Thời tiết mưa lớn kéo dài nhiều ngày đã khiến nhiều vùng trồng rau bị ngập úng, dập nát, thối hỏng. Nguồn cung giảm mạnh khiến giá các loại rau tăng gấp 2–3 lần. Theo ghi nhận, rau muống lên tới 30.000 đồng/mớ, cải canh 18.000 đồng/mớ, mồng tơi và rau dền 20.000 đồng/mớ; cải ngọt chạm mức 50.000 đồng/kg; cà chua 70.000 đồng/kg; hành lá tới 65.000 đồng/kg. Trước tình trạng giá rau tăng cao, nhiều bà nội trợ chỉ dám mua nửa mớ để “ăn cầm chừng”.
Chi phí tăng khiến không ít gia đình tính đến việc tạm bỏ rau, chuyển sang ăn củ quả, trái cây hoặc thậm chí “ăn thịt cho rẻ”. Tuy nhiên, việc loại bỏ hoàn toàn rau xanh khỏi bữa ăn đang khiến nhiều người băn khoăn: "Liệu làm như vậy có ảnh hưởng đến sức khỏe hay không?"
Rau tăng giá do ảnh hưởng của thời tiết. (Ảnh minh họa)
Theo PGS.TS.BS Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng Quốc gia, rau xanh có vai trò đặc biệt quan trọng trong khẩu phần của người Việt.
“Không chỉ cung cấp vitamin và khoáng chất thiết yếu, mỗi loại rau còn mang những giá trị dinh dưỡng khác nhau. Vì vậy, không thể bỏ rau để thay thế bằng thịt hay chỉ ăn củ quả, trái cây”, PGS Lâm chia sẻ.
PGS.TS.BS Nguyễn Trọng Hưng, Giám đốc Trung tâm tư vấn, phục hồi dinh dưỡng và kiểm soát béo phì (Viện Dinh dưỡng Quốc gia), cũng khẳng định, rau – củ – quả là nguồn cung cấp vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa quan trọng, giúp phòng chống bệnh mạn tính. Việc cắt bỏ rau vì giá cao và ăn bù bằng trái cây hoặc củ là “không phù hợp về mặt dinh dưỡng”.
Vì sao không thể thay thế hoàn toàn rau xanh?
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, rau xanh là nguồn cung cấp chính các chất dinh dưỡng sau:
- Chất xơ: Chất xơ giúp hệ tiêu hóa khỏe mạnh, ngăn ngừa táo bón, hỗ trợ hấp thu dinh dưỡng từ nhóm chất đạm – đường – chất béo. Chất xơ trong rau có cấu trúc mềm, hàm lượng cao, vượt trội hơn trong trái cây.
- Vitamin và khoáng chất: Rau xanh chứa các loại vitamin thiết yếu như A, C, K; các khoáng chất như kali, folate… đóng vai trò quan trọng trong miễn dịch, chuyển hóa và hoạt động thần kinh.
- Chất chống oxy hóa: Dưỡng chất này giúp bảo vệ tế bào, giảm nguy cơ mắc bệnh mạn tính.
- Tinh dầu và kháng sinh thực vật: Các dưỡng chất này thường có ở nhóm rau gia vị, góp phần hỗ trợ tiêu hóa và phòng bệnh.
“Cắt giảm hoàn toàn rau có thể khiến cơ thể thiếu hụt chất xơ, vitamin, khoáng chất, gây rối loạn tiêu hóa, giảm sức đề kháng”, PGS Hưng cho biết.
Cần ăn bao nhiêu rau mỗi ngày?
PGS Nguyễn Thị Lâm khuyến cáo người trưởng thành nên ăn 400–500g rau, củ, quả mỗi ngày và nên ăn đa dạng, kết hợp ăn rau lá, rau củ, rau gia vị và quả chín.
“Không thể so sánh rau lá hay củ quả loại nào tốt hơn; mỗi loại đều có vai trò riêng. Sự đa dạng mới tạo nên một chế độ ăn lành mạnh”, PGS Lâm cho hay.
PGS Nguyễn Trọng Hưng cho rằng trong thời điểm giá rau tăng cao, người tiêu dùng vẫn có thể duy trì lượng rau-củ-quả khuyến nghị bằng cách điều chỉnh linh hoạt như:
- Giảm rau lá đắt đỏ, tăng các loại củ giá ổn định. Có thể giảm rau cải, rau muống, xà lách… vốn đang lên giá mạnh. Thay vào đó, ưu tiên các loại củ rẻ và giàu dinh dưỡng như: bí đỏ, cà rốt, su su, bí xanh, khoai lang, củ cải, đu đủ xanh,... Đây đều là những loại củ quả dùng như rau, giữ giá tương đối ổn định quanh năm.
- Thay đổi cách chế biến: Mọi người có thể sử dụng các loại rau lá để nấu canh thay vì xào với số lượng lớn, chế biến với rau lượng vừa phải để vẫn đảm bảo nạp đủ lượng chất xơ.
- Bổ sung 3–4 loại trái cây/ngày: Kết hợp ăn thêm trái cây giúp đáp ứng lượng vitamin – khoáng chất, đồng thời đa dạng hóa bữa ăn.
- Lựa chọn rau theo mùa: Rau trái mùa không chỉ đắt mà còn có nguy cơ tồn dư hóa chất cao hơn. Do đó, người dân nên mua rau theo mùa vì chúng có giá rẻ, an toàn và giàu dinh dưỡng.
- Đa dạng hóa thực phẩm: Theo khuyến cáo dinh dưỡng hiện nay, mỗi người cần ăn đa dạng nhiều loại rau – củ – quả trong ngày, thay vì phụ thuộc vào một vài loại rau lá.
PGS Hưng nhấn mạnh: “Dù giá rau tăng, người dân vẫn có thể duy trì chế độ ăn lành mạnh nếu biết kết hợp hợp lý. Điều quan trọng không phải là ăn nhiều rau lá, mà là đảm bảo tổng lượng rau – củ – quả nạp vào đủ và phong phú”.
