưa được quy định trong Luật Bảo hiểm y tế nên cần được Quốc hội cụ thể hóa để có căn cứ pháp lý cho việc tổ chức triển khai thực hiện.
Với nhóm chính sách về chế độ, chính sách về tiền lương và phụ cấp cho nhân viên y tế, Chính phủ đề xuất chưa quy định về một số đối tượng đặc thù khác mà chỉ quy định chế độ đối với các đối tượng đã được xác định cụ thể tại Nghị quyết số 72.
Theo đó, 100% cho người thường xuyên và trực tiếp làm chuyên môn y tế tại trạm y tế cấp xã, cơ sở y tế dự phòng ở khu vực vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn, đặc biệt khó khăn, biên giới, biển đảo, lĩnh vực tâm thần, pháp y, pháp y tâm thần, hồi sức cấp cứu, giải phẫu bệnh và một số đối tượng đặc thù khác phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế, xã hội cũng như khả năng cân đối của ngân sách.
Để thực hiện chủ trương này, ngân sách Nhà nước ước chi khoảng hơn 4.481 tỷ đồng.
Cùng với nhóm chính sách đột phá về đất đai, thuế, tài chính, Chính phủ đề xuất ngân sách Nhà nước bảo đảm kinh phí chi thường xuyên, chi đầu tư cho y tế cơ sở, y tế dự phòng, không phụ thuộc vào mức độ tự chủ tài chính.
Chính phủ cho biết phần lớn các cơ sở y tế dự phòng, y tế cơ sở có nguồn thu thấp. Ngân sách Nhà nước cấp chỉ đủ cho hoạt động tối thiểu (lương cơ bản, vật tư phòng dịch) nên các đơn vị rất khó khăn trong việc tạo nguồn thu nhập tăng thêm. Chính phủ tính toán kinh phí đầu tư cho y tế cơ sở khoảng 52.500 tỷ đồng (giai đoạn 2026-2030 là 43.000 tỷ đồng; giai đoạn 2031-2035 là 9.500 tỷ đồng); Y tế dự phòng 28.700 tỷ đồng (giai đoạn 2026-2030 là 18.700 tỷ đồng; giai đoạn 2031-2035 là 10.000 tỷ đồng).
Để có thời gian chuẩn bị các văn bản hướng dẫn thi hành, Bộ Y tế đề xuất Nghị quyết sẽ có hiệu lực từ 1/1/2026.
