"Đại sứ" quan họ từ đình làng đến sân khấu quốc tế
NSND Thúy Hường sinh năm 1967, gắn bó với nghệ thuật dân gian truyền thống từ 1984. Sinh ra tại vùng đất Kinh Bắc, chị được yêu mến bởi giọng hát tự nhiên, mộc mạc đầy sức sống. Ngoài vai trò ca sĩ quan họ, chị còn là diễn viên điện ảnh từng tham gia các phim Đầm hoang và Thương nhớ đồng quê.
NSND Thúy Hường luôn tự hào nhận "mình là gái quê" như sự khẳng định về nguồn cội. Năm 2001, chị được phong tặng danh hiệu NSƯT và đến 2012, ở tuổi 45, Thúy Hường trở thành NSND trẻ nhất trong số 74 nghệ sĩ được vinh danh cùng thời điểm.
 |
 |
Giọng hát của NSND Thúy Hường:
Dù đã nghỉ hưu, chị vẫn tích cực biểu diễn trong các lễ hội, sự kiện văn hóa quan trọng và giảng dạy quan họ trực tiếp lẫn trực tuyến. Chị dạy học viên từ khắp nơi, kể cả người Việt ở nước ngoài tại châu Âu, châu Mỹ. "Dạy online cũng vui. Mình không chỉ dạy hát mà còn trao đổi về cách giao tiếp, câu nói người quan họ dùng để dẫn dắt vào bài hát", Thúy Hường tâm sự trong chương trình Lời tự sự.
Cuộc sống của NSND Thúy Hường đầy ắp niềm vui và tiếng cười. Dù là nghệ sĩ tên tuổi, chị vẫn đảm đang trong việc nhà, cân bằng tốt giữa sự nghiệp nghệ thuật và trách nhiệm gia đình. Gia đình chính là nền tảng để phát triển nghề nghiệp. Trong suốt 41 năm hoạt động nghệ thuật, sự ủng hộ từ người thân giúp chị vững vàng trên con đường đã chọn.
Mới đây, NSND Thúy Hường chính thức lên chức bà nội. Vai trò làm bà mang đến cho NSND Thúy Hường nhiều trải nghiệm mới mẻ và hạnh phúc. Tuy nhiên, điều đặc biệt là dù bước sang tuổi làm bà, chị vẫn giữ được nét trẻ trung, năng động trong công việc.
 |
 |
 |
Hiện tượng 'Bắc Bling' - cú hích cho văn hóa quan họ
NSND Thúy Hường tiếp cận công nghệ số từ năm 2019. Trong 6 năm ngắn ngủi, chị đã tận dụng tối đa công nghệ để lan tỏa quan họ. Các bài hát chay không nhạc đệm trên YouTube và TikTok của chị thu hút lượng tương tác cao.
Chị tự quay clip hát quan họ cổ trước cửa chùa, không nhạc đệm, không ánh sáng, chỉ với chiếc điện thoại. Các bạn trẻ thích học từ các bản hát chay vì nghe được hết những nảy hạt, luyến láy của quan họ. Họ nhắn tin hỏi xem nghệ sĩ dạy giờ nào để theo dõi.
Về hiện tượng Bắc Bling của Hòa Minzy thời gian qua, NSND Thúy Hường thấy rất tự hào về những người con quê hương Bắc Ninh. Chị nói Tuấn Cry là người Yên Phong, Hòa Minzy là người Quế Võ - cùng quê với chị. MV Bắc Bling giống như quảng cáo về du lịch Bắc Ninh, một cú hích rất lớn không chỉ trong nước mà còn ra toàn cầu.
Thành công của Bắc Bling còn lan tỏa đến văn hóa trang phục truyền thống. Sau khi MV xuất hiện, nhiều khán giả từ TPHCM, Nam Định, Quảng Ninh, Hải Dương, Hải Phòng gọi điện nhờ chị đặt trang phục quan họ.
NSND Thúy Hường nhận định sức ảnh hưởng từ âm nhạc đến văn hóa vô cùng quan trọng, tạo sức "công phá" mạnh mẽ.
 |
 |
 |
 |
Cách tân trong khuôn khổ - bí quyết giữ hồn quan họ
NSND Thúy Hường là người tiên phong trong việc cách tân quan họ. Năm 2006, chị phát hành đĩa CD và DVD Nhớ mãi khôn nguôi và Cắp nón đón đò do NSND Nguyễn Tiến phối khí, có pha trộn điện tử. Ban đầu có nhiều ý kiến tranh luận nhưng chỉ sau 2 năm, mọi người đều đón nhận nhiệt tình.
Thúy Hường từng hát quan họ với dàn nhạc giao hưởng và tham gia chương trình Đường xa vạn dặm của nhạc sĩ Quốc Trung - một chương trình phá cách đặc biệt với nhạc cụ phương Tây theo phong cách jazz.
Triết lý nghệ thuật của chị rất rõ ràng: "Âm nhạc luôn cần sự mới mẻ, thay đổi để người nghệ sĩ sáng tạo, tìm chất riêng. Nhưng đã thay đổi phải sáng tạo, cải tiến trong khuôn khổ, phá cách trong khuôn khổ".
NSND Thúy Hường đặc biệt nhấn mạnh tầm quan trọng giữ gìn cốt lõi quan họ: "Điều quan trọng là quan họ không mất gốc nhưng lại lan tỏa, phát triển. Đó là cam kết với UNESCO từ khi được công nhận là văn hóa phi vật thể đại diện nhân loại".
Bí quyết để trẻ của chị là tự làm mới mình trong tinh thần, trong con đường nghệ thuật. Đến giờ Thúy Hường vẫn học hỏi, tìm hiểu, học từ các bạn trẻ, học các cụ nghệ nhân. Cứ cái gì hay, đẹp, tốt là chị học hỏi. Thúy Hường hy vọng sẽ truyền lại tình yêu quan họ cho cháu và thế hệ sau, tiếp nối truyền thống văn hóa dân tộc mà chị đã dành cả đời gìn giữ và phát triển.
Minh Nghĩa
Ảnh: FBNV
