Ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế
Tại buổi Tọa đàm do BIDV tổ chức mới đây, một hộ kinh doanh đã nêu lên băn khoăn rất phổ biến hiện nay: doanh thu đã đạt tới 2 tỷ đồng mỗi năm nhưng khi bước vào giai đoạn phải thực hiện sổ sách kế toán, báo cáo thuế định kỳ thì hoàn toàn lúng túng. Chủ hộ cho biết không rõ phải ghi chép doanh thu ra sao, cần chuẩn bị những loại sổ sách hay biểu mẫu nào tại cửa hàng, và quy trình kê khai – nộp thuế theo quy định mới sẽ được thực hiện như thế nào. Đây cũng là câu hỏi đại diện cho rất nhiều hộ kinh doanh đang ở giai đoạn chuyển đổi từ nộp thuế khoán sang kê khai.
Chia sẻ tại Tọa đàm, ông Mai Sơn – Phó Cục trưởng Cục Thuế cho biết cơ quan Thuế và các đơn vị cung cấp giải pháp đang cùng ngồi lại để "gỡ rối" bài toán sổ sách cho hộ kinh doanh, theo hướng càng đơn giản, càng tự động hóa càng tốt.
Ông nói, ngành Thuế đang nghiên cứu theo hai hướng. Thứ nhất là phân nhóm ngành nghề kinh doanh để chuẩn hóa cách tính và cách khai. Thứ hai là ứng dụng thuật toán và công nghệ để khi hộ kinh doanh phản ánh doanh thu vào tài khoản đăng ký với cơ quan Thuế, hệ thống có thể tự động bóc tách, phân loại doanh thu.
Đối với trường hợp cụ thể của hộ kinh doanh có doanh thu khoảng 2 tỷ, tức là dưới 3 tỷ và trên 1 tỷ, thuộc diện sử dụng hóa đơn. Ông Sơn khẳng định tới đây việc phản ánh kế toán chỉ còn một sổ. Gọi là "sổ", nhưng sẽ được cài đặt trên phần mềm, trên thiết bị điện tử, laptop hoặc điện thoại, đảm bảo rất đơn giản.
"Một người bán hàng, ví dụ bán thực phẩm ngoài chợ, bây giờ tay dao, tay thớt, thời gian đâu để ghi chép hôm nay bán thế nào, doanh số bao nhiêu. Việc ghi chép doanh số là một cái gì đó khá "xa xỉ" và rất khó khăn khi họ vừa phải hoạt động buôn bán. Trong khi đó, người ta lại nhớ rất giỏi, "nhẩm" được nhưng không ghi ra được", ông Sơn nêu tình huống thực tế.
Theo đó, công cụ của các nhà cung cấp giải pháp sẽ hỗ trợ rất nhiều. Chẳng hạn khách hàng chỉ cần quét một QR Code hoặc dùng một hình thức thanh toán điện tử nào đó, là tiền vào hệ thống phần mềm. Phần mềm sẽ tích hợp doanh thu, giúp người kinh doanh biết chính xác: hôm nay tôi thu được bao nhiêu tiền, bao nhiêu lần giao dịch, tổng bao nhiêu tiền.
Sau đó, đến kỳ khai thuế, phần mềm sẽ tự động tính ra số thuế phải nộp và tích hợp luôn chức năng nộp thuế: bấm một nút là dữ liệu chạy lên hệ thống của cơ quan thuế để thực hiện nghĩa vụ. Điều này là hình thành một chu trình khép kín, một hệ sinh thái giữa hộ kinh doanh, nhà cung cấp giải pháp (ngân hàng, đơn vị cung cấp phần mềm kế toán) và cơ quan Thuế, để đảm bảo người kinh doanh chỉ tập trung hoạt động kinh doanh, còn phần mềm hỗ trợ khâu khai thuế, nộp thuế.
Như vậy, việc khai thuế trở nên rất đơn giản, không phải làm một bộ báo cáo gì phức tạp; thực chất chỉ là các hoạt động đã được tích hợp trong thiết bị điện tử.
"Nói như vậy để bà con hoàn toàn yên tâm, không có hệ thống sổ sách kế toán dày cộp phải in ra, sắp xếp, lưu trữ như trước", ông Sơn khẳng định.
Đó là trường hợp doanh thu dưới 3 tỷ. Còn trường hợp trên 3 tỷ thì cũng sẽ có một chút khác biệt. Cụ thể, cơ quan thuế sẽ hướng dẫn trong trường hợp có sự chuyển đổi lên mức kê khai đó. Kể cả với hộ doanh thu dưới 3 tỷ mà muốn chuyển sang kê khai thì trước khi kê khai, cơ quan thuế cũng sẽ hướng dẫn, trao đổi, để biến những việc hàng ngày của hộ kinh doanh là đang ghi chép sổ tay, hoặc chỉ nhớ trong đầu thành hình thức phản ánh kế toán tích hợp trên phần mềm, từ đó khai thuế và nộp thuế tự động.
Ông nói: "Cán bộ công chức Thuế của chúng tôi sẽ có đầy đủ tài liệu, kiến thức, cũng như sự đồng hành để hướng dẫn cụ thể, giúp bà con trải nghiệm trên cổng dùng thử tới đây. Chúng tôi tách một cổng riêng ra khỏi cổng hành chính, để bà con trải nghiệm thoải mái – sai, đúng gì cũng không ảnh hưởng – đến khi thuần thục thì thôi".
