Gần đây, mạng xã hội Việt Nam lan truyền mạnh mẽ hình ảnh một sản phẩm nội tạng heo được rao bán trên sàn thương mại điện tử Trung Quốc với giá 37 tệ (khoảng 132.000 đồng/kg). Bức ảnh đi kèm với lời khẳng định rằng đây chính là "lòng se điếu" - món ăn đắt đỏ, quý hiếm, được đưa về bán ở Việt Nam.
Thông tin này nhanh chóng khiến nhiều người không khỏi hoang mang, cho rằng lòng se điếu đang được nhập từ Trung Quốc với giá rẻ mạt, sau đó “thổi giá” khi bán tại Việt Nam.
Tuy nhiên, khi chúng tôi tiến hành xác thực thì bức ảnh đang lan truyền thực chất được lấy từ sàn thương mại điện tử của Trung Quốc. Trong đó chỉ rõ đây là loại lòng non thông thường, không phải lòng se điếu. Ngoài ra, khi thực hiện thao tác thanh toán thì nhận được thông báo "không thể mua hoặc vận chuyển do luật pháp và quy định có liên quan...". Do đó, việc lan truyền bức ảnh lòng heo trên sản thương mại điện tử Trung Quốc rồi khẳng định lòng se điếu ở Việt Nam nhập từ Tmall Trung Quốc là thiếu căn cứ!
Hình ảnh lan truyền trên MXH thực tế là ảnh minh họa cho sản phẩm lòng non được lấy từ sàn thương mại điện tử.
Ngoài ra, một số tài khoản MXH nhầm lẫn và lan truyền món "lòng ngàn lớp" của người Trung Quốc thành món lòng se điếu.
Món "lòng ngàn lớp" - món ăn quen thuộc của người Trung Quốc bị nhầm lẫn thành món lòng se điếu.
Lòng se điếu là gì?
Theo các chuyên gia thực phẩm, lòng se điếu là phần đầu ruột non của heo, đoạn gần dạ dày. Khác với lòng thông thường, phần lòng này dày hơn, có lớp mỡ mỏng bao quanh và đặc biệt là có hình dáng xoắn tròn như ống điếu hút thuốc lào. Khi chế biến, lòng se điếu có độ giòn sần sật, vị ngọt đậm và không bị ngấy, được nhiều người sành ăn săn lùng.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm – Đại học Bách khoa Hà Nội) cho biết: "Lòng se điếu là đoạn ruột non có cấu trúc đặc biệt, thường xuất hiện ở những con lợn cấn (lợn đực nuôi để làm giống) hoặc những con lợn nhỏ được chăm nuôi kỹ lưỡng. Đây là một dạng biến thể sinh lý tự nhiên chứ không phải do nhiễm sán hay ký sinh trùng như một số thông tin lan truyền".
Cũng chính vì đây là loại ruột non đặc biệt, không phải con lợn nào cũng có, nên lòng se điếu rất hiếm, giá bán cao và không thể sản xuất hàng loạt như lòng thường. Việc so sánh với giá lòng non trên sàn thương mại Trung Quốc là khập khiễng và dễ gây hiểu lầm.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh cũng lưu ý, lòng lợn, bao gồm cả lòng se điếu là một phần của hệ tiêu hóa nên nguy cơ chứa giun sán là điều có thể xảy ra. Tuy nhiên, điều này không đồng nghĩa với việc tất cả lòng se điếu đều nhiễm sán hay không an toàn.
"Quan trọng là lòng lợn phải được sơ chế sạch, nấu chín hoàn toàn và có nguồn gốc rõ ràng. Khi chế biến đúng cách, khả năng tồn tại ký sinh trùng trong thành phẩm là rất thấp", ông Thịnh nhấn mạnh.
Những lưu ý khi sử dụng lòng lợn:
1. Chọn mua tại nơi uy tín: Nên chọn cơ sở có kiểm định an toàn thực phẩm. Lòng tươi thường có màu trắng hồng, bề mặt trơn nhẵn, không có mùi lạ. Tránh mua những phần có nốt cục bất thường hoặc có mùi tanh hôi.
2. Sơ chế kỹ lưỡng: Rửa sạch lòng với muối, chanh hoặc giấm. Lộn mặt trong để loại bỏ chất nhầy, mỡ thừa. Phải luộc hoặc nấu chín kỹ để diệt vi khuẩn, ký sinh trùng.
3. Ăn có kiểm soát: Người lớn chỉ nên ăn 50–70g/lần, tối đa 2 lần/tuần. Trẻ em ăn 30–50g/lần. Không ăn quá thường xuyên vì nội tạng chứa nhiều cholesterol, có thể gây hại tim mạch.
4. Những đối tượng nên hạn chế: Người bị bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường. Người có hệ tiêu hóa yếu hoặc suy giảm miễn dịch.
Sở An toàn thực phẩm TP HCM đã chỉ đạo kiểm tra mặt hàng “lòng se điếu” tại những điểm kinh doanh, kho chứa nội tạng động vật...
Ngày 6/5, trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động, bà Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP HCM, cho hay đã triển khai lực lượng thanh tra kiểm tra mặt hàng "lòng se điếu" sau những phản ánh của báo chí.
Một nguồn tin cho biết nội dung kiểm tra sẽ tập trung vào nguồn gốc sản phẩm và điều kiện về an toàn thực phẩm (con người, cơ sở vật chất...) .
Các cơ sở được lực lượng thanh tra nhắm đến là những điểm kinh doanh hoặc kho chuyên chứa nội tạng động vật, hàng quán kinh doanh lòng se điếu.
Trước đó, mọi chuyện bắt đầu khi đầu bếp Võ Quốc chia sẻ trên trang cá nhân: "Nếu ai bán lòng se điếu chứng minh được lòng tươi và thật từ lò mổ, thưởng 1 tỉ đồng".
Trong bài đăng, anh cho biết một học trò của mình làm nghề lấy lòng từ các lò mổ ở Hà Nội từng tiết lộ rằng lòng se điếu thực chất không phải loại lòng "xịn", mà chỉ có ở những con heo bị bệnh đường ruột.
Vị đầu bếp nói:"Có những nhà làm về heo mấy chục năm rồi họ cũng nói luôn họ không bao giờ thấy cái đó (lòng se điếu - PV) hết. Vậy mà ở ngoài Bắc bán quá chừng luôn, mà giá rất cao, giá trên trời luôn".
Một cựu lãnh đạo ngành thú y TP HCM (đã chuyển công tác) cũng nhấn mạnh mỗi ngày thành phố giết mổ khoảng 8.000 con heo nhưng hiếm khi nghe thú y cơ sở báo có lòng se điếu.
Bản thân ông chưa từng dùng lòng se điếu dù đã 1 lần được cơ sở giết mổ tặng, vì ông hiểu giá trị dinh dưỡng của nó không khác gì phèo thường.
"Không chỉ nhiều cholesterol, phần đầu của phèo heo còn dễ chứa nhiều vi sinh như: E. coli và salmonella vì món này không được lộn ra để vệ sinh. Đoạn phèo này có dịch ruột heo, niêm mạc heo và cả phần cám heo vừa tiêu hóa" - ông giải thích.
